1

Prezentację prowadzi: Wiesław Wasilewski Wiesław Wasilewski konsultant ds. pozyskiwania funduszy pomocowych ; 2

3 P L A N P R E Z E N T A C J I REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA i ŚRODO WISKO PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH 4 INNE MOŻLIWOŚCI

OZE w starym PROW OZE w starym PROW PROW Działanie (321) „Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej” 121 gmin dotacja 90% k.k. - mikroinstalacje OZE  instalacje fotowoltaiczne w 90 gminach.  kilka gmin zainwestowało w instalacje hybrydowe  jedna hybryda; Fv + mała elektrownia wiatrowa  większość instalacji hybrydowych to Fv z pompami ciepła.  kilka gmin dofinansowało pompy ciepła, kolektory słoneczne i Fv tylko  ponad 20 gminach wybrano tylko kolektory słoneczne  jedynie w trzech gminach wyłącznie pompy ciepła. 4

I tura – MODERNIZACJA GOSPODARSTW ROLNYCH I tura – MODERNIZACJA GOSPODARSTW ROLNYCH TERMIN naboru; 19 październik – 17 listopad 2015 r. rozwój produkcji prosiąt tyś. PLN rozwój produkcji mleka krowiego tys. PLN rozwój produkcji bydła mięsnego – 500 tyś. PLN Łącznie przyjęto 2471 wniosków; w wysokości 504,08 mln zł produkcja mleka krowiego w wysokości 231,75 mln zł na produkcję bydła mięsnego w wysokości 221,05 mln zł na rozwijanie produkcji prosiąt LISTA rankingowa w LUTYM br. ~ % podpisuje umowę 5

II TURA – MODERNIZACJA GOSPODARSTW ROLNYCH Działanie 4.2 min. montaż i instalacje OZE: - 60% k.k. jeśli dotyczy młodego rolnika i inwestycji zbiorowych, - 50% w pozostałych przypadkach. Do kosztów kwalifikowanych należy min.: - koszt zakupu i instalacji OZE, - ogólne koszty (do 10%) na; a.sprawowanie nadzoru inwestorskiego lub autorskiego, b.przygotowanie dokumentacji technicznej, c.kierowanie robotami budowlanymi, d.opłaty za konsultacje i doradztwo. 200 Max. kwota DOTACJI tyś. PLN PLANOWANY NABÓR WNIOSKÓW - MARZEC/KWIECIEŃ

MAŁA BIOGAZOWNIA RO LNICZA MOKRA - MAŁA BIOGAZOWNIA RO LNICZA MOKRA KWe 7

8

4.2 Nabór od 1 do 30 grudnia 2015 r. – 835 wniosków + poczta Limit ok. 450 mln ( EURO), w tym oddzielna pula dla woj. mazowieckiego - ok. 70 mln ( EURO) Złożono wniosków na ponad 1,58 mld PLN – ponad 350% !!! NOWOŚCI ; a. Tylko MŚP w tym; NIEZALEZNE/PARTNERSKIE/ZWIĄZANE b. Bez budowy nowych zakładów – dotyczy 11 szt. PKD c. Lista konkursowa krajowa i mazowiecka TYLKO jedno uzupełnienie (14 dni) d. TYLKO jedno uzupełnienie (14 dni) e. Umowy długoterminowe (3 letnie) ze wskazaniem określenia ceny Wsparcie inwestycji w przetwarzanie 4.2 Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi i ich rozwój produktów rolnych, obrót nimi i ich rozwój

Zaostrzenie brzegowych wskaźników dostępu 4.2 Zaostrzenie brzegowych wskaźników dostępu 4.2 Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi i ich rozwój OCENA PROJEKTU min. 6,5/34 pkt. i zgodność z Załącznikiem nr 1 i 2 EFEKT ZASTEPOWAL- -NOŚCI (efekt deadweigth) wzór matematyczny OCENA EKONOMICZNA WSKAŻNIKI; (ROS, ROA, CR, QR, ER) KATEGORIA MŚP MIKRO/MAŁE/ŚREDNIE NIEZALEŻNE PARTNERSKIE ZWIAZANE

PROW - PAMIĘTAJMY O PRZETARGACH PROW - PAMIĘTAJMY O PRZETARGACH WSZYSTKIE WSZYSTKIE DZIAŁANIA PROW oparte na „ZASADZIE KONKURENCYJNOŚCI” wydatków – zamiast postępowań ofertowych i Kosztorysów Inwestorskich (także budowlanka i koszty ogólne !?) „ZASADA KONKURENCYJNOŚCI” oparta na „Prawie zamówień publicznych” – r. KONIECZNOŚĆ posiadania strony www. i korzystania ze strony www. Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi lub ARiMR – dla podmiotów prawnych konieczność wpisu do EDG/KRS NIE Zamówienie NIE może być udzielone podmiotom powiązanym (osobowo lub kapitałowo) Ściśle określone zapisy w „Zapytaniu ofertowym” – dotyczy wartości pow. 20 tys. PLN – także projekty, kosztorysy, Biznes - Plany itp.. 11

WYKAZ RODZAJÓW INWESTYCJI ZWIĄZANYCH z OCHRONĄ ŚRODOWISKA lub PRZECIWDZIAŁANIEM ZMIANOM KLIMATU WYKAZ RODZAJÓW INWESTYCJI ZWIĄZANYCH z OCHRONĄ ŚRODOWISKA lub PRZECIWDZIAŁANIEM ZMIANOM KLIMATU 1. Obiekty gromadzenia odpadów stałych 2. Zbiorniki na ścieki przemysłowe 3. Zbiornikowe systemy bioremediacji (neutralizacji) odpadów i ścieków 4. Oczyszczalnie ścieków na potrzeby prowadzonej działalności przetwórczej Piece na biomasę 5. Piece na biomasę na potrzeby prowadzonej działalności przetwórczej 6. Wymiana pieca węglowego na piec gazowy na potrzeby prowadzonej działalności przetwórczej 7. Instalacje paneli słonecznych, ogniw fotowoltaicznych, małe elektrownie wiatrowe do produkcji energii na potrzeby prowadzonej elektrownie wiatrowe do produkcji energii na potrzeby prowadzonej działalności przetwórczej działalności przetwórczej 8. Systemy odzysku ciepła lub pompy ciepła 9. Wymiana eternitowych pokryć dachowych budynków produkcyjnych i magazynów, zakup blachy 10. Termomodernizacja budynków 11. Produkcja biogazu na potrzeby prowadzonej działalności przetwórczej 12

4.2 Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi - INNOWACJE 4.2 Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi - INNOWACJE A. Transformatory ciepła B. Mikrozgazowarki C. Hale samoogrzewające/chłodzące D. Zbrojenia kompozytowe 13

14

15 Województwo Oś priorytetowa dolnośląskie III. Gospodarka niskoemisyjna kujawsko-pomorskie IV. Efektywność energetyczna i gospodarka niskoemisyjna w regionie lubelskie V. Efektywność energetyczna i gospodarka niskoemisyjna lubuskie III. Gospodarka niskoemisyjna łódzkie III. Gospodarka niskoemisyjna i ochrona środowiska małopolskie IV. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sekt. mazowieckie III. Przejście na gospodarkę niskoemisyjną opolskie III. Gospodarka niskoemisyjna podkarpackie III. Czysta energia podlaskie V. Gospodarka niskoemisyjna pomorskie XI. Środowisko śląskie IV. Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka nisk. świętokrzyskie III. Efektywna i zielona energia warmińsko-mazurskie IV. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektor wielkopolskie III. Energia zachodniopomorskie III. Wsparcie gospodarki niskoemisyjnej

RPO DOLNOŚLĄSKIE RPO WD 3.1. Produkcja i dystrybucja energii ze źródeł odnawialnych Min. wartość od 50 tys. PLN. do 2 mln PLN. Typy Projektów: Produkcja energii elektrycznej i/lub cieplnej (wraz z podłączeniem tych źródeł do sieci dystrybucyjnej/przesyłowej, polegające na budowie oraz modernizacji (w tym zakup niezbędnych urządzeń) infrastruktury służącej wytwarzaniu energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, takich jak.: energii słonecznej (poniżej 2 MWe/MWth), energii wiatru (poniżej 5 MWe), energii geotermalnej (poniżej 2 MWth), biopaliw (biogaz, biomasa, bioolej – jedynie II i III generacji); poniżej 1 MWe energii spadku wody (wyłącznie na już istniejących budowlach piętrzących) TERMIN; od 1 stycznia do 30 marca 2016 r 16

RPO Kujawsko-Pomorskie RPO Kujawsko-Pomorskie RPO WK-P 3.1 Wspieranie energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych Max. wartość wydatków kwalifikowalnych projektu na potrzeby budynku mieszkaniowego: 100 tys. PLN – w przypadku osoby fizycznej/ 300 tys. PLN – w przypadku budynku będącego w zasobach W przypadku instalacji wykorzystującej równolegle więcej niż jedno odnawialne źródło energii: 150 tys. PLN – w przypadku osoby fizycznej 450 tys. PLN – w przypadku budynku będącego w zasobach JST, SM itp. Typ projektu 1 – energia wodna (do 5 MWe), – energia słoneczna (do 2 MWe/MWth), – energia geotermalna (do 2 MWth), – energia biogazu (do 1 MWe), – energia biomasy (do 5 MWth/MWe). Typ projektu 2 – indywidualne budynki mieszkalne – do 10 kW, – pozostałe budynki – do 40 kW. Termin składania wniosków - do r. 17

Mapa pomocy regionalnej Diagram; Intensywność pomocy dla dużych przedsiębiorstw mikro i małe: + 20 % średnie: + 10 % 18

PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA i ŚRODOWIS PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA i ŚRODOWISKO Działanie 1.1. Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych W szczególności wsparcie będzie obejmować budowę lub przebudowę jednostek wytwarzania energii wykorzystujących;  energię wiatru (pow. 5 MWe),  biomasę (pow. 5 MWth /MWe),  biogaz (pow. 1 MWe),  wodę (pow. 5 MWe),  energia promieniowania słonecznego (pow. 2 MWe/MWth)  energia geotermalna (pow. 2 MWth) MINISTERSTWO ENERGETYKI/ NFOŚiGW LIMIT MLN PLN III kw r. 19

PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA i ŚRODOWIS PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA i ŚRODOWISKO Działanie 1.2. Promowanie efektywności energetycznej i korzystania z OZE w przedsiębiorstwach 1.Przebudowa linii produkcyjnych na bardziej efektywne energetyczne 2.Głęboka, kompleksowa modernizacja energetyczna budynków w przedsiębiorstwach 3.Zastosowanie technologii efektywnych energetycznie w przedsiębiorstwach poprzez przebudowę lub wymianę na energooszczędne urządzenia instalacji technologicznych, oświetlenia i ciągów transportowych linii produkcyjnych ciepła (wymiana źródła na OZE); 4.Budowa lub przebudowa lokalnych źródeł ciepła (wymiana źródła na OZE); 5.Zastosowanie technologii odzysku energii wraz z systemem wykorzystania energii ciepła odpadowego w ramach przedsiębiorstwa. 20

PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA i ŚRODOWIS PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA i ŚRODOWISKO EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA Zgodnie z ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. Jest to stosunek; uzyskanej wielkości efektu użytkowego danego obiektu, urządzenia lub instalacji, w typowych warunkach ich użytkowania lub eksploatacji do ilości zużycia energii przez ten obiekt, urządzenie techniczne lub instalację, niezbędnej do uzyskania tego efektu Poprawa efektywności energetycznej Poprawa efektywności energetycznej - zmniejszenie zapotrzebowania na energię w przeliczeniu na jednostkę produkcji i jest efektem zastosowania nowoczesnej technologii lub optymalizacji procesu produkcyjnego min. 7%, najlepiej powyżej 20 % min. 7%, najlepiej powyżej 20 % 21

PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA i ŚRODOWIS PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA i ŚRODOWISKO Integralną częścią projektu POWINNY być inteligentne systemy zarządzania energią w przedsiębiorstwie 22 WSKAŹNIKI REZULTATU/EFEKTU ;  Szacowany roczny spadek emisji gazów cieplarnianych  Zmniejszenie zużycia energii końcowej  Zmniejszenie zużycia energii pierwotnej  Ilość zaoszczędzonej energii elektrycznej  Ilość zaoszczędzonej energii cieplne j BEZPŁATNY „Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora przedsiębiorstw publicznego, mieszkaniowego oraz przedsiębiorstw w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE” LIMIT naboru - 630,000,00 PLN Min. Energetyki/NFOŚiGW Termin naboru - II kwartał 2016 r. Termin naboru - II kwartał 2016 r.

Mapa pomocy regionalnej Diagram; Intensywność pomocy dla dużych przedsiębiorstw mikro i małe: + 20 % średnie: + 10 % 23

NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA i GOSPODARKI WODNEJ NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA i GOSPODARKI WODNEJ PROGRAM RYŚ – TERMOMODERNIZACJA BUDYNKÓW JEDNORODZINNYCH Beneficjenci: - osoby fizyczne, JST. wymianę źródeł ciepła min Wykonanie prac termoizolacyjnych, modernizację instalacji wewnętrznych i wymianę źródeł ciepła min. - Instalacja kotła na biomasę; - Instalacja pompy ciepła; - Instalacja kolektorów słonecznych. pożyczka preferencyjna wraz z dotacją do 100 % k.k.Forma dofinansowania - pożyczka preferencyjna wraz z dotacją do 100 % k.k. PROGRAM BOCIAN – ROZPROSZONE ODNWAIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Beneficjenci: przedsiębiorstwa odnawialnych źródeł energi Podnoszenie efektywności energetycznej oraz wykorzystaniem układów wysokosprawnej kogeneracji i odnawialnych źródeł energi i Pożyczka do 85% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. 24

POLSEFF 2 zastosowaniu odnawialnych źródeł energii  Ograniczenie zużycia energii w zakresie poprawy efektywności energetycznej oraz termomodernizacji budynków, w tym polegające na zastosowaniu odnawialnych źródeł energii w sektorze MŚP.  Projekty ; a. Efektywność Energetyczna – min. 20 % b. Termomodernizacja budynków – min. 30%  LISTA LEME; TECHNOLOGIE PROCESOWE (1909 szt.) – w tym OZE.  PREMIA INWESTYCYJNA – Kredyt bankowy i umorzenie 10% lub 15% k.k. w przypadku wysokosprawnej kogeneracji lub pełnego audytu energetycznego budynku 25

NOWY PROGRAM NOWY PROGRAM Resort rolnictwa prezentuje nowy program odbudowy pogłowia trzody chlewnej Główne elementy ujęte są w 7 punktach; 1. Rozwój stad zarodowych oraz wsparcie zakupu materiału genetycznego (dofinansowanie programu hodowlanego dla instytutów np. Instytutu Zootechniki, które powinny odsprzedawać materiał po preferencyjnych cenach). 2. Uproszczenie zasad pozyskania wsparcia inwestycyjnego w ramach PROW. 3. Powiązanie wsparcia PROW z dofinansowaniem ze środków krajowych inwestycji towarzyszących, środków krajowych inwestycji towarzyszących, np. biogazownie z NFOŚIGW. np. biogazownie z NFOŚIGW. 26

IDEALNA BIOGAZOWNIA 27

Więcej informacji w cyklu artykułów „Dotacje w praktyce”. 28

Wiesław Wasilewski Dziękuję za uwagę: Wiesław Wasilewski Jesteśmy dumni z faktu, że posiadamy skromny udział w radykalnej zmianie oblicza polskiego rolnictwa …. Poznań, 21 stycznia 2016r. 29