Samodzielność dziecka w wieku przedszkolnym
Samodzielność „Pomóż mi zrobić to samemu” Marii Montessori
Rola rozwoju samodzielności dziecka we wczesnym dzieciństwie „Samodzielność jest niezwykle istotną dyspozycją dziecka, która warunkuje jego kolejne sukcesy życiowe, umożliwia podejmowanie różnorodnych zadań życiowych i ról społecznych: roli ucznia, członka drużyny sportowej, kolegi itp.”
Rola środowiska rodzinnego w rozwoju samodzielności u dziecka Rodzina jest pierwszym i głównym środowiskiem wychowawczym dziecka. To rodzice stwarzają warunki do kształtowania samodzielności swojego dziecka poprzez wykonywanie codziennych czynności. Dziecko uczy się m.in. poprzez naśladowanie osób dla nich najważniejszych, dlatego tak ważne jest zapewnienie dziecku właściwych wzorców.
Drugim środowiskiem, odgrywającym ważną rolę w rozwoju niezależności dziecka, jest przedszkole. Stąd na jego terenie powinno mieć ono możliwość podejmowania samodzielnych zadań oraz niezależnych ról. Środowisko to jest dodatkowo korzystnym, gdyż stymuluje rozwój samodzielności dziecka na różnych płaszczyznach oraz dzięki naśladownictwu bardziej niezależnych kolegów, współpracy z innymi czy bycia nauczycielem dla słabszych.
Aspekty samodzielności Samodzielność praktyczna; Samodzielność umysłowa; Samodzielność społeczna.
Samodzielność praktyczna - pozwala na samodzielne poradzenie sobie z wyzwaniami porządkowymi i samoobsługowymi. Samodzielność umysłowa - polega na umiejętności podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów podczas zabawy oraz nauki. Samodzielność społeczna - przejawia się w umiejętności współdziałania i porozumiewania się z rówieśnikami i opiekunami.
Charakterystyka umiejętności samoobsługowych Co powinien potrafić trzylatek: Zgłaszać potrzeby fizjologiczne; Myć ręce i wyciera je; Zdejmować samodzielnie rozpiętą kurtkę; Wkładać pantofle i buty; Posługiwać się łyżką i widelcem.
Co powinien potrafić czterolatek: Załatwiać potrzeby fizjologiczne; Prawidłowo posługiwać się sztućcami; Samodzielnie myć ręce; Samodzielnie myć zęby; Potrafi wytrzeć sobie nos; Podejmuje próby zapinania guzików i zasuwania suwaków; Ubierać samodzielnie podstawową garderobę; Przekłada ubranie na prawą stronę; Okazywać radość i zadowolenie z dobrze spełnionych obowiązków i dyżurów.
Co powinien potrafić pięciolatek: Ubrać się, zasznurować buty, zapiąć guziki; Jeść łyżką i widelcem, pić bez rozlewania; Umyć ręce, twarz i zęby, wytrzeć się; W kąpieli umyć się samo; Samodzielnie korzystać z toalety.
Kilka rad dla rodzica Stwórz takie warunki, które będą pozwalały dziecku osiągnąć niezależność od ciebie i innych dorosłych. Nie wyręczaj dziecka, pozwalaj mu na odkrywanie własnych możliwości i ograniczeń. Włączaj dziecko w codzienne czynności domowe. Daj swobodę, pozwalaj popełniać błędy, ufaj w jego możliwości. Okaż szacunek dla dziecięcych zmagań i trudu.
Obserwuj i nazywaj to co udało się dziecku zrobić samodzielnie. Nie zadawaj zbyt wielu pytań, nie spiesz się z dawaniem odpowiedzi i gotowym rozwiązaniem kiedy dziecko rozwiązuje jakiś problem. Wspieraj dziecko w sytuacji porażek i ucz aktywnego ich pokonywania. Daj dziecku czas, okazuj cierpliwość, nie irytuj się, gdy zmaga się z jakąś czynnością. Dziecko usamodzielniając się zdobywa cenną umiejętność niezależnego myślenia i buduje wysokie poczucie własnej wartości.
Dziękujemy za uwagę