ZASADY USTALANIA CEN

Model ekonomiczny W modelu ekonomicznym poszukuje się ceny optymalnej, tzn. uwzględniającej zarówno ceny konkurentów rynkowych, jak też zachowania się konsumentów w stosunku do zaproponowanego poziomu ceny oraz własne koszty. W modelu tym bada się wpływ ceny na wielkość popytu i tym samym na rozmiary sprzedaży. Zysk bowiem zależy od poziomu ceny, ale także od rozmiarów sprzedaży. Związek pomiędzy popytem a ceną mierzy się za pomocą współczynnika krzywej elastyczności cenowej popytu. Na wykresie obrazującym optymalną wielkość sprzedaży, różnica między przychodem a kosztami całkowitymi rośnie do momentu, dopóki przychód rośnie szybciej niż koszty. Kiedy koszty zaczynają wzrastać szybciej niż przychody (tzw, koszt krańcowy na jednostkę przewyższa przychód krańcowy), decyzja o zwiększeniu liczby sprzedanych jednostek wpłynie na zmniejszenie zysku. Model ekonomiczny jest trudny do zastosowania w praktyce, ponieważ wymaga znajomości krzywej popytu na dany produkt, a to wymaga dysponowania wiarygodnymi danymi empirycznymi charakteryzującymi zależność ceny i popytu

Ustalanie ceny optymalnej Różnica między przychodami a kosztami jest największa przy sprzedaży 17,5 tys. szt. a cena zapewniająca taką wielkość popytu wynosi 63 zł i jest cena optymalną. Różnica między przychodami a kosztami zmiennymi (marża brutto) rośnie do momentu, dopóki cena rośnie szybciej niż spadają rozmiary sprzedaży. Gdy cena zaczyna rosnąć wolnie niż spada sprzedaż (sprzedaż spada szybciej niż rośnie cena) zwiększenie sprzedaży powoduje zmniejszenie marży brutto i zysku.

Model księgowy W modelu tym podstawą ustalania ceny są koszty. Podejście kosztowe ma zastosowanie szczególnie, gdy dotyczy: - produkcji nowych wyrobów, - wyrobów wytwarzanych na specjalne zamówienie, - wyrobów nie mających wytwórców konkurencyjnych, np. w odniesieniu do wyrobów i usług realizowanych na zamówienia publiczne /rządowe/; ceny w tym przypadku są cenami administrowanymi i dotyczyć mogą takich dóbr i usług, jak węgiel dla elektrociepłowni, czynsze budownictwa mieszkaniowego itp. Koszty jako podstawa ustalanie ceny mogą być wyznaczone: - rachunkiem kosztów pełnych, - rachunkiem kosztów zmiennych.

Koszty pełne jako podstawa ustalania cen

Metoda z marżą zysku wg wskaźnika rentowności majątku (ROI)

Metoda z marżą zysku wg wskaźnika rentowności majątku (ROI)

Ustalanie ceny cennikowej na podstawie rachunku "w stu"

Warunki handlowe MABO Pipelife S.A.

Zalety i wady modelu „koszty pełne plus...” Do słabych stron modelu „koszty pełne plus...” należy zaliczyć: - konieczność umownego rozliczania kosztów pośrednich pomiędzy różne produkty, - rozdzielanie kosztów pośrednich na produkty przy założonej wielkości produkcji, która często nie pokrywa się z produkcją wykonaną ( cena pokryje pełne koszty oraz zapewni osiągnięcie oczekiwanego zysku, kiedy faktyczne rozmiary produkcji (sprzedaży) będą równe założonym. - nieuwzględnienie wpływu ceny na popyt, a więc na wielkość produkcji. Zaletą tego modelu jest prostota i łatwość do zastosowania, bo nie wymaga przeprowadzenia kosztownych badań zależności: cena-koszty-produkcja.

Koszty niepełne jako podstawa ustalania cen Poziom cen może być ustalany na podstawie kosztów zmiennych proporcjonalnych oraz marży brutto, przeznaczonej na pokrycie kosztów stałych i zysk. Marżę tę ustala się wychodząc od kosztów stałych rozpatrywanego okresu oraz planowanej kwoty zysku. Wykorzystuje się tu wskaźnik pokrycia Wpo. Cenę oblicza się według wzoru (rachunek „w stu”): c = kz /1 – Wpo gdzie: Wpo – wskaźnik pokrycia Można również wykorzystać wskaźnik narzutu na koszty zmienne: cena wyrobu = kz * (1 + WN)

Ustalanie ceny specjalnej dla dodatkowego zamówienia Gdy firma posiada niewykorzystane zdolności produkcyjne, może pojawić się problem ustalenia ceny przy podejmowaniu decyzji przyjęcia dodatkowej oferty na produkowane wyroby czy świadczone usługi.

Ustalanie ceny specjalnej dla dodatkowego zamówienia Najniższy poziom ceny wyznaczonej w oparciu o koszty niepełne określany jest przez jednostkowy koszt zmienny. Cena minimalna jako dolna granica ceny (DGC) równa jest jednostkowym kosztom zmiennym plus 1.

Warunki stosowania ceny opartej na jednostkowym koszcie zmiennym Taki poziom ceny jest uzasadniony tylko wówczas, gdy: - przyjęcie dodatkowego zamówienia nie spowoduje powstania „wąskich gardeł” - firma zabiega o nowy rynek, - niższa cena dla dodatkowej produkcji nie powinna prowadzić do wzrostu konkurencyjności danego wyrobu na rynku lub też wymuszania na przedsiębiorstwie przez innych odbiorców niższych cen, - spełnia się ten warunek, jeśli przyjęcie ceny minimalnej jest decyzją incydentalną, np. podejmowaną w ostatniej chwili, kiedy nie ma już innej szansy sprzedaży produktu lub usługi /np. bilety na imprezy, bilety na środki komunikacji, oferty biur turystycznych itp./.

Ustalanie ceny specjalnej dla dodatkowego zamówienia W formułach dolnych granicach cen, stanowiących kryterium opłacalności w decyzjach dotyczących np. przyjęć dodatkowej oferty lub jej odrzucenia, powinno uwzględniać się wszystkie skutki, jakie może spowodować przyjęcie dodatkowej oferty. 1. Dodatkowa oferta wymaga dodatkowych kosztów stałych (np. wzrost kosztu z tytułu czynszu dodatkowej powierzchni magazynowej), wówczas: DGC = koszt zmienny + dodatkowe koszty stałe / wielkość zamówienia 2. Dodatkowa oferta powoduje zmiany w ilości i poziomie cen wyrobów przyjętych do planu produkcji, wtedy: DGC = koszt zmienny + utracona marża brutto na innych wyrobach / wielkość zamówienia