Dr Med. Mieczysław Pasowicz Program prewencji miażdżycy z zastosowaniem nowoczesnych metod diagnostycznych Dr Med. Mieczysław Pasowicz

Miażdżyca - definicja „Dynamiczny heterogenny proces zapalno-immunologiczny obejmujący ściany tętnic, który może prowadzić do ograniczenia przepływu przez naczynie lub jego niedrożności czego następstwem są objawy kliniczne”

Nacieki lipidowe Nacieki leukocytarne Tworzenie komórek piankowatych Proliferacja mięśni gładkich Apoptoza komórek mięśni gładkich Mineralizacja Owrzodzenie lub pęknięcie blaszki Tworzenie skrzepliny W Polsce miażdżyca tętnic jest przyczyną 80 tys. zawałów serca i 60 tys. udarów mózgowych rocznie !

Miażdżyca tętnic

Ewolucja zmian miażdżycowych tętnic wieńcowych początkowe pogrubienie blaszka miażdżycowa pęknięcie/erozja wygojenie krwotok ognisko zwapnienia włóknisto-zwapniała blaszka skrzeplina zmiany w ścianie niedrożność zwężenie

Odpowiedź zapalna związana z miażdżycą i wzrost markerów zapalnych w surowicy krwi Circulation. 1999;100:1148-1150

Przydatność hsCRP w ocenie ryzyka wystąpienia incydentu sercowo naczyniowego standaryzowana, powtarzalna metoda komercyjna dostępność oznaczeń udowodniona wartość w przewidywaniu wystąpienia epizodów sercowo – naczyniowych zarówno w prewencji pierwotnej miażdżycy jak i w prewencji wtórnej

Terapia powodująca obniżenie poziomu CRP w surowicy krwi Aspiryna Statyny Aktywność fizyczna Normalizacja masy ciała Leki zmniejszające insulinooporność Zaprzestanie palenia papierosów? ACE inhibitory? Beta blokery? Umiarkowane spożycie alkoholu? Ścisła kontrola cukrzycy t.2? Witamina E? Obniżenie poziomu homocysteiny ( kwas foliowy)?

Implikacje kliniczne Blaszki niehomogenne, w których zwapnienia sąsiadują z naciekami lipidowymi są bardziej narażone na pęknięcie z powodu różnej wytrzymałości na naprężenia Lokalizacja zwapnień wpływa na sposób przebudowy naczynia (remodeling) Brak zwapnień nie wyklucza obecności blaszki miażdżycowej U kobiet ilość zwapnień jest zazwyczaj mniejsza niż u mężczyzn w tym samym wieku Ilość zwapnień w tętnicach zwiększa się z wiekiem

Nieinwazyjne metody obrazowania Tomografia komputerowa ocena zwapnień tętnic wieńcowych (Calcium Scoring) wizualizacja tętnic wieńcowych (angiografia) Tomografia rezonansu magnetycznego

Obrazowanie zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych przy użyciu MSCT rozpoczęto w Polsce w październiku 2000 w Szpitalu im. Jana Pawa II w Krakowie Wykonujemy: nieinwazyjne, ilościowe oznaczanie zwapnień w tętnicach wieńcowych – Calcium Scoring angiografię tętnić wieńcowych,

Sposób obliczania wskaźnika uwapnienia tętnic wieńcowych Calcium Scoring Wskaźnik uwapnienia tętnic wieńcowych obliczany jest na podstawie wzorów uwzględniających: ilość blaszek miażdżycowych, powierzchnię, objętość i masę, średnią i maksymalną gęstość, Agatston A.S. Janowitz W.R. et al., Quantification of coronary artery calcium using ultrafast computer Tompgraphy J Am Coll Cardiol 1990, 15

Masywne zwapnienia w prawej zatoce wieńcowej, proksymalnym odcinku PTW, proksymalnym odcinku gałęzi okalającej oraz w LTW

Program profilaktyki choroby niedokrwiennej serca – calcium scoring rok 2002 Badana grupa obejmowała 315 osób: w tym 154 (66 kobiet i 88 mężczyzn) z czynnikami ryzyka miażdżycy bez choroby tętnic i cukrzycy ogółem kobiety mężczyźni Średni wiek 52,6 lat SD 5,35 53,7 lat SD 4,7 51,7 lat SD 5,6

Czynniki ryzyka miażdżycy u badanych pacjentów Ilość pacjentów (%) Nadciśnienie tętnicze* 247 (78,4) Dyslipidemia 264 (83,8) Otyłość Nadwaga 133 (42,2) 131 (41,6) Palenie papierosów 77 (24,4) Obciążający wywiad rodzinny 219 (69,5) Mała aktywność fizyczna 136 (43,2) Stres 268 (85,1) Podwyższony poziom homocysteiny 70 (25,4) * Wśród osób z nadciśnieniem tętniczym 116 pacjentów wymagało kontroli lub intensyfikacji leczenia

Wyniki badania wskaźnika uwapnienia tętnic wieńcowych U 47 (30,5 %) pacjentów z czynnikami ryzyka miażdżycy, bez choroby tętnic i cukrzycy stwierdzono zwapnienia w tętnicach wieńcowych ogółem kobiety mężczyźni Średnia wartość CS 79,31 2,51 42.27

hsCRP w grupie 88 mężczyzn z czynnikami ryzyka miażdżycy (bez objawów choroby niedokrwiennej serca i cukrzycy) CRP ≥ 2,0 CRP < 2,0 N mężczyzn 39 49 Średnia wartość CRP 4,06 (SD=1,98) 1,19 (SD=0,45)

Jednoczesna ocena zwężenia i morfologii blaszek miażdżycowych w MSCT przy zastosowaniu oprogramowania Vessel View (Sensation 16 Cardiac) Pień LTW i początkowe odcinki GPZ, GO, Dg I Niehomogenna zmiana miażdżycowa w VI segmencie GPZ Obrazy uzyskane przy częstości serca > 70 przy użyciu 16 rzędowego aparatu MSCT w Krakowie