Żyć ekologicznie Ranking najlepszych ( i najgorszych) miejsc na świecie Literatura: Readers Digest. Przegląd – edycja polska – 10/2007 PRACA KONKURSOWA NR 11

Analiza danych na temat 141 państw pozwoliła na stworzenie rankingu najbardziej ekologicznych i dogodnych do zamieszkania miejsc na naszej planecie. Badano wskaźniki ekologiczne (następne slajdy pokazują, w jakich krajach niektóre z tych wskaźników są najwyższe i najniższe, a także jak wypada Polska i kraje, które zdobyły pierwsze i ostatnie miejsce w głównym rankingu) oraz czynniki społeczne (jak dochód i wykształcenie).

Ocena państw PIERWSZA PIĄTKA: PIERWSZA PIĄTKA: Finlandia Finlandia Islandia Islandia Norwegia Norwegia Szwecja Szwecja Austria Austria OSTATNIA PIĄTKA: OSTATNIA PIĄTKA: 137 Czad 137 Czad 138 Burkina Faso 138 Burkina Faso 139 Sierra Leone 139 Sierra Leone 140 Niger 140 Niger 141 Etiopia 141 Etiopia Polska zajęła 48. pozycję

Może być lepiej. Co poprawić? Nawet najczystsze państwa miewają problemy ekologiczne. Wzorowa Finlandia zdobywa punkty za jakość powietrza i wody, niski wskaźnik chorób niemowląt i ochronę ludności przed zanieczyszcze- niami wody i klęskami żywiołowymi. Ale ten kraj wytwarza też ponadprzeciętną ilość gazów cieplar- nianych, a zagrożenie środowiska jest tu duże. Nawet najczystsze państwa miewają problemy ekologiczne. Wzorowa Finlandia zdobywa punkty za jakość powietrza i wody, niski wskaźnik chorób niemowląt i ochronę ludności przed zanieczyszcze- niami wody i klęskami żywiołowymi. Ale ten kraj wytwarza też ponadprzeciętną ilość gazów cieplar- nianych, a zagrożenie środowiska jest tu duże. Państwa, które chcą być bardziej zielone, powinny lepiej wykorzystać swoje atuty. Finlandia, jeden z głównych eksporterów technologii energetyki wiatrowej, wytwarza za jej pomocą niespełna 1% swojej energii elektrycznej, choć średnia wartość wiatrów na wybrzeżu wynosi tam ponad 6 m/s. (W Polsce: latem 2,8 m/s, a zimą 3,8 m/s.) Państwa, które chcą być bardziej zielone, powinny lepiej wykorzystać swoje atuty. Finlandia, jeden z głównych eksporterów technologii energetyki wiatrowej, wytwarza za jej pomocą niespełna 1% swojej energii elektrycznej, choć średnia wartość wiatrów na wybrzeżu wynosi tam ponad 6 m/s. (W Polsce: latem 2,8 m/s, a zimą 3,8 m/s.)

JAKOŚĆ POWIETRZA I WODY 1 Mołdawia 8 Finlandia 38 Polska 126 Etiopia 141 Gwatemala Według stężenia zanieczyszczeń na obszarach miejskich 1 Norwegia 2 Finlandia 79 Polska 127 Etiopia 141 Maroko Według współczynnika zanieczyszczeń i innych czynników wpływających na czystość wody

Z myślą o jutrze. Co poprawić? Brak wystarczającej liczby oczyszczalni w Polsce powoduje, że około 10% ścieków, które trafiają do naszych rzek, nie podlega żadnemu oczyszczaniu. Szczególnie toksyczne są ścieki przemysłowe zawierające metale ciężkie, substancje ropo- pochodne, azotany, fosforany i inne. Szansą na poprawę stanu rzek jest obowiązująca od 2001 roku ustawa Prawo wodne. Wszędzie, gdzie liczba mieszkańców przekracza 2 tysiące, muszą powstać do 2015 roku sieci komunalne z oczyszczalniami.

Najbardziej zielone przyjazne miasta Oceniono 72 duże miasta świata pod względem czystości środowiska i warunków życia. 10 Najlepszych 1 Sztokholm 6 Stuttgart 2 Oslo 7 Lyon 3 Monachium 8 Dusseldorf 4 Paryż 9 Nantes 5 Frankfurt 10 Kopenhaga 10 Najgorszych 63 Ateny 68 Bangkok 64 Tel Awiw 69 Guangzhou 65 Chennai 70 Bombaj 66 Kraków 71 Szanghaj 67 Tajpej 72 Pekin

LASY I DRZEWA. Co poprawić? Dzikie naturalne lasy zniknęły w większości państw rozwiniętych, ale w Kanadzie mają się świetnie. Obecność tych naturalnych lasów tłumaczy wysoką pozycję tego kraju we wszystkich rankingach dotyczących czystości powietrza i wody. Ma on dobre notowania pomimo sytuacji w gęsto zaludnionych południowych regionach kraju, gdzie miasta (Montreal, Toronto) współuczestniczą w emisji dwutlenku siarki w ilościach prawie dwukrotnie większych od średniej emisji w państwach o podobnym poziomie rozwoju. Te zanieczyszczenia pogłębiają istniejący problem kwaśnych deszczy. Inne kraje powinny pójść w ślady Kanady i chronić wszelkie pozostałości pierwotnej przyrody. W ten sposób można osłabić szkodliwy wpływ miejskich zanieczyszczeń.

Gazy cieplarniane 1. Czad 18. Etiopia 75. Finlandia 124. Polska 141. Turkmenistan Środowisko a zdrowie Wg emisji na jednego mieszkańca i PKB 1. Austria 8. Finlandia 17. Polska 125. Etiopia 141. Turkmenistan Wg umieralności dzieci, chorób, zgonów na skutek infekcji jelitowych Wydajność energetyczna 1. Dem. Rep. Konga 17. Etiopia 66. Finlandia 105. Polska 141. Trynidad i Tobago Ochrona środowiska i wykorzystanie odnawialnych żródeł energii

WSPÓLNA KORZYŚĆ. Co poprawić? Nie da się zaprzeczyć: mieszkańcy bogatych krajów zwykle są lepiej wykształceni, ich standard życia jest wyższy, dłużej żyją i mają lepsze perspektywy. Minus jest taki, że dobrobyt skutkuje wyższym zużyciem węgla. Na szczęście zamożność i wykształcenie sprawia, że mieszkańcy tych państw częściej są świadomi problemu i skłonni aktywnie włączyć się w jego rozwiązywanie. W interesie wszystkich krajów – i każdego z osobna – jest prowadzenie polityki na rzecz kształcenia obywateli. Celem jest zaangażowane i świadome społeczeństwo, które potrafi podjąć działania przeciwko niszczeniu środowiska.