Nic dwa razy się nie zdarza ... Wisława Szymborska Nic dwa razy się nie zdarza ...
zrodziliśmy się bez wprawy… ... Z tej przyczyny zrodziliśmy się bez wprawy… Wisława Szymborska urodziła się 2 lipca 1923 w Bninie. Jej ojciec, Wincent, był zarządcą dóbr zakopiańskich hrabiego Zamoyskiego. Jej matką była Anna Maria Szymborska z d. Rottermnund. Wisława mieszkała początkowo w Toruniu, później w Krakowie, gdzie uczęszczała od 1930 do I klasy w Szkole Powszechnej im. Józefy Joteyko. W 1935 rozpoczyna naukę w Gimnazjum Sióstr Urszulanek przy ulicy Starowiślnej, a w ’41 robi maturę na tajnych kompletach.
...Choćbyśmy uczniami byli najtępszymi w szkole świata... W roku 1945 rozpoczyna studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, najpierw na polonistyce, z której przenosi się na socjologię. Studiów nie ukończyła, bo - jak później tłumaczyła - po pierwsze, „socjologia była potwornie nudna, bo wszystko miał objaśnić marksizm”, a po drugie - musiała zarabiać na życie.
...Żaden dzień się nie powtórzy... Jej pierwszy wyjazd za granicę do Bułgarii odbył się w ramach wymiany kulturalnej. Szymborska lubiła podróżować, cele swoich podróży wybierała starannie, podróżowała, przeważnie raz do roku. Od lat powojennych wybierała się w podróże bliższe i dalsze kilkadziesiąt razy. Za każdym razem były to wyprawy niezwykłe, bo poetka swe wrażenia, spotkanych ludzi wyrażała w krótkich formach limeryków.
Nie ma dwóch podobnych nocy, dwóch tych samych pocałunków, dwóch jednakich spojrzeń w oczy… W 1969 roku związała się z Kornelem Filipowiczem. Wbrew pozorom nigdy nie mieli wspólnego mieszkania ani nie wzięli ślubu. Znajomość wywarła wpływ na twórczość poetki z tego okresu, ale najbardziej znanym utworem, wyrażającym rozpacz po śmierci Filipowicza jest piękny wiersz o miłości pt. „Kot w pustym mieszkaniu”.
„Kot w pustym mieszkaniu” Umrzeć - tego się nie robi kotu. Bo co ma począć kot w pustym mieszkaniu. Wdrapywać się na ściany. Ocierać między meblami. Nic niby tu nie zmienione, a jednak pozamieniane. Niby nie przesunięte, a jednak porozsuwane. I wieczorami lampa już nie świeci.
Słychać kroki na schodach, ale to nie te Słychać kroki na schodach, ale to nie te. Ręka, co kładzie rybę na talerzyk, także nie ta, co kładła. Coś sie tu nie zaczyna w swojej zwykłej porze. Coś się tu nie odbywa jak powinno. Ktoś tutaj był i był, a potem nagle zniknął i uporczywie go nie ma.
Do wszystkich szaf sie zajrzało. Przez półki przebiegło Do wszystkich szaf sie zajrzało. Przez półki przebiegło. Wcisnęło się pod dywan i sprawdziło. Nawet złamało zakaz i rozrzuciło papiery. Co więcej jest do zrobienia. Spać i czekać.
Niech no on tylko wróci, niech no się pokaże Niech no on tylko wróci, niech no się pokaże. Już on się dowie, że tak z kotem nie można. Będzie się szło w jego stronę jakby się wcale nie chciało, pomalutku, na bardzo obrażonych łapach. I żadnych skoków pisków na początek.
Twórczość Tomy poezji: Dlatego żyjemy (1952) Pytania zadawane sobie (1954) Wołanie do Yeti (1957) Sól (1962) Sto pociech (1967) Wszelki wypadek (1972) Wielka liczba (1976) Ludzie na moście (1986) Koniec i początek (1993) Widok z ziarnkiem piasku (1996) Chwila (2002) Rymowanki dla dużych dzieci (2003) Dwukropek (2005) Tutaj (2009)
Nagroda Nobla W 1996 roku Komitet Noblowski, przyznaje Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury, w uzasadnieniu nagrody napisał: „Za poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”.
Nagroda Nobla 1996r 10 grudnia 1996 odbierając w Sztokholmie Nagrodę Nobla, poetka mówi: „Wysoko sobie cenię dwa małe słowa »nie wiem «. małe, ale mocno uskrzydlone”. Wiersze Wisławy Szymborskiej to perfekcja słowa, wysoce wycelowane obrazy, myślowe allegro ma non troppo, jak nazywa się jeden z jej wierszy. Jednak ciemność, której nie ulegają one bezpośrednio, wyczuwa się w nich tak, jak ruch krwi pod skórą.”
Odznaczenia i nagrody Order Orła Białego (2011) Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2005) Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa (1997) Tytuł Człowiek Roku tygodnika Wprost (1996) Nagroda Herdera (1995) Nagroda Goethego (1991) Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974)
Znani ludzie o Szymborskiej „Wisława Szymborska była humanistką. Przeżyła straszliwą wojnę, poznała dwa totalitaryzmy, ale nie wybrała milczenia. Wybrała taki sposób mówienia, który nigdy nie prowadził do gadulstwa, tylko do mądrości. Była poetką dyskretną, ironiczną, niekiedy tragiczną, ale to właśnie jest humanizm – mówić odważnie, także nad przepaścią…” /Adam Zagajewski/
Cały ten świat nie znaczy nic… Dnia 1 lutego 2012 roku w Krakowie umiera Wisława Szymborska. Podczas uroczystości pogrzebowych na Cmentarzu Rakowickim jej osobisty sekretarz powiedział: „W wersji pesymistycznej mówiła pani, że będzie pani przy stoliczku siedzieć i pisać dedykacje. W optymistycznej, w niebie jest pani ulubiona Ella Fitzgerald, pewnie jej pani słucha, pijąc kawę i paląc papierosa. Ale ciągle jest pani z nami. Zostawiła nam pani wiele do czytania.”
Cały ten świat nie znaczy nic…
Nic dwa razy się nie zdarza i nie zdarzy…
Dziękujemy za uwagę! Zespół Szkół Nr 3 w Sanoku