Rak szyjki macicy mgr Roman Giełczyński
O chorobie Rak szyjki macicy jest nowotworem złośliwym rozwijającym się z nabłonka pokrywającego szyjkę lub kanał szyjki macicy
Na świecie w ciągu roku rozpoznaje się 500 000 przypadków raka , a ponad połowa chorych umiera.
W Polsce rak szyjki macicy jest drugim co do częstości występowania nowotworem narządów płciowych u kobiet do 45 roku życia. Co roku około 3500 Polek dowiaduje się, że ma raka szyjki macicy, a połowa z nich umiera, bo zgłosiła się do lekarza zbyt późno.
Na raka szyjki macicy chorują kobiety młodsze niż na pozostałe nowotwory narządów płciowych. Krzywa zachorowalności kobiet na raka szyjki wzrasta począwszy od 25 - 29 roku życia. Następnie liczba chorych gwałtownie rośnie, osiągając szczyt w grupie pacjentek między 45 a 49 rokiem życia. Niestety, w Polsce systematycznie wzrasta umieralność młodych kobiet z powodu tego nowotworu.
Przyczyny choroby Jedną z głównych przyczyn zachorowania na raka szyjki macicy jest wirus brodawczaka ludzkiego HPV ( Human Papillomavirus ) Na kontakt z wirusem w ciągu swojego życia narażona jest większość osób aktywnych seksualnie.
Inne czynniki ryzyka rozwoju raka szyjki macicy wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego duża liczba partnerów płciowych wieloletnie palenie papierosów niski status socjoekonomiczny śród nabłonkowa neoplazja
Prawdopodobne czynniki : wieloletnie stosowanie hormonalnych leków antykoncepcyjnych !!! dietę ubogą w antyoksydanty częste nieleczone stany zapalne pochwy wywołane przez Chlamydia trachomatis, Neisseria gonorrhoea, HSV-2
Metody zapobiegania : szczepionka badanie cytologiczne higieniczny tryb życia
szczepionka Szczepienie w znacznym stopniu obniża ryzyko zachorowania na raka, chociaż nie daje 100% gwarancji, że kobieta nie zachoruje. Rutynowe stosowanie szczepionki jest rekomendowane dla dziewczynek przed rozpoczęciem inicjacji seksualnej, a także zalecane dla dziewcząt w wieku 13 - 18 lat, jeśli nie zostały zaszczepione wcześniej.
badanie cytologiczne Badanie to ma na celu wykrycie nieprawidłowych komórek świadczących o rozpoczynającym się procesie nowotworowym w szyjce macicy. Polega ono na pobraniu przy pomocy specjalnej szczoteczki komórek znajdujących się na szyjce macicy przez ginekologa lub położną.
Rozpoczęcie badań cytologicznych zaleca się maksymalnie do trzech lat od rozpoczęcia współżycia, nie później jednak niż w 21 roku życia.
Gdyby każdej kobiecie choć raz w życiu pobrano cytologię, ryzyko śmierci z powodu raka szyjki macicy obniżyłoby się o blisko 40%. Chodź na badania!!!
U kobiet u których rozpoznano raka szyjki macicy, aż 60% z nich nigdy nie miało zrobionego badania cytologicznego!!!
Jak przygotować się do badania? na badanie zgłoś się co najmniej dwa po ostatnim dniu krwawienia miesiączkowego 48 godzin przed pobraniem wymazu cytologicznego nie używaj żadnych leków dopochwowych, nie wykonuj irygacji 24 godziny przed pobraniem wymazu cytologicznego zrezygnuj ze współżycia płciowego nie zgłaszaj się na badanie w czasie krwawienia miesiączkowego
Koszt badania cytologicznego Ok. 50 zł
Objawy kliniczne raka szyjki macicy Rak szyjki we wczesnych stopniach zaawansowania nie daje charakterystycznych objawów. Choroba może rozwijać się nawet kilka lat nie dając żadnych dolegliwości.
Pierwszym nieswoistym objawem związanym z obecnością nowotworowego nabłonka na szyjce macicy są nieprawidłowe, krwiście podbarwione upławy. Najczęstszą przyczyną wizyty u lekarza jest plamienie lub krwawienie mogące wystąpić po stosunku, po irygacji lub po urazie. W późniejszej fazie choroby mogą pojawić się bóle podbrzusza i okolicy lędźwiowo - krzyżowej.
Drogi szerzenia się raka szyjki macicy Nowotwór szerzy się naciekając sąsiednie tkanki i narządy: pochwę, przymacicza, pęcherz moczowy i odbytnicę. Przejście procesu nowotworowego na przymacicza może być przyczyną stopniowego zwężania moczowodu, prowadząc w efekcie do jego niedrożności i niewydolności nerek . W zaawansowanym stadium raka zagrożeniem dla życia mogą być trudne do opanowania krwotoki. Rak szyjki szerzy się drogą naczyń chłonnych. Może także dawać przerzuty do odległych narządów poprzez naczynia krwionośne. Przerzuty występują najczęściej w kościach, płucach, wątrobie i mózgu.
Wyleczalność raka szyjki macicy w stadium "0" 100% stadium I - ok. 70% stadium II - ok 50%, stadium III - ok. 30%.
W Polsce choruje z powodu raka szyjki macicy 15 kobiet na sto tysięcy i jest to najwyższy wskaźnik w Europie
Dużo czasu, ale nie zawsze W Polsce średni wiek kobiety z przedinwazyjnym rakiem szyjki macicy to 40.-42. rok życia, natomiast z rakiem inwazyjnym - 51. rok życia. Średni wiek kobiet ze stanami przednowotworowymi wynosi 34 lata. A więc czasu na zbadanie, diagnozę i leczenie jest bardzo dużo. Niestety, u ponad 60% kobiet ten nowotwór wykrywa się dopiero w drugim i trzecim stadium zaawansowania. Tu szanse wyleczenia są minimalne.
zapobieganie Regularne badania ginekologiczne i cytologiczne. Czas między regularnymi badaniami - wynosi 3 lata. Przyjęto, że jest to okres, w którym nie powinien się rozwinąć rak inwazyjny. Przedinwazyjny czasem się ujawnia, ale można z nim skutecznie walczyć.
http://www. profilaktykarsm. pl/content/pag e. jsf http://www.profilaktykarsm.pl/content/pag e.jsf?resource=Module&id=19&firstArticle=tru e