Statyczne Obciążenie Mięsni Ustalanie przerw na odpoczynek

Ogólna charakterystyka obciążenia statycznego Obciążenie statyczne, wywołujące długotrwałe napięcie mięśni, stanowi poważny czynnik zwiększający wysiłek fizyczny. Długotrwałe napięcie mięśnia, poprzez ucisk na naczynia krwionośne, utrudnia swobodny przepływ krwi, co z kolei zakłóca dostarczanie niezbędnych składników i usuwanie produktów przemiany materii. W tych warunkach ułatwiony jest rozwój zmęczenia. Powstaje poczucie dyskomfortu, aż do pojawienia się reakcji bólowych w napiętych mięśniach.

Obciążenie typu statycznego jest przedmiotem szczególnego zainteresowania w działaniach zmierzających do optymalizacji metod i warunków pracy ze względu na stopień rozpowszechnienia i negatywne następstwa. Wśród różnych metod całościowej oceny obciążenia statycznego na uwagę zasługuje metoda zaproponowana przez autorów fińskich, nazywana w skrócie OWAS (Ovako Working Posture Analysis System). Uwzględniono w niej zajmowaną pozycje ciała i obciążenie zewnętrzne w kilogramach, położenie tułowia (pleców), ramion i nóg.

Analiza obciążenia statycznego metodą OWAS Sposób postępowania: Wybrać czynność (pozycję przy pracy) przeważającą w ciągu zmiany roboczej. Na podstawie oceny pozycji pleców, ramion, nóg, i obciążenia określić kod pozycji. Z diagramu na podstawie kodu pozycji odczytać typ kategorii obciążenia (1,2,3 lub 4) Z Tab.1 odczytać dla danej kategorii obciążenia jej opis. Z Tab.2 odczytać interpretację kategorii.

2. Wyznaczenie kodu pozycji ciała do oceny obciążenia statycznego metodą OWAS A-PLECY: 1. Wyprostowane 2. Zgięte do przodu 3. Skręcone 4. Zgięte i skręcone B-RAMIONA: 1. Obydwa poniżej stawu łokciowego 2. Jedno powyżej stawu łokciowego 3. Obydwa powyżej stawu łokciowego

D-OBCIĄŻENIE ZEWNĘTRZNE: C-NOGI: 1. Pozycja siedząca 2. Stojąca z nogami wyprostowanymi 3. Stojąca z jedną nogą wyprostowaną 4. Stojąca z nogami zgiętymi 5. Stojąca z jedną nogą zgiętą 6. Klęczenie na jednym lub obu kolanach 7. Chodzenie D-OBCIĄŻENIE ZEWNĘTRZNE: 1. Masa poniżej 10 kg 2. Masa od 10 do 20 kg 3. Masa powyżej 20 kg

Przykład: kod pozycji 1232 1- plecy wyprostowane 2- ramiona: jedno ramię powyżej stawu łokciowego 3- nogi: pozycja stojąca z jedną nogą wyprostowaną 2- obciążenie zewnętrzne : masa od 10 do 20 kg

Diagram do odczytywania na podstawie kodu pozycji kategorii obciążenia statycznego.

3. Tab.1 Opis kategorii obciążenia statycznego.

5. Tab.2 Interpretacja wyników oceny obciążenia statycznego.

Zasady stosowania przerw. 1) Suma wszystkich przerw powinna być równa lub nieco mniejsza od 15% całego czasu pracy (tp), a w przypadku prac ciężkich < 20-30% (tp). 2) W zależności od ilości wprowadzonych przerw, miejsce ich umieszczenia w czasie pracy nie jest bez znaczenia, zaleca się w przypadku występowania: a)tylko 1 przerwy - umieścić ją pomiędzy 1/3 a 1/2 (tp), b)2 przerw - umieścić je tak, by dzieliły (tp) na 3 części, a czas trwania drugiej powinien być dłuższy niż pierwszej. 3) W przypadku ciężkich prac fizycznych ilość ich powinna być większa. 4) Należy dążyć do stosowania przerw częstych chociaż krótkich, gdyż efekt wypoczynku jest największy w początkowej fazie jego trwania.