PLANETY

Czym są planety? Według definicji Międzynarodowej Unii Astronomicznej, to obiekt astronomiczny okrążający gwiazdę lub pozostałości gwiezdne, nieprzeprowadzający reakcji termojądrowej w swoim wnętrzu, wystarczająco duży aby uzyskać prawie okrągły kształt oraz osiągnąć dominację w przestrzeni wokół swojej orbity. W odróżnieniu od gwiazd, świecących światłem własnym, planety świecą światłem odbitym.

Planety w Układzie Słonecznym Merkury Wenus Ziemia Mars Jowisz Saturn Uran Neptun Pluton

Merkury Merkury jest pierwszą, według oddalenia od Słońca, planetą Układu Słonecznego. Był znany już w starożytności. Powierzchnia Merkurego jest równinno - wyżynna, pokryta licznymi kraterami i poprzecinana charakterystycznymi skarpami. Atmosfera planety jest bardzo rozrzedzona, a pole magnetyczne stosunkowo silne. Ciekawostka: Merkury był badany przez sondę kosmiczną Mariner. Merkury jest najmniejszą planetą w Układzie Słonecznym. Merkury nie posiada żadnych księżyców.

Wenus Wenus to druga według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego. Jest to też drugi, po Księżycu, pod względem jasności obiekt na nocnym niebie. Wenus ma skalistą powierzchnię, a na niej rozległe równiny, wyżyny, góry, wulkany i kratery. Planetę otacza gruba, nieprzezroczysta atmosfera zawierająca głównie dwutlenek węgla. Występujące w niej mgły (zawiesiny kwasu siarkowego, solnego i fluorowodorowego) powodują deszcze kwasów. Ciekawostka: Wenus była badana przez sondy kosmiczne Pioneer i Magellan. Wenus nazywana jest również Jutrzenką. Wenus nie posiada żadnych naturalnych satelitów.

Ziemia Ziemia jest trzecią według oddalenia od Słońca planetą Układu Słonecznego, jedyną zamieszkałą przez ludzi. Informacje o budowie wnętrza Ziemi są uzyskiwane głównie dzięki badaniom przebiegu fal sejsmicznych w jej wnętrzu. Obrót Ziemi dookoła osi powoduje występowanie dnia i nocy, natomiast obieg wokół Słońca - w powiązaniu z nachyleniem osi Ziemi do płaszczyzny ekliptyki - występowanie pór roku. Ciekawostka: Ziemia obiega Słońce po elipsie w czasie 365 dni 6 h 14 min 24 przebywając drogę około 936 mln km. Ziemia ma jednego naturalnego satelitę, którym jest Księżyc.

Mars Mars jest czwartą według oddalenia od Słońca planetą Układu Słonecznego. Na powierzchni Marsa są rozległe równiny, kratery, szerokie kaniony i stożki wulkaniczne. Na planecie jest bardzo rozrzedzona atmosfera (95% dwutlenku węgla). Duże różnice temperatur powodują częste huragany i zamiecie pyłowe. Ciekawostka: Mars ma 2 księżyce (Phobos, Deimos). Nazwa planety pochodzi od imienia rzymskiego boga wojny Marsa. Zawdzięcza ją swej barwie, która przy obserwacji wydaje się być rdzawo-czerwona i kojarzyła się starożytnym z pożogą wojenną.

Jowisz Jowisz to największa planeta Układu Słonecznego, piąta licząc według rosnącej odległości od Słońca. Jowisz jest gazowo - ciekłą kulą o prawdopodobnie małym, skalistym jądrze. Emituje więcej promieniowania niż to wynika z otrzymanej od Słońca energii, co świadczy o intensywnym grzaniu, spowodowanym grawitacyjnym kurczeniem się planety. Atmosferę ma grubą i nieprzezroczystą, są w niej widoczne ciemne pasy (miejsca chłodniejsze) oraz plamy - miejsca zawirowań. Ciekawostka: Jowisz ma co najmniej 16 księżyców. Najdokładniejsze dane o planecie uzyskano dzięki sondom kosmicznym Pioneer 10 i 11 oraz Voyager 1 i 2.

Saturn Saturn jest szóstą, według oddalenia od Słońca, planetą Układu Słonecznego. Planeta jest gazowo - ciekłą kulą, prawdopodobnie z małym skalistym jądrem. Jest silnie spłaszczona na skutek bardzo małej gęstości i szybkiego ruchu obrotowego. Emituje więcej promieniowania podczerwonego niż to wynika z otrzymanej od Słońca energii. Atmosfera Saturna jest gruba, zawiera głównie wodór, hel i amoniak. Wieją w niej silne wiatry. Ciekawostka: Saturn ma 18 księżyców (największy z nich to Titan) i układ 7 pierścieni, składających się z brył i drobnych okruchów. Planeta była badana przez sondy kosmiczne Pioneer i Voyager.

Uran Uran jest siódmą według oddalenia od Słońca, planetą Układu Słonecznego. Uran ma prawdopodobnie małe skaliste jądro otoczone lodami, a nad nim płynną warstwę przechodzącą w sposób ciągły w gęstą, nieprzezroczystą atmosferę. Ciekawostka: Planetę otacza 11 wąziutkich pierścieni, z okruchów materii. Uran ma 17 księżyców. Został odkryty w 1781r. przez Herschela.

Neptun Neptun jest ósmą, licząc według oddalenia od Słońca, planetą Układu Słonecznego. Neptun emituje promieniowanie podczerwone w większym stopniu, niż wynika to z otrzymanej od Słońca energii, co świadczy o grzaniu wewnętrznym, spowodowanym kurczeniem grawitacyjnym planety. Atmosfera Neptuna jest rozległa, składa się głównie z wodoru, helu i metanu. Ciekawostka: Neptun ma 8 księżyców, największe z nich to: Triton i Nereida. Ma także 4 wąskie pierścienie złożone z okruchów materii. Odkryty został w 1846 roku przez Gallego.

Pluton Pluton jest dziewiątą planetą w Układzie Słonecznym. Na ogół porusza się najdalej od Słońca, choć na skutek dużego mimośrodu i nachylenia orbity bywa okresowo bliżej Słońca niż Neptun. Powierzchnię Plutona stanowi metanowy lód, wnętrze - prawdopodobnie duże skaliste jądro. Ślady atmosfery zawierają metan, niewielką domieszkę azotu, tlenku węgla i tlenu. Ciekawostka: Pluton ma jeden księżyc - Charon. Planetę odkrył w 1930 roku Tombaugh.

Dziękuje za uwagę. Autor: Adrianna Rutkowska Społeczne Gimnazjum im. S.F Klonowica Klasa 2 gim. Rok szkolny 2009/2010