PSYCHODYNAMICZNE PODEJŚCIE DO OSOBOWOŚCI (2): PSYCHOLOGIA C. G. JUNGA W stosunku do klasycznego freudyzmu:   -   Zmiana koncepcji rozwoju: Zainteresowanie wzrostem i rozwojem osobowości w okresie całego życia (podejście teleologiczne - pojęcie samourzeczywistnienia); -   Zmiana koncepcji instynktu: Libido jako niespecyficzna energia psychiczna;

Zmiana koncepcji nieświadomości: Obok nieświadomości osobowej - nieświadomość zbiorowa. STRUKTURA OSOBOWOŚCI topografia: podział osobowości na część świadomą, nieświadomość osobową, i nieświadomość kolektywną; - wyróżnienie głównych postaw (ekstrawersji i introwersji), oraz podstawowych funkcji psychicznych (myślenia, uczuć, doznania, intuicji).  

EGO = psychika świadoma (uświadomione spostrzeżenia, myśli i uczucia).   NIEŚWIADOMOŚĆ OSOBOWA (doświadczenia jednostki które uległy wyparciu, stłumieniu, lub zapomnieniu; odpowiednik freudowskiej przedświadomości + nieświadomości). Jej główny składnik - to kompleksy (ustrukturalizowana konstelacja uczuć, myśli, spostrzeżeń, i wspomnień; składa się z jądra kompleksu i powiązanych z nim grup elementów).  

Przykład: silny KOMPLEKS MATKI. Osoba taka   jest skłonna do mówienia o swojej matce niezależnie od tego, czy jest to na miejscu czy też nie; preferuje filmy lub powieści, w których matka odgrywa ważną rolę; przywią uje dużą wagę do dnia matki; przejmuje gusty i zainteresowania matki, a także krąg jej przyjaciół, bardziej lubi kobiety starsze niż rówieśników czy rówieśniczki. Poznawanie kompleksu: -     technika wolnych skojarzeń (zakłócenie: wydłużenie czasu reakcji, brak odpowiedzi, powtarzanie słowa-bodźca); -    siła reakcji emocjonalnej na daną sytuację (miary obserwacyjne i fizjologiczne).

  NIEŚWIADOMOŚĆ ZBIOROWA (kolektywna, ogólnoludzka) - produkt ewolucyjnego rozwoju człowieka, psychiczne "dziedzictwo" ludzkości zawarte w każdym z nas. Zawiera reprezentacje (archetypy) dotyczące pewnych powtarzających się, kluczowych doświadczeń ludzi dawnych epok. Owe reprezentacje - to nie gotowa wiedza, ale predyspozycje (inklinacje) rzutowane na świat zewnętrzny.  

ARCHETYP (1) jest uniwersalną formą pojęciową (ideą ), zawierając \ą znaczny ładunek afektywny. Wyznacza sposób rozumienia przez człowieka różnych sytuacji i reakcje emocjonalne na te sytuacje.   (2) Przykłady archetypów: matki (Matki Ziemi), narodzin, śmierci, mocy, bohatera, dziecka, Boga, demona, mędrca, itp. (3) Najważniejsze archetypy, tworzące istotne składniki struktury osobowości - to persona, anima i animus, cień, oraz jaźń. (4) Archetyp może stanowić "jądro kompleksu", które przyciąga do siebie różne doświadczenia.

(5) Najlepsze źródło wiedzy o archetypach: mity, symbole kulturowe (religia, mitologia), sny, wizje, rytuały, dzieła sztuki, a także objawy neurotyczne i psychotyczne.   Persona - maska, jaką jednostka przyjmuje dostosowując się do obyczajów i tradycji społecznych, rola przypisana jednostce przez społeczeństwo (często ukrywa prawdziwą naturę jednostki). Jeżeli ego identyfikuje się z personą - jednostka lepiej uświadamia sobie rolę, jaką odgrywa, niż swoje autentyczne odczucia.

Animus i Anima - archetyp męski u kobiety i żeński u mężczyzny.   Zbiorowe wyobrażenia kobiety lub mężczyzny, - sprawiające że każda z płci przejawia cechy płci przeciwnej, wpływające na sposób reagowania na przedstawicieli płci przeciwnej.  Cień - "ciemna", zwierzęca strona ludzkiej natury (reprezentacja pierwotnych popędów, jakie człowiek odziedziczył po swoich zwierzęcych przodkach). Archetyp odpowiedzialny za pojawianie się społecznie nieakceptowanych myśli, uczuć i działań, które bądź ukrywane są przez Personę, bądź represjonowane są do nieświadomości osobowej.

  Jaźń - reprezentuje ludzkie dążenie do pełni i jedności własnej osoby. Jaźń jest centrum osobowości (leży pomiędzy świadomym ego a systemami nieświadomości). Centrum to scala inne systemy i zapewnia osobowości jedność, równowagę i stabilność. Archetyp ten motywuje ludzi do samourzeczywistnienia, tj. wyrażenia samego siebie dzięki procesowi indywiduacji -osiągnięcia zarazem zróżnicowania osobowości i harmonii wewnętrznej (integracji).

Archetyp jaźni ujawnia się w dość późnym stadium rozwoju osobowości (kiedy inne jej elementy są już rozwinięte i zróżnicowane), gdy człowiek osiągnie już wiek średni ( wyraża się m.in. w dążeniach religijnych, filozoficznych, "mądrości życiowej" itp).   POSTAWY I FUNKCJE PSYCHOLOGICZNE Estrawersja (ukierunkowanie aktywności na świat zewnętrzny) Introwersja (ukierunkowanie aktywności na świat wewnętrzny) Każda osobowość zawiera obie te postawy: Jedna z nich ma charakter dominujący i jest uświadamiana, druga - jest stłumiona i nieświadoma.

Funkcje psychologiczne: myślenie, uczucie (wartościowanie), doznanie (percepcja), intuicja.   Myślenie i uczucie - funkcje racjonalne, doznanie i intuicja - funkcje irracjonalne. Zazwyczaj - jedna z funkcji jest lepiej zróżnicowana i odgrywa w świadomości podmiotu rolę dominującą (funkcja główna). Obok tego - funkcja pomocnicza, oraz funkcja niższa (stłumiona, nieświadoma, przejawia się w snach i fantazjach). Synteza tych funkcji - gdy jaźń w pełni urzeczywistniona. WKŁAD C.G. JUNGA DO PSYCHOLOGII (rozwój psychoanalizy, psychologii humanistycznej, psychologii kulturowej, teorii cech).