Drzewa i krzewy wokół zamku w Kończycach Małych

BADANY TEREN KOŃCZYCE MAŁE Położenie i granice Miejscowość Kończyce Małe jest sołectwem wchodzącym w skład Gminy Zebrzydowice. Zlokalizowana jest w południowej części województwa śląskiego nad rzeką Piotrówką w Bramie Morawskiej. Obszar jest rowem tektonicznym, który wykorzystuje rzeka Piotrówka, przepływając nim z południa na północny zachód, dzieląc miejscowość na część południowo-wschodnią i południowo zachodnią. Powierzchnia wsi wynosi 1194 ha, z czego 96 % stanowią lasy, wody i użytki rolne (rys.1). Kończyce Małe Rys.1. Położenie Kończyc Małych na terenie Polski. (wg; http://pl.wikipedia.org)

Gleby Na terenie miejscowości Kończyce Małe występują głownie gleby bielicowe, pseudobielicowe, brunatne, brunatne – wyługowane, a w dolinach nad rzekami i potokami mady (fot.1,2). Gleby te zostały wytworzone z cząstek lessowatych , pyłów ilastych i częściowo z cząstek ilastych. Zasobne są w składniki pokarmowe, łatwe do uprawy, o dobrych właściwościach wodno – powietrznych. Większość gleb posiada odczyn kwaśny i lekko kwaśny. Fot.1. Gleby bielicowe. (wg; http://www.ibles.pl/struktura) Fot.2. Gleby pseudobielicowe. (wg; http://www.cieszyn.pl)

Hydrografia Obszar miejscowości Kończyce Małe zasobny jest w wody powierzchniowe. Stanowią je rzeka Piotrówka oraz liczne stawy, głownie hodowlane. Zasoby wód podziemnych ściśle wiążą się z geologią terenu. Wody podziemne występują we wszystkich trzech formacjach geologicznych (fot.3). Fot.3. Stawy wokół zamku w Kończycach Małych.

Przyrodniczo cenne są niektóre sztuczne akweny wodne (stawy) oraz fragmenty lasów i łąk, a także park zamkowy (dworski). Najcenniejsze przyrodniczo zbiorowiska roślinne zlokalizowane są wzdłuż cieków wodnych. Bardzo istotnym składnikiem szaty roślinnej są lasy, których powierzchnia jest niewielka. Dominującym gatunkiem drzew we wszystkich kompleksach leśnych są: świerk, sosna ,modrzew Obecnie prowadzona jest przebudowa drzewostanów, która ma na celu zwiększenie liczby drzew gatunków liściastych, takich jak: buk, jawor, jesion oraz iglastych modrzew.

Rośliny chronione wawrzynek wilczydełko ciemiężyca zielona bluszcz pospolity pierwiosnka wyniosła żywiec gruczołowaty skrzyp olbrzymi barwinek pospolity kopytnik pospolity kalina koralowa Wawrzyczek wiczydełko http://upload.wikimedia.org Ciemiężyca zielona http://upload.wikimedia.org Bluszcz pospolity Fot.4. mgr Agnieszka Zielińska

FAUNA Fauna tego terenu jest bogata i różnorodna. Reprezentują ją różnorodne gatunki płazów, gadów, ptaków i drobnych ssaków. Bogaty też jest świat bezkręgowców. Na trwale w krajobraz tego terenu wpisały się bociany białe mające gniazda na kominie zamkowym (fot .5). W Kończycach Małych występują również łabędzie nieme (fot.6). Łabędź niemy Bocian biały http://www.pkwl.pl/zdjecie/26/63/2

Mini ZOO Fot.8. W Kończycach Małych znajduje się prywatna osobliwość przyrodnicza w postaci mini zoo. W 1999 r. na terenie 5 ha Tadeusz Żyła zakłada folwark zwierzęcy. Pierwszymi sprowadzonymi zwierzętami były strusie. Dziś w zoo przebywa 50 różnych gatunków zwierząt. Do powodzi, która nawiedziła Kończyce w 2007 roku, w ogrodzie znajdowało się około 150 gatunków zwierząt. Wtedy ogród przeżywał prawdziwe oblężenie. Gospodarstwo zamieszkiwały gołębie, jeżozwierze, nawet krokodyle. Węże boa, ale także świnki morskie, borsuki, kozy, dziki, lisy, ozdobne kury, pawie, a przede wszystkim strusie (fot. 7,8,9). Fot. 7 Fot.9.

Rys historyczny Kończyc Małych Pierwsza pisana informacja o Kończycach Małych znajduje się w wykazie wsi płacących dziesięcinę biskupom wrocławskim ‘’Liber fundationi episcopatus’’. Początkowo właścicielami wsi byli książęta, natomiast w XIV wieku należała do szlachty cieszyńskiej (Nisclas Miłota, proboszcz z Lubomii i Jan Krzyżanowicz). Po II wojnie światowej Kończyce Małe były samodzielną gromadą. W 1974 r. wieś została włączona do Gminy Zebrzydowice. Fot.10. Dawne Kończyce Małe Krzysztof Duzik

Zespół dworski zamkowo – pałacowy Został wzniesiony w końcu XV w. lub na początku XVI w. Rozbudowany przez Jerzego Sedlnickiego znajdował się w posiadaniu Katarzyny z Sedlnickich Czelo i rodziny Czelo, a później rodziny Wacława Pelki. Zamek jest w stylu renesansowym ,murowany z kamienia i cegły, piętrowy, z arkadami na piętrze od strony dziedzińca. Zachowały się dwa skrzydła: południowo-wschodnie i południowo zachodnie. Pierwotnie zamek mieścił się na wyspie i był otoczony fosą . W latach 1993-1995 zamek został gruntownie odnowiony. Fot.12. Widok zamku od strony dziedzińca. Fot.11.Widok zamku od strony bramy wjazdowej.

Park dworski powstał około XIX w Park dworski powstał około XIX w. , obejmował obszar 7,4 ha z czego stawy zajmowały 4,4 ha. Obszar parku znajduje się między południowo – wschodnim skrzydłem zamku ,a drogą Frysztat – Pruchna. W parku znajdowała się fontanna oraz wartościowe drzewostany liczące nawet około 100 lat. W 2007r. odtworzono główne założenia parkowe.

Badania terenowe Badania dendroflory na terenie Parku Dworskiego wokół zamku w Kończycach Małych były prowadzone od października 2011 roku do stycznia 2012 roku. Teren parku zajmuje powierzchnię 7,5 ha. Zebrano i oznaczono materiał zielnikowy oraz wykonano plansze ciekawszych gatunków. Poszczególne gatunki oznaczono korzystając z kluczy do oznaczania drzew i krzewów. Dla poszczególnych gatunków podano: nazwę (polską i łacińską) gatunku oraz rodzinę.

Wykaz gatunków drzew i krzewów Dąb szypułkowy Quercus robur L. Rodzina : Fagaceae Dąb bezszypułkowy Quercus petraea Rodzina: Fagaceae

Dąb czerwony Quercus rubra L Dąb czerwony Quercus rubra L. Rodzina: Fagaceae Klon zwyczajny Acer platanoides L Rodzina:Aceraceae

Klon polny Acer campestre L Klon polny Acer campestre L. Rodzina: Aceraceae Klon jesionolistny Acer negundo L. Rodzina:Aceraceae

Klon czerwony Acer rubrum L Klon czerwony Acer rubrum L. Rodzina: Aceraceae Klon jawor Acer pseudoplatanus L.

Lipa drobnolistna Tilia cordata Rodzina:Tiliaceae Lipa szerokolistna Tilia platyphyllos L. Rodzina: Tiliaceae

Kasztanowiec zwyczajny Aesculus hippocastanum L Kasztanowiec zwyczajny Aesculus hippocastanum L. Rodzina: Hippocastanaceae Robinia akacjowa Robinia pseudoacacia L. Rodzina: Fabaceae

Grab zwyczajny Carpinus betulus L Rodzina: Corylaceae Olsza czarna Alnus glutinosa Rodzina: Betulaceae Jarząb pospolity Sorbus aucuparia L. Rodzina: Rosaceae

Wierzba biała Salix alba L Wierzba biała Salix alba L. Rodzina: Salicaceae Buk zwyczajny Fagus sylvatica L Rodzina: Fagaceae

Jesion wyniosły Faxinus americana L Jesion wyniosły Faxinus americana L. Rodzina: Oleaceae Modrzew europejski Larix decidua Rodzina: Pinaceae

Nasza praca nad projektem