Nikotyna Legalny narkotyk Slajd nr 1

Podstawowe informacje na temat nikotynizmu Nikotynizm (fr. nicotinisme) med. społ. – nałóg palenia lub żucia tytoniu albo zażywania tabaki, powodujący przewlekłe (rzadziej ostre) zatrucie nikotyną (Słownik Wyrazów Obcych, PWN, 2003). Palenie tytoniu jest olbrzymim problemem społecznym, będącym najczęstszą przyczyną przedwczesnej umieralności w Polsce. Powoduje większą liczbę zgonów w Polsce niż picie alkoholu, AIDS, samobójstwa, zabójstwa, urazy i zatrucia razem wzięte. Każdego roku 100 tysięcy zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z paleniem tytoniu. Codziennie w Polsce zaczyna palić około 500 nieletnich dziewcząt i chłopców, a rocznie jest ich ok. 180 tysięcy. Slajd nr 2

Podstawowe informacje na temat nikotynizmu nikotyna Nazwa chemiczna: 3-(1-metylo-2-pirolidyno)-pirydyna Liść rośliny tytoniu Nikotyna jest jednym ze składników dymu tytoniowego. Palenie tytoniu prowadzi do uzależnienia i tolerancji na nikotynę. Slajd nr 3

Mechanizm uzależnienia Uzależnienie fizyczne – spowodowane znajdującą się w papierosach nikotyną, kryterium uzależnienia jest tolerancja i zespół fizycznych objawów odstawienia. Tolerancja polega na konieczności zwiększenia dawek używki w celu utrzymania efektów jej działania na tym samym poziomie (palimy coraz więcej papierosów lub coraz mocniejsze). Uzależnienie psychiczne – polega na przymusie zapalenia papierosa, w celu osiągnięcia przyjemności, uczucia odprężenia. Uzależnienie społeczne – polega na podporządkowaniu się normom obowiązującym w danej grupie (np. rówieśniczej) oraz naśladowaniu wzorów zachowań m.in. palenia papierosów. Slajd nr 4

Skład dymu tytoniowego Nikotyna – obkurcza ściany naczyń krwionośnych zwiększając ciśnienie krwi; powoduje zaburzenia rytmu serca. Może być palona, wdychana, żuta. Światowa Organizacja Zdrowia zaliczyła ją do środków trujących i uzależniających. Tlenek węgla – CO, czad, utrudnia transport tlenu przez hemoglobinę, powodując niedotlenienie organów wewnętrznych. Uszkodzeniu przez tlenek węgla w pierwszej kolejności ulega układ sercowo-naczyniowy i ośrodkowy układ nerwowy. Wypalenie jednego papierosa zmniejsza o 8% ilość tlenu dostępnego dla tkanek. Alkohole – aldehydy i ketony, które odpowiadają za aromat papierosa, działają drażniąco na błony śluzowe, powodują kaszel, obrzęk płuc. Ciała smoliste - lepki, czarny osad składający się z tysięcy związków chemicznych, który pozostaje w płucach palacza. Nikotyna bardzo uzależnia, ale to ciała smoliste i inne substancje chemiczne zawarte w papierosach powodują raka. Metale ciężkie – w dymie tytoniowym znajduje się aż 19 metali ciężkich. Większość z nich ma właściwości toksyczne i rakotwórcze. Slajd nr 5

Skutki zdrowotne palenia tytoniu Palenie tytoniu i/lub wdychanie dymu tytoniowego prowadzą do powstawania 14 różnych nowotworów złośliwych oraz inne schorzenia. Palenie bierne jest równie szkodliwe, co palenie czynne i wywołuje te same schorzenia. Z biernym paleniem mamy do czynienia, gdy osoba niepaląca jest narażona mimowolnie na wdychanie dymu tytoniowego. Slajd nr 6

Korzyści wynikające z rzucenia palenia Zdrowotne w 20 minut – obniży się tętno, do normy powróci ciśnienie krwi oraz czynność serca w 8 godzin – podniesie się poziom tlenu we krwi, a zmniejszy się poziom tlenku węgla w 24 godziny – ryzyko ostrego zawału mięśnia sercowego znacznie się zmniejszy w 48 godzin – rozpoczyna się regeneracja zakończeń nerwowych, powraca do normy zmysł smaku i węchu od 2 tygodni do 3 miesięcy – układ krążenia ulega wzmocnieniu, polepsza się kondycja fizyczna, wydolność płuc wzrasta o 30% od 1 do 9 miesięcy – ulegają zmniejszeniu kaszel, uczucie niedrożności nosa, duszności i zmęczenia. Wzrasta ogólna energia organizmu. Rozpoczyna się proces regeneracji organizmu Slajd nr 7

Korzyści wynikające z rzucenia palenia po 1 roku – ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca zmniejsza się o połowę po 5 latach – ryzyko zachorowania na raka płuca, raka jamy ustnej, krtani, przełyku zmniejsza się o połowę. W dużym stopniu zmniejsza się ryzyko wystąpienia udaru mózgu po 10 latach – ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca jest podobne jak u osoby nigdy nie palącej. Ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej, krtani, przełyku, pęcherza moczowego i nerek nadal się zmniejsza po 15 latach – ryzyko zachorowania na raka płuca jest podobne jak u osoby nigdy nie palącej Slajd nr 8

Korzyści wynikające z rzucenia palenia Finansowe W Polsce paczka papierosów kosztuje około 6 zł 1 dzień 6,00 PLN – czasopismo 4 dni 24,00 PLN – bilet do kina 1 tydzień 42,00 PLN – książka 1 miesiąc 180,00 PLN – ubranie 4 miesiące 720,00 PLN – rower górski 6 miesięcy 1080,00 PLN – telewizor 1 rok 2160,00 PLN – 2-tygodniowe wczasy 10 lat 21600,00 PLN – działka rekreacyjna 40 lat 86400,00 PLN – wysokiej klasy samochód Slajd nr 9

Fakty i mity na temat palenia tytoniu Paląc papierosy zwiększasz ryzyko wystąpienia zawału serca i udaru mózgowego trzykrotnie. Wypalenie każdego papierosa wiąże się z natychmiastowym wzrostem ciśnienia tętniczego i przyspieszeniem akcji serca. Nie ma "bezpiecznej" liczby wypalanych papierosów. Papierosy mogą być źródłem impotencji u mężczyzn i zaburzeń płodności u kobiet. Palenie papierosów jest w Polsce przyczyną co drugiego zgonu mężczyzn w wieku 35-69 lat. Paląc papierosy narażasz nie tylko siebie, ale również osoby z Twojego najbliższego otoczenia. Slajd nr 10

FAKTY I MITY NA TEMAT PALENIA TYTONIU Palę papierosy „light”. To mniej szkodliwe i dzięki temu jestem zdrowszy. Gdy palę, mniej się stresuję... Jeden papieros mi nie zaszkodzi. Nie potrafię żyć bez papierosa. Papierosy mentolowe mniej szkodzą... Palenie pozwala utrzymać wagę. Organizm jest w stanie zniwelować szkodliwe działanie około 7 sztuk papierosów dziennie. Palenie tzw. słomek jest mniej szkodliwe. Nie można gwałtownie rzucać palenia. Slajd nr 11

Przepisy prawne dotyczące zakazów palenia Ramowa Konwencja Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu (Dz. U. z 2007 r. Nr 74 poz. 487) – ratyfikowana przez Polskę w 2006 r. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10 poz. 55). Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu. Cele i zadania na lata 2008 – 2011. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 maja 2000 r. w sprawie określenia zasad dopuszczalności używania wyrobów tytoniowych na terenie obiektów podległych Ministrowi Obrony Narodowej (Dz. U. z 2000 r. Nr 44 poz. 512). Slajd nr 12