INTERPRETACJA PRZEPISU O SPALONYM Marek Kowalczyk CKS KS PZPN Sierpień 2005 r.

W interpretacji uwzględniono Okólnik nr 968 /17 maj 2005 r./ i Okólnik nr 987 z 17 sierpnia 2005 r. Laws of the Game 2005 (Przepisy – wydawnictwo FIFA – lipiec 2005 r.) Instrukcja UEFA (wpł. 19 lipca 2005 r.) W interpretacji uwzględniono

Nowe Rozstrzygnięcie 1 International F.A. BOARD (DECYZJA 1) W definicji pozycji spalonej, „bliżej linii bramkowej przeciwnika” oznacza, że jakakolwiek część głowy, ciała lub nóg jest bliżej linii bramkowej przeciwnika niż zarówno piłka jak i przedostatni zawodnik drużyny przeciwnej. W definicji tej niż bierze się pod uwagę rąk zawodnika.

Uzasadnienie W piłkę nożną gra się głową, tułowiem i nogami. Jeżeli te części ciała znajdują się bliżej linii bramkowej przeciwnika, jest to potencjalnie korzystne dla zawodników atakujących. Korzyści takiej nie można osiągać, gdy za przedostatnim zawodnikiem drużyny przeciwnej znajdują się jego ręce.

Nowe Rozstrzygnięcie 2 International F.A. BOARD (DECYZJA 2) Definicje elementów aktywnego udziału w grze są następujące: Branie udziału w grze (wpływanie na grę) oznacza zagranie lub dotknięcie piłki podanej lub dotkniętej przez współpartnera.

Przeszkadzanie przeciwnikowi (wpływanie na przeciwnika) oznacza zapobieganie (uniemożliwienie) przeciwnikowi zagrania lub możliwości zagrania piłki przez oczywiste (wyraźne) zasłonięcie pola widzenia (linii widzenia); lub utrudnienie poruszania się przeciwnikowi; lub wykonanie gestu lub ruchu, który zdaniem sędziego dezorientuje lub rozprasza przeciwnika.

Osiąganie korzyści z przebywania na pozycji spalonej oznacza zagranie piłki odbitej od słupka lub poprzeczki, lub zagranie piłki odbitej od przeciwnika przez zawodnika przebywającego na pozycji spalonej.

Uzasadnienie Wszyscy uczestnicy zawodów muszą pamiętać, że w dalszym ciągu ocena spalonego musi następować w momencie zagrania lub dotknięcia piłki przez współpartnera, natomiast przerwanie gry (sygnalizacja) może mieć miejsce tylko wtedy, gdy zawodnik jest aktywny w grze poprzez jeden z trzech wyżej omówionych sposobów.

Kontrowersje może wzbudzać miejsce wznowienia gry, kiedy za przebywanie na pozycji spalonej zostaje ukarany zawodnik. W przypadku zaistnienia spalonego, rzut wolny pośredni zgodnie z Art. 11 musi być wykonany z miejsca, w którym znajdował się zawodnik na pozycji spalonej w momencie, kiedy piłka była ostatni raz zagrana lub dotknięta przez współpartnera. W praktyce wznowienia gry rzutem wolnym pośrednim często może nastąpić z innego miejsca niż to, w którym zawodnik przebywający na pozycji spalonej – na przykład zagra piłkę, przeszkodzi bramkarzowi lub obrońcy, czy zagra piłkę odbitą od słupka, poprzeczki lub przeciwnika.

Uwagi ogólne Przepis Art. 11 nie uległ zmianie. Nie jest przewinieniem samym w sobie przebywanie zawodnika na pozycji spalonej. W dalszym ciągu obowiązuje zasada, że „w przypadku braku pewności sędziego asystenta czy zaistniał spalony” stosowana jest korzyść dla drużyny atakującej. Dotyczy to np. tych sytuacji, kiedy następuje bardzo szybkie przemieszczenie się w przeciwnych kierunkach zawodników drużyny broniącej i atakującej, co może stwarzać trudności w uchwyceniu usytuowania tych zawodników i momentu zagrania piłki.

Uwagi ogólne 4. Zawodnik jest na pozycji spalonej, jeśli znajduje się bliżej linii bramkowej przeciwników niż piłka i przedostatni przeciwnik. Sędziowie asystenci mogą tylko wtedy wskazywać pozycję spaloną, jeśli zawodnik musi być ukarany za przebywanie na tej pozycji.

Uwagi ogólne 6. Zawodnik przebywający na pozycji spalonej może być ukarany tylko w trzech przypadkach, to znaczy jedynie wtedy, gdy w momencie dotknięcia bądź zagrania piłki przez współpartnera jest w opinii sędziego aktywny w grze poprzez:       a. branie udziału w grze (wpływanie na grę); lub   b. przeszkadzanie przeciwnikowi (wpływanie na przeciwnika); lub      c. odnoszenie korzyści z przebywania na tej pozycji.

7. Wskazówki IFAB, dotyczące Rozstrzygnięcia 2 „Zawodnik będący na pozycji spalonej może być ukarany przed zagraniem lub dotknięciem piłki, jeżeli zdaniem sędziego, żaden inny jego współpartner nie będący na pozycji spalonej, nie ma możliwości zagrania piłki. Jeżeli przeciwnik staje się zaangażowany w grę i jeżeli zdaniem sędziego jest możliwy kontakt fizyczny, zawodnik będący na pozycji spalonej powinien być ukarany za przeszkadzanie przeciwnikowi (wpływanie na przeciwnika).”

Uwagi ogólne 8. Aby zapewnić właściwą ocenę spalonego, sędzia asystent nie powinien podnosić chorągiewki bez rozważenia następujących kryteriów (tzw. technika „patrz i czekaj”): a) Ruch piłki (kierunek, prędkość, odległość, jakiekolwiek odchylenie, itd.) b) Zaangażowanie w aktywną grę poprzez: Branie udziału w grze (wpływanie na grę) lub Przeszkadzanie przeciwnikowi (wpływanie na przeciwnika) lub Odnoszenie korzyści

Pytania pomocnicze z interpretacją spalonego W przykładach pytań i odpowiedzi opisane zostały sytuacje z aktualną interpretacją spalonego przez FIFA

Pytanie 1 Zawodnik przemieszczający się szybko w stronę bramki przeciwnika jest ukarany za spalonego. Z którego miejsca będzie wykonany rzut wolny pośredni? Odpowiedź Rzut będzie wykonany z pozycji, którą zajmował w momencie kiedy piłka była po raz ostatni zagrana do niego przez jego współpartnera.

Pytanie 2 Czy sędzia ukarze zawodnika będącego na pozycji spalonej i schodzącego z boiska, aby pokazać sędziemu że nie bierze aktywnego udziału w grze? Odpowiedź Nie. Nie jest przewinieniem samym w sobie przebywanie na pozycji spalonej i nie ma potrzeby opuszczania boiska przez zawodnika. Jeżeli jednak sędzia zakwalifikuje, że zawodnik opuścił boisko ze względów taktycznych i odniósł z tego nieuzasadnioną korzyść poprzez powrócenie na pole gry, to zawodnik powinien być napomniany za niesportowe zachowanie.

Pytanie 3 Obrońca wychodzi poza własną linię bramkową w celu wprowadzenia przeciwnika na pozycje spaloną. Jaka będzie decyzja sędziego? Odpowiedź Sędzia zezwala na kontynuowanie gry i napomina obrońcę za niesportowe zachowanie w czasie najbliższej przerwy w grze.

Pytanie 4 Zawodnik atakujący będąc między słupkami bramkowymi przemieszcza się w stronę siatki bramkowej, w tym samym czasie współpartner kopie piłkę w stronę bramki. Jaką decyzję podejmie sędzia jeżeli:   a) zawodnik znajdujący się pomiędzy słupkami pozostaje nieruchomo gdy piłka wpada do bramki? Odpowiedź Brak reakcji, bramka zostaje uznana.

Pytanie 4 Zawodnik atakujący będąc między słupkami bramkowymi przemieszcza się w stronę siatki bramkowej, w tym samym czasie współpartner kopie piłkę w stronę bramki. Jaką decyzję podejmie sędzia jeżeli:   b) zawodnik swoim zachowaniem rozprasza przeciwnika? Odpowiedź Bramka nie jest uznana a zawodnik zostaje napomniany za niesportowe zachowanie. Ponieważ przewinienie zostało popełnione poza polem gry, gra zostaje wznowiona rzutem sędziowskim w miejscu gdzie była piłka w momencie przerwania gry. * (zgodnie z artykułem 3) .

Pytanie 5 Czy współpartner zawodnika wykonującego rzut karny może stać na pozycji spalonej podczas wykonywania rzutu karnego? Odpowiedź Nie. Zawodnicy muszą znajdować się za punktem karnym.

Pytanie 6 Zawodnik A zagrywa piłkę do współpartnera B nie będącego na pozycji spalonej, pomimo tego, że inny zawodnik drużyny atakującej C jest na pozycji spalonej. Gra toczy się dalej i następnie w kolejnej fazie akcji zawodnik B zagrywa piłkę do zawodnika C, który teraz nie jest na pozycji spalonej. Strzela on bramkę. Jaką decyzję podejmie sędzia? Odpowiedź Sędzia uznaje bramkę, ponieważ kiedy zawodnik C otrzymał piłkę, nie był na pozycji spalonej. Nie może być ukarany za przebywanie na pozycji spalonej w pierwszej fazie gry ponieważ nie był zaangażowany aktywnie w grę.

Pytanie 7 Piłka jest zagrana do zawodnika będącego na pozycji spalonej, obrońca rozmyślnie dotyka piłkę ręką. Jaką decyzję podejmie sędzia? Odpowiedź Jeżeli zdaniem sędziego, zawodnik będący na pozycji spalonej powinien być ukarany za aktywny udział w grze, to gra będzie przerwana za spalonego i wznowiona rzutem wolnym pośrednim. Jeżeli jednak zdaniem sędziego zawodnik nie powinien być ukarany za aktywny udział w grze, to podyktuje rzut wolny bezpośredni lub rzut karny przeciwko drużynie, której zawodnik zagrał piłkę ręką.

Pytanie 8 Zawodnik jest na pozycji spalonej, ale nie przeszkadza żadnemu przeciwnikowi i biegnie w kierunku piłki zagranej przez współpartnera. Czy sędzia musi czekać dopóki zawodnik dotknie piłki aby go ukarać? Odpowiedź TAK. Sędzia musi czekać i patrzeć czy zawodnik znajdujący się na pozycji spalonej ostatecznie przeszkodzi w grze dotykając piłki.

Wykresy pomocnicze z interpretacją spalonego Na wykresach przedstawione zostały boiskowe sytuacje z aktualną interpretacją spalonego przez FIFA

Branie udziału w grze (wpływanie na grę) SPALONY – Napastnik na pozycji spalonej (A), nie przeszkadzając przeciwnikowi, dotyka piłki. Sędzia asystent powinien podnieść chorągiewkę, kiedy zawodnik dotyka piłki.

Branie udziału w grze (wpływanie na grę) NIE MA SPALONEGO – Napastnik na pozycji spalonej (A), nie przeszkadzając przeciwnikowi, nie dotyka piłki. Zawodnik nie może być ukarany, ponieważ nie dotknął piłki.

Branie udziału w grze (wpływanie na grę) NIE MA SPALONEGO – Napastnik na pozycji spalonej (A), biegnie w kierunku piłki i współpartner nie będący na pozycji spalonej (B) również biegnie w kierunku piłki i zagrywa ją. Zawodnik (A) nie może być ukarany, ponieważ nie dotknął piłki.

Branie udziału w grze (wpływanie na grę) SPALONY – Napastnik na pozycji spalonej (A1), biegnie w kierunku piłki i zagrywa ją (A2). Sędzia asystent powinien podnieść chorągiewkę, gdy zawodnik dotyka piłki. Asystent podnosi chorągiewkę w pozycji A2 – następnie wraca do pozycji A1 i tu wskazuje miejsce wznowienia.

Branie udziału w grze (wpływanie na grę) RZUT OD BRAMKI – Napastnik na pozycji spalonej (1), biegnie w kierunku piłki, ale nie dotyka jej. Sędzia asystent powinien wskazać „rzut od bramki”.

Przeszkadzanie przeciwnikowi (wpływanie na przeciwnika) SPALONY – Napastnik na pozycji spalonej (A), zasłania pole widzenia bramkarza. Napastnik powinien być ukarany ponieważ zapobiega zagraniu lub możliwości zagrania piłki przez przeciwnika (bramkarza).

Przeszkadzanie przeciwnikowi (wpływanie na przeciwnika) NIE MA SPALONEGO – Napastnik na pozycji spalonej (A), nie zasłania pola widzenia bramkarza, ani nie wykonuje gestów lub ruchów, które dezorientują lub rozpraszają go.  

Przeszkadzanie przeciwnikowi (wpływanie na przeciwnika) NIE MA SPALONEGO, RZUT ROŻNY – Napastnik na pozycji spalonej (A), biegnie w kierunku piłki, ale nie zapobiega zagraniu lub możliwości jej zagrania przez przeciwnika. Napastnik (A) nie wykonuje żadnych gestów lub ruchów, które dezorientują lub rozpraszają przeciwnika (B).  

Przeszkadzanie przeciwnikowi (wpływanie na przeciwnika) SPALONY – Napastnik na pozycji spalonej (A), biegnie w kierunku piłki, zapobiegając zagraniu lub możliwości jej zagrania przez przeciwnika (B). Zawodnik (A) wykonuje gesty lub ruchy, które dezorientują lub rozpraszają przeciwnika (B).

Odnoszenie korzyści z przebywania na pozycji spalonej SPALONY– Piłka kopnięta przez współpartnera (A) odbija się od bramkarza do zawodnika (B), który jest ukarany za zagranie piłki będąc uprzednio na pozycji spalonej.

Odnoszenie korzyści z przebywania na pozycji spalonej NIE MA SPALONEGO – Piłka kopnięta przez współpartnera (A) odbija się od bramkarza. Zawodnik (B) nie będący na pozycji spalonej zagrywa piłkę. Zawodnik (C) znajdujący się na pozycji spalonej nie jest ukarany, ponieważ nie odniósł korzyści z przebywania na tej pozycji, ponieważ nie dotknął piłki.

Odnoszenie korzyści z przebywania na pozycji spalonej SPALONY – Piłka kopnięta przez współpartnera (A) odbija się od przeciwnika do napastnika (B), który jest ukarany za zagranie piłki będąc uprzednio na pozycji spalonej.

Odnoszenie korzyści z przebywania na pozycji spalonej NIE MA SPALONEGO – Zawodnik atakujący (C) jest na pozycji spalonej i nie przeszkadza przeciwnikowi, kiedy współpartner (A) zagrywa piłę do zawodnika (B1) nie będącego na spalonym, który biegnie w kierunku bramki przeciwnika i zagrywa piłkę (B2) do swojego współpartnera (C). Zawodnik atakujący (C) nie może być ukarany, ponieważ gdy piłka była do niego zagrana nie był na pozycji spalonej.

Podsumowanie Stosując technikę „patrz i czekaj”, sędzia asystent powinien zapamiętać dokładną pozycję napastnika będącego na spalonym a później ocenić jego zaangażowanie w aktywną grę. W związku z powyższym, sędzia asystent powinien wziąć pod uwagę ryzyko wpływu (oddziaływania) lub kontaktu fizycznego pomiędzy napastnikiem a przeciwnikiem (np.: zderzenie napastnika będącego na spalonym i bramkarza lub zaatakowanie przez obrońcę napastnika będącego na pozycji spalonej, itd.) Jeżeli taka sytuacja ma miejsce, uznaje się, że napastnik był zaangażowany aktywnie w grę i należy zasygnalizować spalonego. Nie ma potrzeby czekać, aż zaistnieje fizyczny kontakt.

Uwaga Sędziowie przy ocenie spalonego muszą zachować szczególną roztropność i rozwagę oraz brać pod uwagę jednocześnie wszystkie elementy przepisów w tym zakresie. W dalszym ciągu ocena spalonego musi następować w momencie zagrania lub dotknięcia piłki przez współpartnera, natomiast przerwanie gry (sygnalizacja) może mieć miejsce tylko w przypadkach, gdy zawodnik bierze aktywny udział w grze (elementy aktywnego udziału w grze omówione powyżej). Stosowne jest przypomnienie w tym miejscu jak ważne znaczenie przy ocenie spalonego ma przestrzeganie w praktyce boiskowej zasady „patrz – czekaj”.