Ratowanie życia w Polskim Szpitalu Polowym w Afganistanie. Co nowego? FOB Ghazni/ Łódź: 06 września 2013 r. X-lecie powstania WCKMed. w Łodzi Waldemar Machała Ratowanie życia w Polskim Szpitalu Polowym w Afganistanie. Co nowego? Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Wojskowej Akademii Medycznej-CSW 1 Wojskowy Szpital Polowy Bydgoszcz Wojskowe Centrum Kształcenia Medycznego im. gen. bryg. Stefana Hubickiego
Czy są jakieś różnice w ratowaniu życia na wojnie? Na wojnie – dobra medycyna może być złą taktyką. W czasie pokoju – dobrą taktyką jest dobra medycyna. 2
Zadania szpitala II poziomu Ratowanie: Życia. Kończyn. Wzroku. 3
Zadania szpitala II poziomu Najważniejsze zadania: Zatamowanie krwotoku. Uzyskanie drożności dróg oddechowych. Przywrócenie oddechu. Przywrócenie krążenia. Zabezpieczenie dostępu naczyniowego. Przetaczanie płynów krwiozastępczych i krwi. Unieruchomienie kręgosłupa w odcinku szyjnym. Diagnostyka. Wykonanie zabiegów ratujących życie. Stabilizacja czynności życiowych. Ewakuacja na wyższy poziom. 4
Zatamowanie krwotoku zewnętrznego… Staza taktyczna? Proszek hemostatyczny? Tamponowanie ran gazą hemostatyczną? (Quick-Clot, Celox)? Ale to już znamy 5
Zatamowanie krwotoku wewnętrznego…, w obrębie Trauma Room? Rozkawałkowana śledziona – rana postrzałowa jamy brzusznej. 6
Zatamowanie krwotoku wewnętrznego…, w obrębie Trauma Room? System DARPA Np. uszkodzenie wątroby– rana postrzałowa jamy brzusznej. 7
Zatamowanie krwotoku wewnętrznego…, w obrębie Trauma Room? System DARPA Nakłucie j. otrzewnej. Wprowadzenie specjalnego polimeru w formie płynnej. 8
Zatamowanie krwotoku wewnętrznego…, w obrębie Trauma Room? System DARPA Nakłucie j. otrzewnej. Wprowadzenie specjalnego polimeru w formie płynnej, Który konwertuje do pianki, wypełniającej jamę i tamuje mechanicznie krwawienie. 9
Przywrócenie drożności dróg oddechowych… Maska twarzowa. Rurka ustno-gardłowa. Rurka nosowo-gardłowa. Maska krtaniowa. Rurka krtaniowa. Intubacja. Ale to już znamy Co znamy, ale nie do końca – szczególnie w trybie ratunkowym…? Intubrite – laryngoskop. Truview - laryngoskop. Levitan - światłowód. Bonfils – światłowód. Tracheotomia techn. Griggsa. 10
Przywrócenie drożności dróg oddechowych… Intubrite. Kształt „U”. Ergonomiczna rękojeść. Dwie żarówki – zwiększenie kontrastu. Kolor niebieski – dyscyplina świetlna. 11
Przywrócenie drożności dróg oddechowych… Sztywny światłowód: Levitan. Bonfils. 12
Przywrócenie drożności dróg oddechowych… Levitan. Bonfils. Ranni z uszkodzonym odcinkiem szyjnym kręgosłupa (nie ma potrzeby odginania głowy). Możliwa intubacja u rannego z założonym kołnierzem. Ranni z ograniczonym otwarciem ust (urządzenie wprowadzane jest przez przestrzeń zazębową). Insuflacja tlenu (oddychanie apneiczne). 13
Weryfikacja położenia rurki intubacyjnej… Osłuchowo. Kapnograficznie – nawet z urządzenia przenośnego. Ale to już znamy EasyCap II: Reakcja chemiczna – fiolet OK (jest CO2). Krótki czas działania – potem konieczność użycia nowego. A jak intubacja trwa nieco dłużej…? 14
Weryfikacja położenia rurki intubacyjnej… Kapnograf Emma: Częstość oddechów. ETCO2. Krzywa kapnograficzna. 15
Weryfikacja położenia rurki intubacyjnej… Czy to ważne? 16
Odma opłucnowa…opatrunki jednokierunkowe uszczelniające Ale to już znamy Opatrunki…, będące zmodyfikowanymi zastawkami Heimlicha: Ashermana. Bolina. 17
Odma opłucnowa… Ale to już znamy Igła: 14 Gs. Długość: 3,25‘’ Torakopunkcja dekompresyjna igłowa. Ale to już znamy Igła: 14 Gs. Długość: 3,25‘’ 18
Odma opłucnowa… Torakopunkcja dekompresyjna igłowa, a co nowego? 19
Dostęp naczyniowy…. Szybki i pewny!!! Pamiętamy o dożylnym, ale zapominamy o śródkostnym (IO): Efektywny: Płyny – byle nie hiperosmotyczne. Leki: WLANEA. WLANEA?: Wazopresyna. Lignokaina. Atropina. Noradrenalina. Adrenalina (epinefryna). Amiodaron. 20
Dostęp naczyniowy…. Szybki!!! Pamiętamy o dożylnym, ale zapominamy o śródkostnym (IO). FAST I – naprawdę dobry – możliwy do założenia u rannego, który znajduje się w nietypowej pozycji, np. siedzi. Wada – hmmm…, jedynie > 12 rż. 21
Color coding… Wszystkie leki, nabrane do strzykawek muszą być oznakowane nalepkami o odpowiednim kolorze, np.: Anestetyki dożylne – żółta naklejka + niebieskie litery. Opioidy – niebieska naklejka + białe litery. Środki zwiotczające mięśnie – czerwona naklejka + białe litery. Aminy katecholowe: fioletowa nalepka + czarne litery. Antagoniści (z białymi paskami): Nalokson – nalepka biało-niebieska. Sugammadeks – nalepka biało-czerwona. 22
Straty krwi...? Ale to już znamy Zapobieganie m.in. koagulopatii poprzetoczeniowej: Natlenienie + wentylacja + perfuzja. Świeża krew pełna (Whole Fresh Blood – WFB). Ciepła (tzn. podgrzana) + ogrzewany ranny zewn. Substytucja Ca2+ (z CaCl2). 750 – 1500 ml/min. 38-40oC. Level I. Ale to już znamy 23
Straty krwi...? 750 – 1500 ml/min. 38-40oC. Aparat Belmont – dodatkowo: Regulacja przetaczanej objętości. Informacja o objętości przetoczonej. Informacja o ciśnieniu „na wlocie”. Możliwość podania „bolusa”. „Sam się” odpowietrza. 24
Straty krwi...? Ale to już znamy Walking Blood Bank. PCC i Novo-Seven. Ciepło…, krwi i chorego oczywiście. Ale to już znamy 25
Straty krwi...? Ale to już znamy Walking Blood Bank. PCC i Novo-Seven. Ciepło…, krwi i chorego oczywiście. Ale to już znamy 26
Straty krwi...? Walking Blood Bank – jak docenić dawców? 27
Straty krwi...? Walking Blood Bank – jak docenić dawców? 28
Niecodzienne terapie? Zniszczenie dużej masy mięśni. Mioglobinemia. Zespół zmiażdżenia – Crash Syndrome…, coraz więcej przypadków. Zniszczenie dużej masy mięśni. Mioglobinemia. Zagrożenie niewydolnością nerek. 29
Niecodzienne terapie? Alkalizacja moczu + forsowna diureza: Zespół zmiażdżenia – Crash Syndrome…, coraz więcej przypadków. Alkalizacja moczu + forsowna diureza: 0,9% NaCl (60 ml NaHCO3 w 500 ml) – 600-1500 ml/godz. – przez ap. Belmonta. pH moczu>7,5 (pomiar co godzinę). Mannitol (50 ml/ 4-6 godz.). Furosemid (10 mg – ½ godz. po podaniu Mannitolu. Skutek: Przed… Po… 30
Niecodzienne terapie? Zespół zmiażdżenia – Crash Syndrome…, coraz więcej przypadków. Transport rannego do Szpitala III poziomu w Bagram: Stan dobry. Przytomny. Wydolny oddechowo i krążeniowo. Stan po amputacji k. dolnej. 31
http://www.machala.info