O czym szumią drzewa -projektujemy ścieżkę dydaktyczną wokół szkoły

W starożytności bywały święte, Dziś na stojąco czasem umierają… Czy nowe czasy nie są przeklęte, Gdy siebie z drzewami na śmierć narażają?

Przystanek 1 LIPA Lipo zielona, drzewo ojczyste, Co na mnie kwiaty strącasz złociste I cień daleki rzucasz dokoła, Drzewo rodzinne, ozdobo sioła. T. Lenartowicz

Morfologia: Pień-Czasami z odrostami u podstawy, stosunkowo krótki, przeważnie prosty, u starszych okazów bardzo gruby. Kora-Ciemnoszara lub szarobrunatna, z biegnącymi wzdłuż spękaniami i sieciowato rozgałęzionymi listewkami, jednak niezbyt grubo i głęboko rzeźbiona. Pączki z dwoma lub trzema łuskami mogą być bardzo różnej wielkości, podłużnie owalne, z przodu zaokrąglone. Liście-Pojedyncze, skrętoległe, sercowate, u nasady często lekko asymetryczne. Brzegi karbowano-piłkowane. Kwiaty-Obupłciowe, żółte lub białe, zebrane w baldachogrona lub dwuramienne wierzchotki. Do osadki kwiatostanu przyrośnięta jest podłużna podsadka. Płatków korony i działek kielicha po 5, słupek 1, pręciki liczne. U części gatunków występują płonne pręciki, tzw. prątniczki. Owoc-1-3 nasienny orzeszek.

Lipa – drzewo sadzone przy chatach i pośrodku osady, malowniczo otaczające do dziś wiejskie kościółki. Od tych drzew pochodzą nazwy miejscowości np. Lipka, Lipno, Lipce, oraz nazwiska np. Lipski, Lipiński, Lipowicz. Z drzewa lipowego Wit Stwosz wyrzeźbił swój ołtarz w kościele Mariackim, z drewna lipy rzeźbiono ozdoby, wytwarzano sprzęty, instrumenty muzyczne np. skrzypki. Lipę sadzono dla upamiętnienia ważnych wydarzeń w życiu rodziny, społeczności, narodu. Najsłynniejsza lipa to ta z Czarnolasu, z której czerpał natchnienie Jan Kochanowski.

Kwitnie miodnie lipa, gdy nadejdzie lipiec, Płynie wśród gałęzi pszczół melodia rzewna. O czym szumi lipa? – O muzyce skrzypiec, Które lutnik zrobi z lipowego drewna.

Przystanek 2 KASZTANOWIEC ZWYCZAJNY Pewne drzewko było sobie , Duże, piękne, kasztanowe. Raz czy dwa je widziałam ale już się zakochałam.

Morfologia: Pokrój-Dorasta do 25 m, ma gęstą, kopulastą lub niemal cylindryczną koronę. Pień-Kora starszych pni łuszczy się tafelkowato. Liście- Dłoniasto-złożone z 5 do 7 wydłużonych, odwrotnie jajowatych listków o długości do 25 cm. Duże pąki wydzielają lepką substancję. Kwiaty-Płatki białe z żółtymi lub czerwonymi plamkami u nasady. Zebrane w gęste, wiechowate, wzniesione kwiatostany o długości do 30 cm. Kwitnienie w maju. Owoce-Nazywane kasztanami, kolczaste torebki o średnicy do 6 cm, zawierające 1-3 nasion. Owocuje we wrześniu i październiku. Bogate są w skrobię i często służą jako pokarm dla zwierząt łownych, np. saren, jeleni, dzików.

Kasztanowiec zwyczajny posiada największe pąki spośród wszystkich europejskich drzew. Kwiat kasztanowca jest jednym z symboli Kijowa. Zarówno nazwa łac. hippocastanum, jak i angielska horse-chesnut nawiązują do stosowanego w Imperium Osmańskim sposobu leczenia kasztanami astmy oskrzelowej i kaszlu u koni.

Zbieramy kasztany, robimy z nich dziurki, a wtedy je można nawlekać na sznurki. Tak robi się lejce, naszyjnik z korali. Kasztany, kasztany będziemy zbierali. Władysław Broniewski