Gwara Bogactwem Regionu Przygotował Grzegorz Urbański
"Gwary się nie wstydźcie "Gwary się nie wstydźcie. Owszem, bądźcie z niej dumni, bo to jest piękna archaiczna gwara. To jest wielka siła stylistyczna." Profesor Jan Miodek
Język śląski był językiem urzędowym na terenie Autonomicznego Śląska latach 1922-1945. Obecnie jest znany jako gwara śląska.
Tereny śląska od X do XX wieku były w rękach wielu państw, przez co w gwarze śląskiej istnieje wiele zapożyczeń.
Zapożyczenia z języka niemieckiego W gwarze śląskiej istnieje wiele zapożyczeń z Języka niemieckiego np. Szrank – szafa Sztrikować – robić na drutach Rajzować – podróżować
Zapożyczenia z języka czeskiego Obok zapożyczeń z języka niemieckiego Największa grupa wyrazów pochodzi z Języka czeskiego. Np.: Dać pozór – uważać Kiery – który
Inne zapożyczenia W gwarze śląskiej odnajdujemy również wpływy: Francuskie np. bombon – cukierek Włoskie np. rufijok – wesołe dziecko Romańskie np. bachor – małe dziecko
ZNANI ŚLĄZACY
Wojciech Korfanty (1873-1939) Polityk, publicysta, działacz narodowy i polityczny na Śląsku, jeden z przywódców powstań Śląskich oraz komisarz plebiscytowy. Urodził się w rodzinie robotniczej w Siemianowicach. Studiował w Charlottenburgu k. Berlina i na Uniwersytecie Wrocławskim.
Arkadiusz Bożek (1899-1954) Działacz narodowy i polityk, publicysta. Uczestnik powstań śląskich i akcji plebiscytowej. Urodził się w Markowicach koło Raciborza. W czasie II wojny światowej członek Rady Narodowej w Londynie. Znany jako Arka Bożek.
Wilhelm Szewczyk (1916-1991) Prozaik, publicysta, krytyk literacki, poeta, tłumacz z języka niemieckiego, literaturoznawca w zakresie literatury niemieckiej i serbołużyckiej. Był ikoną tamtego Śląska, którego za oknami naszych domów jakby z dnia na dzień coraz mniej. Pochodził z Czerwionki.
W przeprowadzonym w 2011 roku spisie powszechnym około 519 tysięcy osób zadeklarowało, iż używa gwary śląskiej.
Podsumowując można powiedzieć, że Śląsk od X do XX wieku był miejscem mieszania się języka niemieckiego, czeskiego, i polskiego, przez co powstała gwara śląska. Dzięki zapożyczeniom charakteryzuje się ona różnorodnością wyrazów, charakterystycznym akcentem i melodyką.
SŁOWNIK GWARY ŚLĄSKIEJ
KLUSKI, ROLADA I MODRO KAPUSTA
GGRUBA
BAJTEL
CUG
KONIEC