CYTOLOGIA CIENKOWARSTWOWA LBC Innowacja w cytologii [wykład wygłoszony w trakcie Konferencji „Diagnostyka i profilaktyka chorób nowotworowych, Warszawa 16.10.2009] KRZYSZTOF WOJEWODA
cytologia konwencjonalna badanie wprowadzone do diagnostyki ginekologicznej ponad 60 lat temu metoda opracowana przez Papanicolau w 1943r. standard przez ponad 40 lat w screeningu raka szyjki macicy zalety – łatwość wykonania, niska cena duży odsetek wyników fałszywie ujemnych (według badań amerykańskich 20-30%), duży odsetek badań wymagających powtórzenia – nawet do 20%
System Bethesda Narodowy Instytut Onkologii w Bethesda zaproponował klasyfikację określaną jako system BETHESDA który zaleca: określenie czy rozmaz zawiera odpowiedni materiał do oceny ogólne stwierdzenie czy obraz cytologiczny jest prawidłowy dokładny opis stwierdzanych zmian zgodnie z obowiązującą terminologią określenie rodzaju zakażenia, zmian reparacyjnych, obecności nieprawidłowych komórek nabłonkowych, komórek nowotworowych ocenę stanu hormonalnego pacjentki
Cytologia cienkowarstwowa Innowacja wprowadzona na rynek w 1996 roku Dzięki tej metodzie Liquid Based cytology LBC Cytologia cienkowarstwowa Innowacja wprowadzona na rynek w 1996 roku
cytologia cienkowarstwowa Liquid Based Cytology cytologia cienkowarstwowa Proces ten minimalizuje możliwość uszkodzenia próbki podczas transportu Dzięki tej metodzie zostają usunięte z próbki komórki bakterii, drożdży, komórki pojawiające się w stanach zapalnych (ropa), cząstki śluzu. Komórki szyjki są bardziej równomiernie rozprowadzone, w tym wypadku nie na szkle, lecz w roztworze specjalnego środka konserwującego. Ostatnie badania wykazują, że cytologia płynna jest dokładniejsza w wykrywaniu komórek rakowych i stanów przedrakowych, jednocześnie redukuje ilość badań, które wymagają powtórzenia Wymaz pobrany z szyjki macicy przechowywany jest w płynie, umożliwiającym zachowanie kształtu komórek w takim stanie przekazywany do laboratorium – bez uprzedniego przeniesienia materiału na szkiełko mikroskopowe Proces ten minimalizuje możliwość uszkodzenia próbki podczas transportu Dzięki tej metodzie zostają usunięte z próbki artefakty utrudniające analizę Komórki szyjki są bardziej równomiernie rozprowadzone, w tym wypadku nie na szkle, lecz w roztworze specjalnego środka konserwującego. Badania wykazują, że cytologia płynna jest dokładniejsza w wykrywaniu komórek rakowych i stanów przedrakowych, jednocześnie redukuje ilość badań, które wymagają powtórzenia pobrany materiał musi zostać dotrzeć do laboratorium maksymalnie w ciągu 21 dni. W tym czasie powinien być przechowywany w temp. 4 - 25 st. C (optymalnymi warunkami jest 4-8 st.C)
cytologia cienkowarstwowa Liquid Based Cytology cytologia cienkowarstwowa Proces ten Obecnie na rynku istnieją 3 główne systemy przygotowywania preparatów cytologii na podłożu płynnym: System Thinprep firmy Cytyc – system automatyczny System Sure Path firmy Becton Dickinson – system półautomatyczny System Liqui-Prep firmy LGM I- system manualny
cytologia cienkowarstwowa Liquid Based Cytology cytologia cienkowarstwowa Zalety metody LBC Sure Path: duże ułatwienie dla cytologów – łatwość analizy preparatów znaczna redukcja ilości preparatów nie nadających się do oceny – według badań o 90% wg badań - wzrost wykrywalności śródnabłonkowych zmian dysplastycznych dużego stopnia o 64% (dane z 15 badań przeprowadzonych w latach 1998 – 2005) możliwość wykonania kilku badań z jednego pobrania – HPV, Chlamydia – metodami PCR decyzja do 14 dni od pobrania - brak konieczności powtórnego pobrania wymazu Szczególnie ważne , dlatego że daje to możliwość dostarczenia materiału do badań z tego samego pobrania – unika się w ten sposób możliwości, że badanie – np. HPV zostaje zlecone wykonane po pewnym czasie, co może powodować, iż infekcja wirusowa będzie w innej fazie. e ilość badań, które wymagają powtórzenia
cytologia cienkowarstwowa Liquid Based Cytology cytologia cienkowarstwowa NICE – WIELKA BRYTANIA – STANDARD W SCREENINGU BADAŃ CYTOLOGICZNYCH KRAJE BENELUX – STANDARD W SCREENINGU BADAŃ CYTOLOGICZNYCH OKOŁO 90% CYTOLOGII WYKONYWANYCH w USA to LBC Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące diagnostyki, profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy z dnia 7 lipca 2006 w punkcie 9: Zarówno konwencjonalna, jak i płynna cytologia (liquid base cytology) są zalecane jako obowiązujące w przesiewowym badaniu cytologicznym.(…). Zaletami techniki LBC są: Zdecydowanie lepsza jakość uzyskanego preparatu (cienka warstwa komórek bez nakładania się, brak domieszki śluzu, krwi itp.), co może mieć wpływ na kwalifikację do oceny, możliwość wykorzystania przechowywanego materiału komórkowego osadzonego w płynnym podłożu do dodatkowych badań diagnostycznych - np. detekcji materiału genetycznego, onkogennego typu HPV, która może zostać wykonana po ocenie preparatu cytologicznego bez konieczności powtórnego wzywania kobiety.
cytologia cienkowarstwowa Liquid Based Cytology LBC cytologia cienkowarstwowa L LBC cytologia konwencjonalna
cytologia cienkowarstwowa Liquid Based Cytology LBC cytologia cienkowarstwowa L LBC cytologia konwencjonalna
cytologia cienkowarstwowa Liquid Based Cytology cytologia cienkowarstwowa PODSUMOWANIE LBC - SurePath™ test jest: badaniem cytologicznym posiadającym akceptację FDA z potwierdzonym o 64,4% wzrostem wykrywania stanów HSIL badaniem cytologicznym posiadającym akceptację FDA z potwierdzoną znaczącą redukcją preparatów wymagających powtórnej oceny testem cytologicznym w którym 100% uzyskanej próbki jest przekazanej w podłożu do dalszej obróbki w laboratorium – unikanie strat materiału wpływających na jakość wyniku cytologii. Proces ten
cytologia cienkowarstwowa Liquid Based Cytology cytologia cienkowarstwowa PODSUMOWANIE LBC - SurePath™ to następujące korzyści w procesie diagnostyki i leczenia: Pewność diagnozy – redukcja wyników fałszywie ujemnych Pewność diagnozy – znaczący wzrost wykrywalności zmian średniego i dużego stopnia Brak konieczności powtórnego pobrania wymazu Możliwość wykonania badań dodatkowych (HPV, Chlamydia) z jednego pobrania – decyzja do 14 dni od pobrania Proces ten
Dziękuję za uwagę