ZNAJDŹ WŁAŚCIWE ROZWIĄZANIE PROGRAM PROFILAKTYKI PALENIA TYTONIU DLA UCZNIÓW STARSZYCH KLAS SZKOŁY PODSTAWOWEJ I GIMNAZJUM Barbara Osiecka Kwidzyn, dnia 16.04.2013 r.

Edukacja antytytoniowa Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce. Cele i zadania na lata 2010 – 2013 (opracowany na podstawie art., 4 ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami palenia tytoniu i wyrobów tytoniowych /Dz. U z 1996 r. Nr 10 poz. 55 z późn. zm/ Od 2007 r. za realizację i koordynację programu odpowiada Główny Inspektor Sanitarny – odpowiedzialny w Polsce za zdrowie publiczne Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny pełni rolę inicjatora i organizatora programu.

Zadanie 3 POZNPT Zapobieganie paleniu tytoniu przez dzieci i młodzież oraz programy edukacyjne dla dzieci i młodzieży propagujące modę na niepalenie. Cele szczegółowe: zwiększenie odsetka osób, które nigdy nie wypaliły żadnego papierosa wśród dzieci i młodzieży (z obecnych 65 % do 67 %) zmniejszenie odsetka dzieci narażonych na dym tytoniowy (z obecnych 48% do 24%) zmniejszenie odsetka młodzieży palącej tytoń w wieku 15 do 19 lat (z obecnych 12,4 % do 10%)

W ramach POZNPT realizowane są m.in. programy edukacyjne: „Czyste powietrze wokół Nas” – krajowy program edukacyjny dla dzieci w wieku przedszkolnym, ich rodziców i opiekunów, „Nie pal przy mnie, proszę” – program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I – III szkół podstawowych, „Znajdź właściwe rozwiązanie”–program profilaktyki palenia tytoniu dla uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjów

Uzasadnienie celowości kontynuowania programu POZNPT w Polsce Aspekt zdrowotny Palenie tytoniu stanowi przyczynę większej liczby zgonów w Polsce niż picie alkoholu, AIDS, samobójstwa, zabójstwa, urazy i zatrucia razem wzięte. Wymuszona bierna ekspozycja na dym tytoniowy jest równie groźna jak wdychanie dymu przez palaczy zwłaszcza, gdy dotyczy niemowląt i małych dzieci.

Wdychanie dymu tytoniowego z papierosa palonego przez inną osobę w tym samym pomieszczeniu jest szczególnie niebezpieczne dla zdrowia, gdyż boczny strumień dymu tytoniowego zawiera od 5-15 razy więcej tlenku węgla i od 2 – 20 razy więcej nikotyny niż dym wdychany przez palacza.

Aspekt etyczny Należy przyjąć za paradoks, że współczesne społeczeństwo uznające wolność za jedną z najważniejszych wartości, często popada w uzależnienie od substancji psychoaktywnych. Palenie tytoniu wyklucza wolność. Jest wymierzone przeciwko wolności osób z otoczenia, którym narzuca się kontakt z dymem tytoniowym. Palenie tytoniu stoi w sprzeczności z innymi aspektami, takimi jak: aktywność, atrakcyjność, sprawność.

WPROWADZENIE Palenie zaczyna się od spróbowania – co zdarza się większości dzieciom i to nierzadko w bardzo młodym wieku. Niektórzy zaczynają eksperymentować z paleniem, co najczęściej przypada na V i VI klasę, a to może się przerodzić w systematyczne palenie i doprowadzić – tak, jak u ludzi dorosłych – do nałogowego palenia !

ODSETEK MŁODZIEŻY W POLSCE ROZPOCZYNAJĄCEJ PALENIE W WIEKU

ODSETEK MŁODZIEŻY PALĄCEJ PAPIEROSY CODZIENNE ZWIĘKSZA SIĘ WRAZ Z WIEKIEM

FAZY PROCESU UZALEŻNIENIA OD NIKOTYNY: przygotowania – dziecko przebywając w otoczeniu osób palących zaczyna oswajać się z papierosem próbowania – dziecko sięga po pierwszego w życiu papierosa zazwyczaj pod presją rówieśników eksperymentowania – dziecko sięga po kolejnego papierosa np. w czasie spotkań koleżeńskich lub pod wpływem najlepszego przyjaciela

FAZY PROCESU UZALEŻNIENIA OD NIKOTYNY: palenie regularne – wypalanie papierosów w stałych odstępach, początkowo przynajmniej raz w tygodniu, z rosnącą częstotliwością uzależnienie – fizjologiczne zapotrzebowanie na nikotynę, głód nikotynowy przy próbach rzucenia palenia.

Adresaci programu: Uczniowie starszych klas szkół podstawowych IV-VI i gimnazjów. W tym okresie nauki gwałtownie wzrasta liczba młodzieży próbujących po raz pierwszy zapalić papierosa

CELE GŁÓWNE: zapobieganie paleniu tytoniu wśród uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjum zwiększenie wiedzy w zakresie szkodliwości dymu tytoniowego. kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i swoich bliskich. kształtowanie postaw asertywnych

Oczekiwane efekty realizacji programu: Przyswojenie wiedzy o tym, że: nikotyna występująca we wszystkich postaciach tytoniu jest narkotykiem, palenie tytoniu pociąga za sobą zarówno przejściowe, jak i długofalowe skutki fizjologiczne, estetyczne i zdrowotne, oddychanie powietrzem zawierającym dym tytoniowy jest niebezpieczne dla zdrowia, zaprzestanie palenia przynosi korzyści natychmiastowe oraz korzyści w przyszłości, wpływ na decyzję o podjęciu palenia mają przekonania osobiste oraz rodzina, rówieśnicy i środki masowego przekazu, większość dzieci, młodzieży i dorosłych nie pali, reklamy papierosów na całym świecie są często ukierunkowane na dzieci i młodzież, dzieci i młodzież mogą skutecznie oprzeć się presji palenia, sprzedaż i palenie papierosów podlega przepisom prawa i normom społecznym

KSZTAŁTOWANIE POSTAW: zobowiązujących do niepalenia, dumy z faktu niepalenia, wspierania innych osób w decyzji nie podejmowania palenia, odpowiedzialności za własne zdrowie.

ROZWINIĘCIE UMIEJĘTNOŚCI DO: przekazania wiedzy i wyjaśniania własnych postaw wobec palenia tytoniu, wspierania innych ludzi, by nie podejmowali palenia, przeciwstawiania się paleniu tytoniu, określania korzyści przebywania w środowisku wolnym od dymu tytoniowego, wspierania ludzi palących, którzy pragną zerwać z nałogiem

III. naucz się mówić „nie” IV. znajdź właściwe rozwiązanie I. poznajmy się bliżej II. laboratorium ciała III. naucz się mówić „nie” IV. znajdź właściwe rozwiązanie V. uwierz w siebie WARSZTATY

WARSZTATY POZNAJMY SIĘ BLIŻEJ – integracja grupy, wyłonienie liderów, uzasadnienie i wzmocnienie postaw zobowiązujących do niepalenia LABORATORIUM CIAŁA – wskazanie na doskonałe funkcjonowanie ludzkiego organizmu oraz wskazanie na jego potrzeby, w tym przede wszystkim konieczność zapewnienia prawidłowego żywienia i czystego powietrza

WARSZTATY NAUCZ SIĘ MÓWIĆ „NIE” – przekazanie podstawowych wiadomości na temat zachowań stanowczych, uczenie się rozpoznawania swoich zachowań, uświadomienie mechanizmu nacisku grupowego i uczenie się mówienia NIE ZNAJDŹ WŁAŚCIWE ROZWIĄZANIE – rozpoznawanie emocji przeżywanych w sytuacjach trudnych, uświadomienie mechanizmu konfliktu, rozwijanie umiejętności radzenia sobie z problemem UWIERZ W SIEBIE – wzmocnienie poczucia własnej wartości , wzbudzenie pozytywnego myślenia o sobie, kształcenie ważnych umiejętności w kontaktach z ludźmi

Wypełnienie i przesłanie do dnia 10 czerwca 2013 r. Informacji z realizacji programu profilaktyki palenia tytoniu dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej i gimnazjum „Znajdź właściwe rozwiązanie” za rok szkolny 2012/2013 Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Kwidzynie ul. Chopina 40 82 - 500 Kwidzyn fax: 55 279 22 49 email: psse.kwidzyn@pis.gov.pl

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ