DIETA WEGETARIANSKA Zdrowy wybór czy niezdrowa moda? Daria Gaust 3b
Kto to jest wegetarianin? Wegetarianin to osoba niejedząca mięsa, w tym drobiu, ryb czy owoców morza. Jednak istnieje wiele odmian diety wegetariańskiej, w których schematy żywieniowe znacznie się różnią. Jedni wegetarianie spożywają jajka i produkty mleczne, inni jedynie produkty mleczne. Są także tacy, którzy jedzą tylko owoce i warzywa, unikając wszystkiego pochodzenia zwierzęcego, w tym mleka, jajek czy miodu. Niektórzy określający siebie mianem wegetarian jedzą ryby, kurczaka, czy nawet czerwone mięso. Osoby te nazywane są semi-wegetarianami.
Z punktu widzenia współczesnej wiedzy o żywieniu, wegetarianizm nie należy do diet całkowicie bezpiecznych, choć niewątpliwie praktykowanie jej posiada wiele zalet. Wymaga sporej wiedzy w zakresie umiejętnego dobierania pokarmów oraz stosowania odpowiedniej suplementacji. W przeciwnym razie może ona wywołać poważne zaburzenia zdrowotne.
Jakie sa zalety diety wegetarianskiej? Żywność wegetariańska charakteryzuje się przede wszystkim bardzo niską gęstością energetyczną czyli małą zawartością kalorii w jednostce masy lub objętości. Z tego też względu nadwaga czy otyłość u wegetarian należą do rzadkości.
Niewątpliwą zaletą jest również mała podaż tłuszczu, całkowity brak lub niska zawartość cholesterolu oraz zwiększona podaż jedno i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.
Dieta ta może więc odgrywać znaczącą rolę w leczeniu i profilaktyce współczesnych chorób cywilizacyjnych jak otyłość, miażdżyca, cukrzyca, choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie, czy nowotwory jelita grubego.
Dieta oparta na produktach pochodzenia roślinnego dostarcza mniej sacharozy, a więcej węglowodanów złożonych i błonnika pokarmowego. Jest też bogata w witaminę C oraz potas. Obniża również ryzyko zatruć pokarmowych wywołanych obecnością różnych drobnoustrojów chorobotwórczych.
Niektóre badania wskazują na to, że dieta wegetariańska sprzyja także podnoszeniu wydolności fizycznej.
Praktykowanie wegetarianizmu ma niewątpliwie sporo zalet Praktykowanie wegetarianizmu ma niewątpliwie sporo zalet. Nie zmienia to jednak faktu, że taki sposób żywienia, a zwłaszcza jego radykalne formy, mogą okazać się niebezpieczne dla zdrowia. Wprawdzie u wegetarian spada zachorowalność na choroby cywilizacyjne, ale z kolei częściej spotyka się u nich anemię, zaburzenia miesiączkowania, biegunki, krzywicę, osteoporozę, a u dzieci i młodzieży zahamowanie wzrostu oraz opóźnienie rozwoju fizycznego i umysłowego.
Za główny mankament diety wegetariańskiej uznaje się ilościowy niedobór białka, które posiada także niższą wartość biologiczną niż białko zwierzęce. Ponadto zawarte w produktach roślinnych włókna pokarmowe oraz związki hamujące działanie enzymów trawiennych wyraźnie osłabiają trawienie, wchłanianie i wykorzystanie tego cennego składnika pokarmowego.
Niska wartość biologiczna poszczególnych białek roślinnych wynika z faktu, że nie zawierają one wszystkich niezbędnych dla organizmu aminokwasów. Chociaż ich niedobór można uzupełniać poprzez łączenie różnych produktów roślinnych, to i tak trudno całkowicie wyeliminować ryzyko niedożywienia białkowego.
Wadą jest również niska biodostępność zawartych w niej składników mineralnych, szczególnie wapnia, magnezu, żelaza i cynku, które w produktach roślinnych występują w formie słabo przyswajalnych kompleksów.
Dieta wegetariańska ze względu na niedobór składników krwiotwórczych, tj. żelaza, witaminy B12, kwasu foliowego, stwarza także ryzyko wystąpienia anemii. Wegetarianie narażeni są na żywieniowy niedobór wapnia oraz witaminy D (niewielka ilość wit.D2 występuje jedynie w grzybach) co może powodować rozwój krzywicy i osteoporozę.
Jak się okazuje wegetarianie nie są wcale mniej zagrożeni ryzykiem zatruć pokarmowych różnymi szkodliwymi substancjami. Wprawdzie mniejsze jest u nich ryzyko wystąpienia zaburzeń zdrowotnych wynikające z pozostałości antybiotyków, leków weterynaryjnych czy drobnoustrojów chorobotwórczych ( np. Salmonellozy), ale zwiększa się za to ryzyko zatruć wywołanych pozostałością środków ochrony roślin i nawozów sztucznych.
Należy pamiętać, że dla organizmu człowieka, nie jest istotne jakie pokarmy się spożywa, lecz czy ich podaż pokrywa zapotrzebowanie na wszystkie niezbędne składniki pokarmowe. Niedobory tych składników są bardzo groźne, dlatego zanim zacznie się stosowanie diety wegetariańskiej, warto skonsultować się z dietetykiem, który podpowie w jaki sposób komponować właściwie zbilansowaną dietę.
Dziękuję za uwagę. Bibliografia: http://zapytaj.onet.pl/Category/016,001/2,2956503,Jakie_sa_zalety_i_wady_wegetarianizmu.html http://www.okiem.pl/honor/wegetarianizm.htm http://kobieta.interia.pl/zdrowie/diety/news/wegetarianizm-prawdy-i-mity,1680173,1666 http://www.zostanwege.pl/ http://www.wegetarianizm.net/ http://pl.wikipedia.org/wiki/Wegetarianizm http://www.pracownia11.pl/ksiazka.html