1 1

DANE INFORMACYJNE Nazwa szkoły: ID grupy: Kompetencja: Gimnazjum w Zespole Szkół w Otorowie ID grupy: 98/28_mf_g2 Kompetencja: Matematyczno-fizyczna Temat projektowy: Gęstość materii Semestr/rok szkolny: 2009/2010 2 2

do zajmowanej przez nią objętości. CO TO JEST GĘŚTOŚĆ ? Gęstość (masa właściwa) – jest to stosunek masy pewnej porcji substancji do zajmowanej przez nią objętości. 3 3

WZÓR NA GĘSTOŚĆ Gęstość można wyrazić wzorem: ρ =m/v Przyjęto tu oznaczenia: ρ (grecka litera "ro") - gęstość m - masa V - objętość

JEDNOSTKI PODSTAWOWE W UKŁADZIE SI GĘSTOŚĆ- kg/m3 MASA- kg OBJĘTOŚĆ- m3

CO TO JEST MASA? MASA – pojęcie fizyczne określające bezwładność i oddziaływanie grawitacyjne ciał MASA ATOMOWA– pojęcie fizyczne i chemiczne, cecha atomu danego pierwiastka MASA CZĄSTECZKOWA– pojęcie chemiczne, cecha cząsteczki danego związku chemicznego MASA KRYTYCZNA – pojęcie fizyczne (atomistyka) 6

PODSTAWOWE JEDNOSTKI MASY 1dag=10g 1kg=100dag=1000g 1t=1000kg

Objętość jest miarą przestrzeni, którą zajmuje dane ciało w przestrzeni trójwymiarowej. W układzie SI jednostką objętości jest metr sześcienny, jednostka zbyt duża do wykorzystania w życiu codziennym. Z tego względu najpopularniejszą w Polsce jednostką objętości jest jeden litr (l) (1 l = 1 dm3 = 0,001 m³).

JEDNOSTKI OBJĘTOŚCI

INNE JEDNOSTKI OBJETOŚCI W krajach anglosaskich układ jednostek SI nie jest stosowany. W niektórych sytuacjach (np. w przepisach kulinarnych) również w Polsce stosowane są pozaukładowe jednostki objętości. Przykładowe współczynniki do przeliczania zwyczajowych jednostek objętości: 1 galon angielski = 4,564 l = 0,004564 m³ 1 galon amerykański = 3,785 l = 0,003785 m³ 1 łyżka = 15 ml = 15 cm3 = 15 * 10-6 m³ 1 łyżeczka = 5 ml = 1/3 łyżki = 5 * 10-6 m³ 1 baryłka ropy naftowej (1 bbl) = 158,987 l = 0,158987 m³ 1 szklanka = 250 ml = 0,25 l = 0,00025 m³

PRZYKŁADY GĘSTOŚCI CIAŁ

PRAWO ARCHIMEDESA Archimedes z Syrakuz (ok. 287 -212 p.n.e.) - najwybitniejszy grecki fizyk i matematyk, urodzony w Stagirze, większość spędził w Syrakuzach.Wykształżyciacenie zdobył w Aleksandrii. Prawo Archimedesa to podstawowe prawo hydro- i aerostatyki. Stara wersja prawa: Ciało zanurzone w płynie (cieczy lub gazie) traci pozornie na ciężarze tyle, ile waży płyn (ciecz lub gaz) wyparty przez to ciało. Wersja współczesna: Na ciało zanurzone w płynie działa pionowa, skierowana ku górze siła wyporu. Wartość siły jest równa ciężarowi wypartej cieczy (gazu). Siła jest przyłożona w środku ciężkości wypartej cieczy (gazu). Legenda głosi, że Archimedes sformułował to prawo wchodząc do wanny pełnej wody, po czym wybiegł nago na ulicę krzycząc Eureka!

GRAFICZNE PRZEDSTAWIENIE PRAWA ARCHIMEDESA Na każde ciało zanurzone w cieczy (w gazie) działa siła wyporu zwrócona do góry, a jej wartość jest równa wartości ciężaru cieczy (gazu) wypartego przez to ciało nie zależy ani od kształtu ciała zanurzonego w cieczy(w gazie), ani od rodzaju substancji, z której jest ono wykonane.

CIEKAWOSTKI O GĘSTOŚCI Dlaczego Titanic zatonął? W swej podróży Titanic natrafił na niepozornie wyglądającą górę lodową. Okazało się jednak, że niemal cała masa potężnej góry lodowej znajdowała się tuż pod powierzchnią wody – ukryta przed wzrokiem marynarzy. Jak to możliwe, by olbrzymia, a co za tym idzie ciężka bryła lodu pływała w wodzie i nie tonęła? Cała tajemnica kryje się w gęstości. Żeby ciało pływało w wodzie jego gęstość musi być mniejsza od gęstości wody. Substancja gęstsza zawsze opadnie na dno, wypychając ku górze substancję o mniejszej gęstości.

CIEKAWOSTKI O GĘSTOŚCI Gęstość drewna W praktyce leśnej konieczna jest znajomość gęstości poszczególnych gatunków w stanie bezpośrednio po ścince, głównie ze względu na zagadnienia załadowczo-transportowe. Najwyższą gęstość wykazuje drewno w części odziomkowej, w miarę posuwania się ku wierzchołkowi obniża się, a następnie wzrastaz uwagi na większą ilość zdrowych sęków o wyższej gęstości występującychu nasady korony. W drzewach o normalnej słoistości gęstość rośnie w miarę posuwania się od rdzenia ku obwodowi, gdyż na obwodzie rozmieszczone są słoje o najmniejszej szerokości. W praktyce rozpowszechnione jest stwierdzenie że słoistość jest uważana za wskaźnik gęstości. W przypadku drzew iglastych, o większej gęstości uważane jest drewno wąskosłoiste, w drzewach liściastych drewno szerokosłoiste.

CIEKAWOSTKI O GĘSTOŚCI Pływać każdy może Siła wyporu słonej wody morskiej jest tak duża, że unosi człowieka.

Gęstość aluminium wynosi 2700kg/m3. Wyraźmy tę gęstość w g/cm3. = 2.7g/cm3 =2700* 2.7g/cm3 17

Odpowiedź: Deska ma masę 7,68kg. Oblicz masę dębowej deski w kształcie prostopadłościanu wymiarach: 20cm, 4cm, 1,20m. Gęstość drewna dębowego wynosi 0,8g/cm3. Dane: szerokość 20cm, grubość 4 cm, długość 1,2m= 120cm, ρ= 0,8g/cm3 Szukane: m Rozwiązanie: V= 20cm*4cm*120cm=9600cm3 m= p*V m= 0,8g/cm3*9600cm3= 7680g= 7,68kg Odpowiedź: Deska ma masę 7,68kg. Odpowiedź: Deska ma masę 7,68kg. 18

SKĄD TYLE WIEMY? POPROSTU PRACUJEMY!!

KARTY PRACY

KONIEC WYKONAŁA GRUPA 98/28_MF_G2 W SWOJEJ PRACY WYKORZYSTALIŚMY - STRONY INTERNETOWE: pl.wikipedia.org www.fizykon.org www.edusek.interklasa.pl - ORAZ WŁASNE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ.

22 22