BORY DOLNOŚLĄSKIE BORY DOLNOŚLĄSKIE „Obszar Natura 2000 skarbem regionu” „Obszar Natura 2000 skarbem regionu” BORY DOLNOŚLĄSKIE BORY DOLNOŚLĄSKIE

WSTĘP Obszar Natura 2000 to nowa forma ochrony przyrody wprowadzona do polskiego prawa w 2004 r., funkcjonująca niezależnie od istniejących od dawna parków narodowych, rezerwatów przyrody i innych form. Za obszary Natura 2000 uznaje się tereny o największym znaczeniu dla zachowania zagrożonych lub bardzo rzadkich gatunków roślin i zwierząt czy charakterystycznych siedlisk przyrodniczych mających znaczenie dla ochrony wartości przyrodniczych całej Europy. Sieć Natura 2000 to skrócona nazwa Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000, która jest wprowadzana we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Tworzą ją poszczególne obszary Natura 2000, wyznaczane zgodnie z jednolitymi, naukowymi kryteriami zapisanymi w dyrektywie Rady Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej z 1992 r. o ochronie siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory w Europie

BORY DOLNOŚLĄSKIE Obszar specjalnej ochrony ptaków ( dyrektywa Ptasia ) Bory Dolnośląskie obejmują jeden z największych w Polsce zwartych kompleksów leśnych. Obszar położony jest głownie na Nizinie Śląsko-Łużyckiej, od południa ogranicza go próg Pogórza Izerskiego. Bory leżą w dorzeczu Odry, a przez nie z południa na północ płyną wypływające z Sudetów rzeki: Nysa Łużycka, Kwisa i Bóbr, które po przejściu progu pogórza usypały rozległe stożki napływowe z materiału wyniesionego z gór. Drzewostan budują bory sosnowe z ubogim runem (wrzosy, borówki ). W piętrze podszytu występują jedynie żarnowiec i jałowiec. Dominującym gatunkiem jest sosna z domieszką dębów, brzozy i buka oraz jodły i świerka. Na żyźniejszych siedliskach występują płaty borów mieszanych i fragmenty lasów liściastych: buczyn i grądów.

BĄK CIETRZEW BOCIAN CZARNY W okolicy Węglińca znajdują się kompleksy stawów rybnych – Stawy Parowskie - ostoja ptaków obejmująca kompleks kilkunastu stawów różnej wielkości pomiędzy Węglińcem a Parową. Ukształtowały się tu naturalne strefy roślinności wodnej: elodeidów, nymfeidów, szuwaru trzcinowego, szuwaru turzycowego i wilgotnych łąk. Gniazdują tu : bąk, bączek, bocian czarny, gągoł, cietrzew, żuraw oraz kania czarna i błotniak BĄK CIETRZEW BOCIAN CZARNY

Urozmaiceniem terenu są stanowiska kosodrzewiny na torfowiskach oraz rozległe wrzosowiska i brzeziny w rejonie Świętoszowa, a na zagłębieniach fragmenty olsów. Śródleśne torfowisko wysokie porośnięte borem bagiennym i resztką mszaru torfowcowego, z wełnianką pochwowatą, bagnem zwyczajnym i borówką bagienną. Osobliwością jest tu populacja sosny błotnej, rzadkiego taksonu będącego jedną z form krzyżówki sosny zwyczajnej i kosodrzewiny. Na północno-wschodnim skraju Borów Dolnośląskich , koło Szprotawy leży rezerwat leśny Buczyna Szprotawska. W rezerwacie stykają się ze sobą dwa zespoły żyznej buczyny: niżowej z perłówką jednokwiatową i górskiej z żywcem dziewięciolistnym. Gniazdują tu 23 gatunki ptaków, m. in. : muchołówka mała, puszczyk, jastrząb. MUCHOŁÓWKA MAŁA PUSZCZYK JASTRZĄB

BIELIK SÓWECZKA WŁOCHATKA GŁUSZEC Niespełna 3 km na wschód rośnie jedno z najcenniejszych drzew w Polsce – dąb szypułkowy „Chrobry”, prawdopodobnie najstarszy dąb w Polsce. W 1997 r. pień dębu miał 9,85 m obwodu, a jego wiek oceniono na 740 lat. Bory są najważniejszą w południowo-zachodniej części Polski ostoją bielika, cietrzewia i głuszca. Na obszarze stwierdzono występowanie jednej z największych liczebnie populacji włochatki i sóweczki spośród wszystkich ostoi ptaków w Polsce BIELIK SÓWECZKA WŁOCHATKA GŁUSZEC

Ostoja Bory Dolnośląskie leży w pobliżu granicy z Niemcami z głównym ośrodkiem turystycznym w Szprotawie. Będąc na terenie ostoi warto zobaczyć muzeum ziemi Szprotawskiej zlokalizowane w zabytkowej bramie Żagańskiej. Z tego przejścia ostrołukowego jeszcze w XVIII wieku późnymi wieczorami miała wyjeżdżać zjawa. Zwiedzić należy też cmentarz Żydowski w Puszczykowie oraz staw turkusowy koło Małomic. Zobaczyć można również jedną z niewielu zachowanych w Polsce wież rycerskich w Witkowie. Warto też obejrzeć wiadukt Hitlera na rzece Bóbr. WIEŻA RYCERSKA CMENTARZ ŻYDOWSKI WIADUKT HITLERA Wykorzystane źródła: strony internetowe Natura 2000, „Skarby przyrody i krajobrazu Polski”, autor Romuald Olaczek, „Polska pełna uroku” , wydawnictwo petit fute