Wierzyć czy nie wierzyć? Motywy wiary.

Pytania o motywacje wiary Akcja promująca ateizm została pomyślana jako alternatywa dla wiary Nie trzeba promować ateizmu tam, gdzie on panuje Akcja została więc skierowana do osób wierzących lub w jakikolwiek sposób związanych z Kościołem

Pytania o motywacje wiary Jako ludzie wierzący mamy oczywiście dylematy Nie możemy i nie powinniśmy uciekać od pytań, wątpliwości Trzeba się z nimi zmierzyć, także dla własnego dobra

Co znaczy słowo „wiara”? Treść wiary – przedmiot wiary, w co wierzę Cnota wiary (wiara, nadzieja, miłość) Akt wiary – fakty, że w danej chwili wierzymy

Wiara jako „akt wiary” Wierzę, że Kazik jest dobrym człowiekiem. To znaczy twierdzę, że „Kazik jest dobrym człowiekiem.” Uznaję to zdanie (oznajmujące) za prawdziwe. Jest to akt naszego umysłu. A zatem wiara nie jest tu żadnym uczuciem tylko sądem, twierdzeniem.

Dlaczego uznaję to twierdzenie za prawdziwe? Albo to wynika z jakiegoś rozumowania, czyli wynika z innych wcześniej przyjętych zdań Albo wynika to z mojego doświadczenia Twierdzenia przyjmowane za prawdziwe muszą być uzasadnione.

Ale co z wiarą? „Bóg istnieje” „Bóg jest w Trójcy Świętej jedyny” „Jezus Chrystus jest Synem Bożym” Wierzę to znaczy uważam te twierdzenia za prawdziwe nie mając na to dowodów!

A co z twierdzeniami przeciwnymi? „Nieprawda, że Bóg istnieje.” „Nieprawda, że Bóg jest w Trójcy Świętej jedyny” „Nieprawda, że Jezus Chrystus jest Synem Bożym” Wierzę w nie, to znaczy uznaję te twierdzenia za prawdziwe nie mając na to dowodów!

Teologia i antyteologia Usiłowanie uzasadnienia przyjęcia jednego bądź drugiego rozwiązania. Albo Bóg istnieje, albo Bóg nie istnieje Z wszelkimi konsekwencjami tych dwóch twierdzeń

Ale na jakiej podstawie? Nikt Boga nie widział, więc to nie jest oczywiste. Z czego wynika, że Bóg jest Trójcą? Kto mi udowodni, że akurat człowiek sprzed 2000 lat był Synem Bożym?

No więc co jest przyczyną, że wierzymy? Podstawą jest wola Wierzę, bo chcę! Skoro tak, to można chcieć albo nie chcieć. Podstawą jest wolność. Woli ludzkiej skłonić siłą do wierzenia nikt nie potrafi.

Ale dlaczego w takim razie wierzymy? Czy można udowodnić istnienie Boga? Nie można udowodnić w sensie dowodzenia z jakim spotykamy się w naukach matematyczno-przyrodniczych. (…) Istnieje jednak „doświadczenie Boga” w dziejach ludzkich. Dowody dotyczą rozumu, doświadczenie obejmuje całego człowieka.

Motywacje to nie dowody! Są dwa rodzaje pobudek skłaniających nas do wierzenia: Rozumowe Egzystencjalne

Pobudki rozumowe To rozumowania, przemyślenia wskazujące nam, że jest rzeczą rozsądną wierzyć Wiele spraw bez wiary nie można wytłumaczyć. Pozostaje jakaś poważna luka Sprawa autorytetów Naukowcy, myśliciele, przywódcy, ludzie kultury i sztuki, którzy wierzą. Wielu nawet po latach niewiary mimo wszystko wyznawali ją

Najważniejsze więc są pobudki życiowe Wiara odpowiada na nasze duchowe potrzeby Daje nam sens życia Rzuca światło na ciemne zagadnienie cierpienia Dodaje otuchy Oznacza to, że warto wierzyć!

Pobudki nie są jeszcze wiarą! Pobudki są jak gdyby rusztowaniem, służącym do postawienia samego gmachu. Gmach sam jest czymś zupełnie innym i nie stoi na rusztowaniu, ale na akcie woli oświeconej przez łaskę i rusztowania po zbudowaniu już nie potrzebuje. O. Józef I. M. Bocheński „Boże, wierzę. Umocnij moją wiarę”

Co z trudnościami w wierze? Trudności to nie wątpliwości. Trudności będą zawsze. Wiara jest podobna do wspinaczki górskiej. Im wyżej tym trudniej, ale i szersza perspektywa. Im kto więcej wie, tym ma więcej trudności. Trudności mają ludzie nie tylko z wiarą. Naukowcy mają trudności, ludzie bez wiary też mają trudności.

Więc co robić? Umacniać akt wiary Poszerzać wiedzę – piąć się wzwyż! Rada św. Augustyna: „Postępuj tak, jak gdybyś już mocno wierzył, a wiarę da ci Bóg!”

Największe trudności w wierze Nie wierzę bo nie rozumiem. Jeśli nie rozumiem matematyki to ją odrzucam? Pytanie o możliwości ludzkiego rozumu. „Gdy pewnego dnia człowiek dotrze aż do gwiazdy, którą dziś uważamy za najbardziej odległą, a potem odkryje dalsze miliardy światów, będzie miał zapewne mniej mizerne i mniej politowania godne wyobrażenie o Bogu.” Dom Helder Camara

Dlaczego odrzucamy wiarę? Najczęstszym powodem odrzucenia wiary nie jest to, że czegoś nie rozumiem, ale dlatego, że nie potrafię sprostać wymaganiom moralnym. M. Neusch, U źródeł współczesnego ateizmu, Paryż 1980. „Rozpustnik, choćby miał wiarę silną, utraci ją na pewno, jeśli będzie trwał w rozpuście” Nawet księża tracą wiarę, nie dlatego, że mają wątpliwości, ale dlatego, że wkroczyli na drogę grzesznego życia.

Czy wiara jest nam w ogóle potrzebna? Jedynym drogowskazem w życiu może być religia. A religia bez wiary nie jest możliwa. To jej podstawa „Wiedza nie wykazuje ani dobra, ani zła, nie udowadnia ani istnienia, ani nieistnienia Boga; natomiast moralność i religia tego potrzebują. Wiedza naukowa pomija Boga, natomiast moralność i czyn tego wymaga.”

L. Kołakowski o religii: „Życie każdego z nas jest porażką. To jest nieuchronne. Oczywiście są tacy, którzy sobie wyobrażają, że tak nie jest, że są ludźmi sukcesu. Że mogą się cieszyć ze swoich osiągnięć. Nie potrzebują żadnego wsparcia. Są to ludzie nadęci pychą i nie bardzo wiedzą na czym życie polega. Ale ci, którzy tej pychy nie podzielają wiedzą, że życie kończy się porażką. A, że mimo to mamy powody, żeby życie akceptować to jest to co daje nam wiara religijna. Akceptacja życia wbrew temu, że jest ono porażką. To jest możliwe jak się okazuje. Jest możliwe wierzyć, że świat ma sens (…)”