Krakowski Czwartek Inwestycyjny Insider Trading - obowiązek publikacji informacji poufnej oraz odpowiedzialność za nienależyte wykonanie mgr Karol Magoń Katedra Prawa UEK, aplikant radcowski

ć Agenda: 1. Asymetria informacji. Zasadność obowiązków informacyjnych. 2. Informacja poufna w prawie krajowym i wspólnotowym. 3. Tryb ujawniania. Lista podmiotów z dostępem. 4. Dylematy emitentów i akcjonariuszy. 5. Odpowiedzialność za nienależyte wypełnienie obowiązków. 6. Procedura dochodzenia odszkodowań. 7. Kryzys gospodarczy a tendencje do kreatywnej księgowości.

Podstawa prawna Regulacje prawne: - Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. - Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi - Dyrektywa Komisji UE 2003/124 z 22 grudnia 2003 r. implementująca dyrektywę 2003/6/EC PE i Komisji dotyczącą definicji i upubliczniania informacji poufnej, a także manipulacji rynkowej. - Rozporządzenie MF z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie przekazywania i udostępniania informacji o niektórych transakcjach instrumentami finansowymi oraz zasad sporządzania i prowadzenia listy osób posiadających dostęp do określonych informacji poufnych. - Regulamin Alternatywnego System obrotu NewConnect wraz z załącznikami

Asymetria informacji Po co są i komu potrzebne obowiązki informacyjne? konflikt interesów: Ochrona inwestorów <----> Efektywność rynku - ułatwienia dowodowe - ryzyko zawsze jest - dotkliwe sankcje - cedowanie odpow. - szeroki zakres obowiązków prawo prywatne czy publiczne? CEL: Racjonalny kompromis

Akcjonariusz portfelowy Płynność obrotu > prawa korporacyjne pasywność = paradoks działań zbiorowych Spółka publiczna - podmiot, gdzie akcjonariusze rezygnują z prawa głosu na rzecz płynności obrotu akcjami. Efektywny obrót = Płynność + Należyta wycena Akcjonariusz - szczególnie narażony na nieefektywne lub nieuczciwe zachowania pozostałych interesariuszy spółki (residual beneficiary claim).

Warunek konieczny efektywności obrotu -> Przejrzystość obrotu Dostęp inwestorów do informacji KAZUS: ENRON

Obowiązki informacyjne emitentów: 1. Obowiązek prospektowy 2. Obowiązek upubliczniania informacji poufnej 3. Publikowanie informacji bieżących oraz okresowych 4. Obowiązki wynikające z k.s.h. Teoria efektywności informacyjnej rynku kapitałowego - cena akcji odzwierciedla wszystkie publicznie dostępne informacje na temat emitenta tych akcji.

(art. 154 ust.1 ustawy o obrocie; Dyrektywa 2003/6): Informacja poufna Informacja poufna (art. 154 ust.1 ustawy o obrocie; Dyrektywa 2003/6): 1. Precyzyjna 2. Dotyczy Emitenta 3. Nie przekazana do publicznej wiadomości 4. Potencjalny istotny wpływ na cenę

Precyzja informacji poufnej ("wewnętrznej") „informacje, które, jeżeli zostałyby ujawnione, mogłyby mieć istotny wpływ na rozwój i kształtowanie się cen instrumentów finansowych lub związanych z nimi pochodnych instrumentów finansowych” Precyzja - wskazuje na okoliczności lub zdarzenia, które wystąpiły lub których wystąpienia można zasadnie oczekiwać, a jej charakter w wystarczającym stopniu umożliwia dokonanie oceny potencjalnego wpływu na cenę lub wartość instrumentów finansowych lub powiązanych instrumentów pochodnych. Obejmuje całą grupę kapitałową. Potencjalny istotny wpływ na cenę - rozsądny inwestor mógłby wykorzystać, podejmując woje decyzje inwestycyjne

Jak oceniać charakter informacji wewnętrznej? Wykorzystanie informacji wewnętrznej może polegać na nabyciu lub zbyciu instrumentów finansowych przez osobę, która wie lub powinna wiedzieć, że posiadane informacje są informacjami wewnętrznymi. Z tego względu, właściwe władze powinny rozważyć, co przeciętna osoba mogłaby wiedzieć lub powinna była wiedzieć w danych okolicznościach. Czy nie pochodzi z działalności przestępczej?

Przykłady informacji poufnych Bezpośrednio lub pośrednio wpływające na rentowność spółki: - dane makroekonomiczne, - informacje finansowe spółki, -perspektywy rozwoju danej branży, - kluczowa kadra kierownicza, - zmiany właścicielskie i kapitałowe, -relacje z kluczowymi kontrahentami, - internalizacja działalności, - fuzje, przejęcia i przekształcenia, - inne.

Tryb ujawniania informacji poufnych: ESPI EBI

Tryb ujawniania informacji poufnych: Umożliwienie szybkiego dostępu i pełnej, prawidłowej oraz dokonanej w odpowiednim czasie oceny tych informacji. Zakaz łączenia w sposób wprowadzający w błąd ujawniania informacji wewnętrznych ze sprzedażą swoich usług. Natychmiastowe udzielanie stosownych informacji. Wszelkie istotne zmiany ujawnionych już informacji ujawniane są niezwłocznie w identyczny sposób. Ujawnianie informacji skoordynowane w największym możliwym stopniu w czasie między wszystkimi kategoriami inwestorów. Zgodne z przepisami ochrony danych osobowych.

Sytuacje uprawniające do opóźniania publicznego ujawniania kompetencja emitenta; do czasowego uchylenia obowiązku upublicznienia; na własną odpowiedzialność (art. 57 o ofercie) obowiązek zawiadomienia KNF i określenia odroczonego terminu. Interpretacja rygorystyczna przesłanki: zagrożenie dla słusznego interesu emitenta

Zakres podmiotowy zakazu wykorzystania informacji poufnej Każdy kto posiada taką informacje w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą posiadanymi akcjami... także osoba 3-cia, która nabyła informację i ma świadomość lub z łatwością może się dowiedzieć że dana informacja ma charakter poufny.

Konflikt z innymi obowiązkami informacyjnymi Obowiązek ujawnienia informacji poufnej a obowiązek członka zarządu z art. 428 i 429 k.s.h. (np. szczegóły negocjacji dot. fuzji). Obowiązek ujawnienia informacji poufnej a obowiązki publikacji informacji okresowych (np. nadzwyczajnie wysoki zysk w kwartale).

Sankcje za naruszenie poufności informacji: A. Sankcje publicznoprawne. Wykorzystanie informacji poufnej: art. 174 o ofercie - obrót instrumentami w czasie trwania okresu zamkniętego. Kara pieniężna 200.000 zł nakładana przez Komisję Nadzoru Finansowego. Członek zarządu. art. 175 nienależyte wykonanie obowiązku informacyjnego względem Komisji. Kara pieniężna 100.000 zł. Zwolnienie z odpowiedzialności: przekazanie obowiązków profesjonaliście. Emitent: Komisja może: - wykluczyć z obrotu papierów wartościowych, - nałożyć karę max. do 1.000.000 zł, -

Sankcje za naruszenie poufności informacji (cd.): A. Sankcje karne art. 180 i 181 - ujawnienie informacji poufnej wbrew zakazowi. Kara grzywny do 2 mln zł lub pozbawienia wolności do lat 3. - wykorzystanie informacji poufnej wbrew zakazowi . Kara grzywny do 5 mln zł lub pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Sankcje za naruszenie poufności informacji (cd.): A. Sankcje cywilnoprawne 1. Odpowiedzialność kontraktowa? 471 k.c. 2. Odpowiedzialność deliktowa (za czyn niedozwolony) 415 k.c. - podwyższony standard staranności - "wina anonimowa" art. 430 k.s.h. - wypłata odszkodowania a zasada ochrony KZ - rozszerzenie odpowiedzialności emitenta na inne podmioty (art. 98 ust. 1 ustawy o obrocie; - domniemanie winy - solidarność odpowiedzialności - niedopuszczalność umownego ograniczenia

Dyskusja: 1. Skuteczność dochodzenia odszkodowań z tytułu naruszenia obowiązków odszkodowawczych. 2. Gdzie szukać informacji wpływających na cenę. 3. Czy pozwy zbiorowe będą pomocne? 4. Insider trading a kryzys gospodarczy.

Dziękuję za wysłuchanie