Konferencja „Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym” Społeczeństwo informacyjne w dobie Web 2.0 dr Zbigniew Zieliński zzielinski@wsh-kielce.edu.pl Wyższa Szkoła Handlowa w Kielcach

Społeczeństwo informacyjne „Społeczeństwo informacyjne to społeczeństwo, które nie tylko posiada rozwinięte środki przetwarzania informacji i komunikowania, lecz środki te są podstawą tworzenia dochodu narodowego i dostarczają źródła utrzymania większości społeczeństwa” Tomasz Goban-Klas, Piotr Sienkiewicz, Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagrożenia, wyzwania, Fundacja Postępu Telekomunikacji, Kraków 1999 Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Elementarne zasady społeczeństwa informacyjnego (a także jego role): Wytwarzanie informacji, Przechowywanie informacji, Przetwarzanie informacji, Przekazywanie informacji, Pobieranie informacji, Wykorzystanie informacji. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Kluczowe elementy dla rozwoju SI: Powszechna umiejętność korzystania z internetu, Brak barier technicznych i ekonomicznych w dostępie do informacji cyfrowej, a także wykorzystanie IT przez administrację, Digitalizacja dorobku kultury i nauki – bezpłatne udostępnianie zasobów, Podnoszenie kwalifikacji obywateli poprzez funkcjonowanie GoW. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym Geneza Web 2.0 Boom i upadek dot-com’ów (2001 r.), Przetrwały tylko nieliczne firmy (serwisy), mające wiele cech wspólnych, które zdefiniował Tim O’Reilly tworząc dokument opisujący cechy technologii Web 2.0. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym Czym jest Web 2.0 ? (1) Przekształcenie stron WWW z zamkniętych składowisk informacji w dynamiczne źródła treści i usług. Fenomen społeczności: treść jest tworzona przez całą społeczność, decentralizacja władzy, otwartość, każdy może brać udział, każdy ma dostęp do treści i może ją dowolnie przetwarzać. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym Czym jest Web 2.0 ? (2) Integracja elementów technicznych (mashups): blog, wiki, fora dyskusyjne, bazy danych, Aktywna rola użytkowników – komentarze, dzielenie się wiedzą, zasobami, opiniami, Wykorzystanie otwartych licencji (Creative Commons, GNU). Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Czynniki określające Web 2.0 (1) Kategoryzacja treści (folksonomia - folk (ludzie) oraz taxonomy zarządzanie klasyfikacją) za pomocą słów kluczowych, Odnoszenie się do różnych źródeł. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Czynniki określające Web 2.0 (2) Kreatywność (Second Life, serwisy: pytamy.pl, odpowiedz.pl), Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Czynniki określające Web 2.0 (3) Tworzenie treści przez internautów korzystających z mechanizmów nie wymagających wiedzy przy projektowaniu i tworzeniu serwisów internetowych: wiki, blogi, RSS, listy dyskusyjne. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Czynniki określające Web 2.0 (4) Konwergencja mediów – integracja, przenikanie się różnych mediów w ramach serwisów, gdzie publikacja treści takich jak tekst, obraz, dźwięk, film i możliwość interakcji z innym uczestnikiem portalu stała się możliwa, powodując powstanie nowych multimedialnych, interaktywnych treści. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Model uczestnictwa w Web 2.0 (1) Główni uczestnicy (dodają treści, zwiększają zakres usług serwisu, komentują, oceniają, korzystają z informacji), Uczestnicy drugorzędni (komentują, oceniają), korzystają z informacji, Uczestnicy pasywni ograniczają się tylko do korzystania z informacji. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Model uczestnictwa w Web 2.0 (2) Web 2.0 ma przypomnieć że: Sieć ma przynosić ludziom korzyści i potrzebną wiedzę Jednym z celów Web 2.0 jest zwiększenie zaangażowania użytkowników Najwięcej jest użytkowników pasywnych Należy zachęcać użytkowników by inwestowali swój czas w polepszenie jakości usług Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Przykłady zastosowań Web 2.0 w SI Wiki (mediawiki) Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Przykłady zastosowań Web 2.0 w SI Zarządzanie projektami (drproject) Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Przykłady zastosowań Web 2.0 w SI Podcasty, webcasty, screencasty Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Web 2.0 w bibliotece cyfrowej – Biblioteka 2.0 Termin zaproponowany przez Michael'a Casey'a w październiku 2005 Należy podkreślić konieczność adaptacji bibliotek do potrzeb użytkowników, promując rolę użytkowników w tych zmianach. Użytkownik jest uczestnikiem, współtwórcą, konsultantem. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Web 2.0 w bibliotece cyfrowej – Biblioteka 2.0 Dzięki stałemu przepływowi informacji między użytkownikiem a bibliotekarzem, usługi biblioteczne mogą być ciągle udoskonalane, Integracja usług nie związanych bezpośrednio z bibliotekami aby dostarczyć "nową jakość”, Ważna jest kreatywność. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Przyszłość biblioteki 2.0 Papier elektroniczny (Amazon Kindle), Oferty bibliotek w YouTube (np. Biblioteka w Wejherowie http://pl.youtube.com/watch?v=jPzr5yDrWrQ) Blogi i podcasty biblioteczne– zapowiedzi ciekawych wydarzeń w bibliotece (http://www.lions-online.org/Podcasts.html), Mashup – interaktywna mapa placówek bibliotecznych w województwie (mapa, dane adresowe, obiekty, zdjęcia) a także zdjęcia zakupionych książek (http://blog.acpl.lib.in.us/amzamash/book_wall.php), Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Przyszłość biblioteki 2.0 Tworzenie wirtualnej społeczności bibliotecznej współtworzącej serwis www (http://www.nakanapie.pl/) – komentarze nt. przeczytanych książek, Chmury tagów w serwisie biblitecznym (tworzenie opisów książek, etykiet, recenzji, komentarzy http://www.aadl.org/catalog), Udostępnianie książek z wykorzystaniem otwartych licencji (Creative Common) - http://wolnepodreczniki.pl/ Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Wady i zalety zastosowania Web 2.0 Zalety: „otwarcie” procesu edukacyjnego na każdego użytkownika internetu – potencjał edukacyjny, Wady: jakość i weryfikacja przygotowanych treści edukacyjnych, Brak kontroli jakości treści, Powstawanie treści w sposób „chaotyczny” i rozproszony w porównaniu do jednostek edukacyjnych, Wrażliwość na ataki hakerskie. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym

Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym Podsumowanie Współpraca między bibliotekarzami a użytkownikami może przydać bibliotekom cyfrowym wiele ciekawych funkcjonalności. Pozwoli zwiększyć dostępność zasobów bibliotek. Liczba osób zainteresowanych bibliotekami cyfrowymi wzrośnie. Biblioteka w społeczeństwie informacyjnym