Co mężczyźni mogą zrobić, aby przerwać przemoc wobec kobiet? Renata Durda Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” IPZ Zespół Monitorujący ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie przy Ministrze Pracy i Polityki Społecznej Dwumiesięcznik „Niebieska Linia” Polanica 30 listopada 2012

16 dni przeciwko przemocy wobec kobiet 25 listopada – 10 grudnia Kampania BIAŁEJ WSTĄŻKI zwiększenie świadomości społecznej na temat skali i problemu przemocy wobec kobiet podniesienie roli mężczyzn w przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet zwrócenie uwagi mediów na ten problem wzmocnienie w kobietach wiary w to, że nie są same wyrażenie niezgody na przemoc w relacjach między kobietami i mężczyznami                                                                                     

To zabawne. Wszyscy mężczyźni, których spotykam, chcą mnie chronić To zabawne. Wszyscy mężczyźni, których spotykam, chcą mnie chronić. Nie mogę sobie wyobrazić przed kim? Mae West

Zegar „przemocowy” w Polsce Co 40 sekund jakaś kobieta doświadcza aktów przemocy Co 2,5 doby ginie kobieta z powodu „nieporozumień rodzinnych” Co 7 minut ktoś zgłasza na Policję fakt przemocy w rodzinie 6% kobiet w wieku 16-60 r.ż. co roku doznaje przemocy (czyli ok. 800 tys.) co druga udawała się po pomoc lekarską; co szósta wymagała hospitalizacji z powodu doznanej przemocy; Tylko 30% kobiet zgłasza organom ścigania fakt doznanej przemocy CZYLI o 70% przypadków przemocy nie wie policja. (opr. prof. Beata Gruszczyńska, Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej, UW)

Przemoc wobec kobiet na świecie Większość przypadków przemocy wobec kobiet ma miejsce w rodzinie. W ponad 90% przypadków przemocy w rodzinie sprawcami tego przestępstwa są mężczyźni, a ofiarami kobiety. Według WHO, w zależności od kraju, od 10 do 60% kobiet w jakimś okresie swego życia doznaje przemocy ze strony swego męża lub partnera. Każdego roku około 22 miliony spośród 250 milionów kobiet żyjących w UE doświadcza przemocy.

Przemoc wobec kobiet na świecie Ponad 40% kobiet, które padają ofiarami morderstw jest zabijana przez swoich mężów. Jedynie 10% mężczyzn, którzy padają ofiarami morderstw, jest zabijane przez swoje żony. (Dobash i Dobash, 1977/78) U kobiet zmiana stanu – z wolnego na małżeński – zwiększa prawdopodobieństwo stania się ofiara zabójstwa, podczas gdy w przypadku mężczyzn jest odwrotnie. (Walter Gave, 1973) Według najbardziej ostrożnych danych szacunkowych, w ciągu 300 lat zamordowano 9 milionów kobiet uznanych za czarownice. (Woods, 1974) Cztery z pięciu kobiet, które zostały zamordowane, zginęły z ręki mężczyzny. (MacKinnon, 1987) Wszyscy masowi zabójcy są mężczyznami, a wiele z ich ofiar to kobiety. (Levin i Fox, 1985)

Kulturowe uwarunkowania przemocy „Męskie” struktury społeczne i przepisy prawa Sankcjonowanie bicia żon i dzieci w ramach domowej dyscypliny Prawo do nauki, pracy, dysponowania pieniędzmi, prawa wyborcze – kobiety musiały sobie wywalczyć

Kulturowe uwarunkowania przemocy Wiara w „naturalny porządek” rzeczy Patriarchalny model rodziny Przywiązanie kobiet do biologicznych i rodzinnych ról (córka, żona, matka, babka) Uprzedmiotowienie kobiet (reklamy!) Deprecjonowanie wszystkiego co żeńskie (także w języku: babskie, zniewieściałe)

Syndrom sztokholmski – warunki wytworzenia się syndromu Zakładnik wierzy, że jego życie jest zagrożone Porywacz czasem zachowuje się przyjaźnie Zakładnik jest odizolowany (fizycznie i/lub psychicznie) od innych osób Zakładnik nie może uciec lub jest przekonany że nie może tego zrobić

Społeczny syndrom sztokholmski u kobiet Czy mężczyźni zagrażają przetrwaniu kobiet? Czy kobiety mogą uciec przed dominacją mężczyzn? Czy kobiety są odizolowane od świata zewnętrznego i od poglądów odmiennych, od tych, jakie reprezentują mężczyźni? Czy mężczyźni są uprzejmi dla kobiet? Dee Graham „Loving to Survive”

Społeczny syndrom sztokholmski u kobiet – dominacja mężczyzn Niewiele kobiet jest członkiniami parlamentów, przywódczyniami krajów czy sędziami Sądu Najwyższego (procent kobiet w parlamentach narodowych – średnia światowa 18,9%). O wiele więcej mężczyzn niż kobiet jest właścicielami posiadłości, firm i środków finansowych; w większości to oni tworzą i zawierają umowy prawne (na całym świecie zarobki kobiet wynoszą średnio nieco ponad 50% zarobków mężczyzn) Kontrola seksualności pozostaje gestii mężczyzn. Handel kobietami i dziećmi jest prowadzony przez mężczyzn, seksturystyka to oferta dla mężczyzn. Dee Graham „Loving to Survive”

Społeczny syndrom sztokholmski u kobiet – dominacja mężczyzn Gwałciciele, dręczyciele i kazirodcy zazwyczaj pozostają bezkarni. Jedynie 1% gwałcicieli zostaje aresztowanych, a z aresztowanych jedynie 1% zostaje skazanych. Więcej kobiet niż mężczyzn zostaje przymusowo zamkniętych w zakładach psychiatrycznych lub zmuszanych do poddawania się terapii psychotropami. Role życiowe i kariery zawodowe kobiet są o wiele bardziej ograniczone niż role życiowe i kariery zawodowe mężczyzn... Dee Graham „Loving to Survive”

Społeczny syndrom sztokholmski u kobiet - izolacja kobiet Kobiety, które stawiają czoło znęcającemu się nad nimi mężczyźnie i którym udaje się przeżyć, nie są bohaterkami środków masowego przekazu Przez większa część życia kobieta jest podporządkowana dominującej postaci męskiej (ojciec, mąż) we własnym domu. Kobieta ma obowiązek poświęcać swój czas, energię, myśli, uczucia mężczyźnie (i jego dzieciom), nie obcując z innymi kobietami. Kobieta nie ma kontaktu z osobami, które widzą świat jako opozycję interesów kobiet i mężczyzn. Poglądy feministyczne są ośmieszane i lekceważone.

Syndrom sztokholmski kobiet Widzimy więc, że kobiety, jako grupa społeczna w interakcji z grupą mężczyzn: są zagrożone doświadczają od nich niewielkich przejawów życzliwości nie mogą się od nich uwolnić nie mają do społeczeństwa bardziej egalitarnego

Społeczne przyzwolenie na męską przemoc Gloryfikacja męskiej siły i dominacji Wspieranie wizerunku kobiet jako istot kruchych i podporządkowanych (dwa typy oporu wobec partriarchatu: „cierpiętnica” – pasywna, niekiedy autodestrukcyjna lub „kobieta fatalna” – manipuluje, krytykuje, poniża,”kastruje”) Bezkarność sprawcy

Mężczyźni na rzecz zmiany Pokazywać inne wzorce męskości Nie dać sobie odbierać ojcostwa i prawa do czułości i delikatności Nie godzić się na zachowania tych, którzy psują opinię przeważającej większości Głośno wyrażać swój sprzeciw!

10 rzeczy, które mogą zrobić mężczyźni - pierwsza 1. Traktuj przemoc ze względu na płeć jako kwestię dotykającą mężczyzn w różnym wieku i o różnym statusie socjoekonomicznym oraz zobacz ich nie tylko jako potencjalnych sprawców, ale również jako tych, którzy mogą takim zdarzeniom przeciwdziałać.

10 rzeczy, które mogą zrobić mężczyźni - druga . 2. W sytuacji, gdy brat, przyjaciel, kolega z klasy czy z pracy stosuje przemoc wobec swojej partnerki – czy wobec jakiejkolwiek innej kobiety – nie odwracaj głowy. Jeśli nie czujesz się dobrze z taką sytuacją, spróbuj porozmawiać z nim. Nie bądź obojętnym!

10 rzeczy, które mogą zrobić mężczyźni - trzecia 3. Miej odwagę do spoglądania w głąb siebie. Zwracaj uwagę na sytuacje, w których to, co robisz lub mówisz, rani kogoś innego. Próbuj zrozumieć, w jaki sposób Twoje zachowania mogą nieść ze sobą treści seksistowskie czy przemocowe. I pracuj nad tym, by je zmieniać.

10 rzeczy, które mogą zrobić mężczyźni- czwarta 4. Jeśli podejrzewasz, że bliska ci kobieta była ofiarą przemocy, zapytaj, czy możesz jej pomóc.

10 rzeczy, które mogą zrobić mężczyźni- piąta 5. Jeśli kiedykolwiek teraz lub w przeszłości wykazywałeś zachowania przemocowe wobec kobiet, poszukaj profesjonalnej pomocy.

10 rzeczy, które mogą zrobić mężczyźni- szósta 6. Bądź sojusznikiem wszystkich kobiet, które swoimi działaniami przyczyniają się do zwalczania wszelkich form przemocy ze względu na płeć.

10 rzeczy, które mogą zrobić mężczyźni- siódma 7. Rozpoznawaj i mów głośno o zachowaniach homofobicznych.

10 rzeczy, które mogą zrobić mężczyźni- ósma 8. Uczęszczaj na zajęcia, oglądaj filmy, korzystaj z programów, czytaj artykuły dotyczące nierówności płciowej, różnorodnych sposobów traktowania tego, czym jest męskość i odkrywaj korzenie przemocy ze względu na płeć. Edukuj siebie i innych na temat sił społecznych, które podsycają konflikty pomiędzy mężczyznami a kobietami.

10 rzeczy, które mogą zrobić mężczyźni- dziewiąta 9. Sprzeciwiaj się traktowaniu kobiet jako obiektów seksualnych, jak ma to miejsce w dużej liczbie czasopism, programów telewizyjnych czy w innych sytuacjach.

10 rzeczy, które mogą zrobić mężczyźni- dziesiąta 10. Jeśli masz taką możliwość, przekazuj młodym mężczyznom wiedzę na temat tego, jak „być męskim” w sposób, który nie będzie prowadził do zachowań przemocowych. Sam bądź takim przykładem.

Plebiscyt POLICJANT, KTÓRY MI POMÓGŁ VI edycja – 2013 Organizator: Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” Patron: Komendant Główny Policji Celem konkursu jest: promowanie postaw i umiejętności dobrze służących ochronie ofiar przemocy w rodzinie; podkreślenie roli policjantów w systemie przeciwdziałania przemocy w rodzinie; wsparcie policjantów podejmujących wzorowe działania i osobiście zaangażowanych w pomoc osobom krzywdzonym; zwiększenie motywacji policjantów do podejmowania skutecznych działań w tym obszarze. Zgłoszenia do końca maja 2013! www.policjant.niebieskalinia.pl

i zapraszam do współpracy Dziękuję za uwagę i zapraszam do współpracy z „Niebieską Linią” Renata Durda pogotowie@niebieskalinia.pl www.niebieskalinia.pl