Ergonomiczny rozstaw szafek w kuchni Inżynieria bezpieczeństwa gr.11 Arkadiusz Kęsy

Gabaryty pomieszczenia Konieczne jest wymierzenie pomieszczenia. Z jego wielkości wynikać będzie, ile miejsca można będzie przeznaczyć na różne funkcje kuchni. Ważne w planowaniu będą: powierzchnia pomieszczenia oraz jego wysokość, wymiary (wysokość, szerokość) oraz liczba i rozmieszczenie wejść do kuchni, wymiary (przede wszystkim wysokość nad podłogą i szerokość) okna, wysokości parapetów, istniejące przyłącza (prąd, woda) - nawet jeżeli planowane jest ich przemieszczenie, rozmieszczenie ewentualnych pomieszczeń pomocniczych, np. spiżarni.

5 STREF W KUCHNI W kuchni możemy wyodrębnić strefy: zapasów (lodówka i produkty), przechowywania (naczynia, szklanki, sztućce), zmywania (zlew, zmywarka, kosz na śmieci), przygotowywania (blat roboczy, deski, miski, mikser, przyprawy) i gotowania (kuchnia, piekarnik, mikrofalówka, garnki). Strefy te należy umieścić w powyższej kolejności, zgodnie z ruchem wskazówek zegara (dla osoby leworęcznej odwrotnie).

Każdy dobry projekt kuchni uwzględnia podział na odpowiednie strefy pracy. Prawidłowe ustawienie stref skraca do minimum pokonywanie odcinków codziennie przebywanych w kuchni i ułatwia pracę. Rozróżnia się 5 stref w kuchni: strefę zapasów, przechowywania, zmywania, przygotowywania posiłków oraz gotowania i pieczenia. Podana kolejność jest odpowiednim układem stref. Nawet w małej kuchni dobrze jest rozdzielić poszczególne strefy chociaż niewielkimi połaciami blatów, by móc odłożyć np. garnek lub wyjęte z lodówki produkty.

zapasy przechowywanie zmywanie przygotowywanie gotowanie, pieczenie

Zapasy - tutaj powinny być przechowywane zapasy żywności, zarówno niewymagające chłodzenia, jaki i wymagające chłodzenia - dlatego niezbędnymi elementami tej strefy są lodówka i zamrażarka oraz wysoka szafa z cargo lub szufladami wewnętrznymi Przechowywanie - w tej strefie powinna się znajdować zastawa stołowa, tj. szkło, porcelana i sztućce Zmywanie - to tzw. strefa mokra, w niej powinny się znajdować zlew, zmywarka, powinno być miejsce na odkładanie i suszenie naczyń oraz na przechowywanie detergentów, a także na składowanie i segregowanie śmieci Przygotowywanie - to serce kuchni - powinna zająć miejsce w miarę możliwości najbardziej centralne, konieczny jest blat roboczy (jego minimalna szerokość to 90 cm) oraz dostęp do narzędzi kuchennych niezbędnych do przygotowywania posiłków (desek do krojenia, noży, robota kuchennego itp.), a także do często wykorzystywanych produktów żywnościowych (takich jak przyprawy, olej itp.) Gotowanie i pieczenie - w tej strefie powinny się znaleźć piekarnik, płyta grzejna, kuchenka mikrofalowa, pochłaniacz pary; tutaj także przechowywane powinny być formy do ciast, garnki, pokrywki i patelnie

ROZKŁAD SZAFEK Jeśli to możliwe, ustawmy szafki w kształcie litery U (ewentualnie dwurzędowo), litery G (może z wyspą) lub wybierzmy układ w L. Zdecydowanie najmniej wygodna jest kuchnia jednorzędowa. Najwygodniej bowiem jest, gdy tzw. trójkąt roboczy lodówka-zlew-kuchenka był jak najbardziej zwarty.

Zabudowa dwurzędowa Urządzenia zlokalizowane są po przeciwnych stronach kuchni. Po jednej stronie szafki ze zlewozmywakiem, głównym blatem roboczym i kuchenką, a po drugiej stronie - wysoka szafa, lodówka i długi blat. Jest to wygodne rozwiązanie do wnętrza krótkiego, ale w miarę szerokiego (min. 240 cm), pod warunkiem, że odległość między dwoma rzędami szafek wyniesie nie mniej niż 90-120 cm . Jeśli piekarnik umieszczony jest pod płytą grzejną, wówczas - by swobodnie z niego korzystać- minimalna odległość od przeciwległych szafek powinna wynosić 120 cm

Zabudowa w kształcie litery L W prawie każdej kuchni (z wyjątkiem długiej i wąskiej) sprzęty można funkcjonalnie rozmieścić ustawiając je wzdłuż dwóch prostopadłych ścian. Wówczas lodówka i zlewozmywak powinny być ustawione pod jedną ścianą, a kuchenka pod drugą. dzięki temu wygospodarujemy sporo miejsca na najbardziej ergonomiczny blat roboczy pomiędzy zlewozmywakiem a kuchenką. Jeśli miejsce na to pozwoli, przy wolnej ścianie można ustawić wygodny stół, który będzie miejscem do spożywania posiłków, a w razie potrzeby posłuży jako dodatkowe miejsce do pracy. 

Zabudowa w kształcie litery U W tym układzie dwa ciągi robocze usytuowane wzdłuż przeciwległych ścian są połączone trzecim, poprzecznym, a każdy ze sprzętów ustawiony jest wzdłuż innej ściany. Jest to rozwiązanie najwłaściwsze w sporej kuchni z oknem lub w pomieszczeniu otwartym na pokój. Zlewu nie należy umieszczać centralnie pod oknem, by nie tracić oświetlonego światłem dziennym blatu roboczego. Kuchenkę i lodówkę ustawia się w bocznych ciągach roboczych. Kuchnię otwartą można oddzielić od salonu barkiem lub stołem i mieć dodatkowe miejsce do pracy.

Trójkątem roboczym w kuchni Trójkąt roboczy w kuchni Aby kuchnia była funkcjonalna, tzn. aby użytkownik nie nadkładał drogi, odległości pomiędzy trzema podstawowymi urządzeniami w kuchennym trójkącie nie powinny przekraczać: od lodówki do zlewozmywaka 120-210 cm, od zlewozmywaka do pieca 120-210 cm (w małych pomieszczeniach 90 cm), od lodówki do pieca 120-270 cm .

Zabudowa jednorzędowa Przy takim ustawieniu sprzętów trudno o zastosowanie zasady trójkąta, ale zachowanie odpowiedniej kolejności gwarantuje wygodę pracy. Sprzęty są rozmieszczone wzdłuż jednej ściany. Ciąg roboczy zaczyna lodówka, za nią szafka z blatem na produkty wyjmowane z lodówki. Za blatem powinien być umieszczony zlewozmywak i - w odległości min. 80-90 cm - płyta grzejna. Ponieważ musimy mieć wygodny dostęp do garnków z każdej strony, dlatego za płytą musi zostać min. 30-40 cm blatu. Zabudowa jednorzędowa sprawdza się w małych i wąskich kuchniach, we wnękach i aneksach kuchennych.

Zabudowa w kształcie litery G układ w kształcie litery G dobrze się sprawdza w pomieszczeniach o rzucie zbliżonym do kwadratu, w dużych kuchniach można powiązać go z wyspą pośrodku zapasy przechowywanie zmywanie przygotowywanie gotowanie, pieczenie

Zabudowa z wyspą układ z wyspą w układ mieszkania o połączonej w całość strefie dziennej (np. pokój dzienny wraz z kuchnią i jadalnią) znakomicie spisuje się wyspa, która optycznie wydziela kuchnię, nie ujmując przestrzeni otwartemu układowi mieszkania. zapasy przechowywanie zmywanie przygotowywanie gotowanie, pieczenie

Najważniejszy stół To niewątpliwie najważniejszy mebel w kuchni. Przy nim nie tylko przygotowujemy posiłki i jemy, a także przyjmujemy również gości. Jeśli tylko mamy dość miejsca postawmy wygodny, duży stół, jeśli nie – to chociaż mały stoliczek, w ostateczności barek lub wysuwany blat. Wygodny stół to taki, gdzie na jedną osobę przypada powierzchnia 60x30 cm . Najlepiej, jeśli będzie dostępny ze wszystkich stron, z jasną lampą nad blatem.

Wysokość blatów Poziom blatu roboczego powinien być dopasowany do wysokości użytkownika. Przy ugiętym ramieniu odległość między łokciem a blatem powinna wynosić 10-15 cm. Zalecana wysokość blatów w kuchni: 89-91 cm do pracy na stojąco, 70-75 cm do spożywania posiłków, 110-115 cm w przypadku barku. Należy zwrócić uwagę, że różne czynności wymagają różnej wysokości blatu roboczego. Pod względem ergonomii pracy najlepiej, gdy płyta do gotowania jest niżej od blatu roboczego.

Przewaga szuflad nad półkami Dobrym rozwiązaniem jest rezygnacja z półek w szafkach dolnych. Półka wymaga schylania, klękania, a nawet wyciągania części zawartości na podłogę. Szuflady gwarantują wygodny wgląd i optymalny dostęp. Warto wybrać szuflady z pełnym wysuwem - zapewniają one pełen wgląd do ich zawartości.

Oświetlenie w kuchni Oprócz wygodnego ulokowania sprzętów ważne jest funkcjonalne rozmieszczenie kuchennego oświetlenia, bowiem wszystkie czynności wykonywane w kuchni wymagają dobrego światła. Podstawą jest dzienne światło wpadające najlepiej przez północne lub wschodnie okno. W średniej wielkości kuchni wystarczy jedna lampa umieszczona tradycyjnie, pośrodku sufitu lub nad stołem. Jej zadaniem jest oświetlić całe pomieszczenie i sprawić, by dobrze widoczne były wnętrza górnego rzędu szafek wiszących. Gdy kuchnia jest duża, przydadzą się dwie, a nawet trzy lampy, rozmieszczone tak, by równomiernie oświetlały pomieszczenie. Dobrze sprawdzają się oczka świetlne w suficie podwieszanym lub nad szafkami wiszącymi.

Podsumowanie Rozkład szafek w kuchni uzależniony jest od gabarytów pomieszczenia. Wtedy można zastanowić się jaką zabudowę zastosować czy może w literę G czy może L itd. w zależności od uznania Od wielkości stref potrzebnych nam np. na przechowywanie produktów spożywczych jaki zastawy(liczba osób w domu) Rozkład szafek zależy także od tego czy jesteśmy prawo czy lewo ręczni warto na to zwrócić uwagę Warto zastanowić się też nad dużym stołem który ułatwi prace w kuchni Dostosować wysokość blatów do wysokości użytkownika Zastosować większą liczbę szuflad niż półek by sprawniej wyjąć różne przedmioty lub je schować Należy także zwrócić uwagę na prawidłowe oświetlenie blatów , stołu czy kuchenki