Gospodarcze wykorzystanie skał i minerałów

BAZALT Bazalt to naturalna skała lita pochodzenia wulkanicznego – wylewna o strukturze bardzo drobnoziarnistej lub afanitowej, czasami porfirowej i barwie czarnej, szarej lub zielonej. W drobnoziarnistej masie skalnej często widoczne są kryształki lub większe skupienia oliwinu. Bazalt jest kamieniem bardzo twardym i odpornym na oddziaływanie środowisk kwaśnych i zasadowych.

Wykorzystanie bazaltu Bazalt jest stosowany jako materiał budowlany lub drogowy – kruszywo łamane. Używany jest również jako surowiec do leizny kamiennej (topiony bazalt) i do produkcji wełny mineralnej. Wyroby wykonane z przetopionego bazaltu mają twardość ok. 8,5 w skali Mohsa, dlatego też są stosowane jako materiały trudnościeralne. Odznaczają się dużą odpornością na działanie kwasów.

piryt Piryt jest znany od starożytności. Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa pyr- ogień, nawiązującej do charakterystycznej cechy pirytu- ma on zdolność iskrzenia pod wpływem uderzenia krzesiwem. Występuje niemal we wszystkich typach skał. Tworzy kryształy izometryczne, przyjmujące najczęściej postać sześcianów, ośmiościanów, dwunastościanów. Powstaje w końcowych fazach krystalizacji magmy, w procesach hydrotermalnych i pneumatolitowych, powszechny również w skałach metamorficznych i osadowych.

Wykorzystanie pirytu Piryt jest stosowany do produkcji kwasu siarkowego. Małe, dobrze wykształcone kryształy były dawniej używane jako kamienie szlachetne do wyrobu ozdób. Piryt bywa nazywany złotem głupców, ponieważ niedoświadczeni poszukiwacze złota mylili go często z tym cennym kruszcem.

amonit Amonity to podgromada wymarłych  głowonogów, przeważnie o symetrycznej, płaskospiralnej skorupie. Nieliczne rodzaje miały nietypowe kształty, np. prostej muszli, spirali zwiniętej w pionie, spirali o niestykających się skrętach. Amonitowate stanowią ważne skamieniałości przewodnie, pozwalające określić wiek skał osadowych, w których są spotykane. Występują w skałach pochodzenia morskiego z okresu od dewonu do końca kredy. 

Wykorzystanie amonitu Amonit jest głównie wykorzystywany do wyrobu biżuterii.

KrzemieN pasiasty Krzemień pasiasty to ozdobna odmiana krzemienia odznaczająca się koncentrycznym, mniej lub bardziej regularnym ułożeniem ciemnych i jasnych smug lub warstewek, często tworzących bardzo atrakcyjny wzór. Geneza polskich krzemieni pasiastych nie jest do końca wyjaśniona, sądzi się jednak, że powstały one w osadach dna morskiego w czasie sedymentacji lub tuż po niej, a źródłem krzemionki być może mogły być roztwory hydrotermalne. Wydobywany już w neolicie i wczesnej epoce brązu w rejonie Sandomierza; Iłży i Ostrowca Świętokrzyskiego – używany był do wyrobu siekierek o znaczeniu magicznym i obrzędowym.

Wykorzystanie krzemienia pasiastego Krzemień stosuje się najczęściej do ozdób i biżuterii. Krzemień pasiasty posiada trzy najważniejsze cechy kamienia jubilerskiego: rzadkość występowania, dekoracyjność i odpowiednią twardość.

stromatolit Stromatolity to skały węglanowe złożone z cienkich lamin węglanu wapnia wytrąconego z wody morskiej jako efekt uboczny życia sinic. Występują od archaiku  do dziś, ale szczególnie liczne były w proterozoiku. Należą do najstarszych śladów życia na Ziemi. Występują w postaci warstw, izolowanych lub połączonych ze sobą kopułowatych form wzrostowych oraz form poligonalnych o laminach ugiętych miseczkowato. Najstarsze stromatolity pochodzą sprzed 3-3,5 mld lat, znaleziono je w południowej Afryce.

Dziękuje za uwagę! 