Ekonomika przestępczości Wykład 1 – Ekonomiczna szkoła chicagowska

Gary Becker Zdobywca nagrody Nobla, jeden z pierwszych ekonomistów, który sięgnął do tematów uważanych zwykle za należące stricte do socjologii, takich jak uzależnienia, nałogi, dyskryminacja, rasizm, przemoc, organizacja rodziny. Twórca ekonomicznej teorii przestępstw.

Gary Becker Becker uważa, że konkurencja zmniejsza dyskryminacje. Jeżeli dyskryminowana grupa stanowi mały ułamek całości, to koszty dyskryminacji spadają tylko na tą grupę. Jeżeli zaś stanowi większą część, to koszty dyskryminacji spadają zarówno na tą grupę jak i na resztę. Wprowadził do ekonomii pojęcie inwestowania w kapitał ludzki i pokazał jego ekonomiczne skutki.

Gary Becker Pokazał, że popełnianie przestępstwa jest konsekwencją racjonalnych, przemyślanych za i przeciw, gdzie zysk z popełnienia przestępstwa jest większy niż przewidywana kara. Według Beckera jest pewnien poziom przestępczości poniżej którego nie można zejść. Twierdzi, że ludzie łaczą się w pary, zakładają rodzinę, rozwodzą się, itp. poprzez analizę potencjalnych zysków i strat.

Krytyka Imperializm ekonomiczny Brak uwzględnienia roli kultury i etyki Mierzenie niemierzalnego Założenie racjonalności zachowań ludzkich

Przykład rozumowania Beckera Przykład 1. Złodziej dokonujący kradzieży. Każde jego działanie poprzedzone będzie analizą korzyści i kosztów. Korzyści: wartość skradzionego majątku, uzyskane informacje, wzrost wartości na „rynku” przestępców. Koszty: koszt sprzętu, czas, prawdopodobieństwo wpadki, potencjalna kara. Złodziej dokona kradzieży jeśli KC<RC

Przykład rozumowania Beckera Jak bronić się przed złodziejem? Maksymalizować koszty: zabepieczenie domu, wzrost skuteczności policji, wyższe kary dla przestępców. Minimalizować korzyści: nie trzymać kosztowności w domu, walczyć z „rynkiem” przestępców.

Przykład rozumowania Beckera Przykład 2. Urzędnik i petent – korupcja. Zarówno urzędnik jak i petent kierują się tą samą motywacją: minimalizować koszty, maksymalizować korzyści. Jakie korzyści i koszty z korupcji może odnieść urzędnik? Jakie korzyści i koszty z korupcji może odnieść petent? Jak przeciwdziałać korupcji?

Literatura Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich. PWN, Warszawa 1990. Ekonomia życia. Helion, Gliwice 2006.

Nowy „Chicago boy” – Steven Levitt Freakonomia – „wszystko ma ukryte drugie dno” „Bodźce są kamieniem węgielnym współczesnego świata”. „Powszechne przekonanie często jest błędne”. „Dramatyczne skutki mają odległe a nawet subtelne przyczyny”. „Eksperci – od kryminologów po agentki nieruchomości wykorzystują swoją przewagę informacyjną do własnych celów”. „Jeśli wiesz co i jak mierzyć, świat staje się o wiele mniej skomplikowany”.

Istota freakonomii „Freakonomia czyli ekonomia dla ludzi myślących nieco tylko inaczej”. Analiza w ujęciu korzyści – koszty. Analiza bodźców – wyprowadzanie teorii z obserwcji naturalnych zachowań ludzkich. Uwzględnienie roli informacji. Zadawanie pytań dotyczących najbardziej elementarnych problemów.

Literatura S. D. Levitt, S. J. Dubner, Freakonomia – świat od podszewki. Helion, Gliwice 2005.

Dziękuję za uwagę! Następne zajęcia: 12 listopada. Marcin.Brol@ue.wroc.pl http://mikroekonomia.blox.pl/