ROK 2012-ROK-iem JANUSZA KORCZAKA

Inicjatywę w tej sprawie zgłosił Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak.

W przyszłym roku będziemy obchodzić 70 W przyszłym roku będziemy obchodzić 70. rocznicę śmierci Janusza Korczaka i setną rocznicę założenia przez niego Domu Sierot, który mieścił się przy ulicy Krochmalnej w Warszawie. W opinii Rzecznika Praw Dziecka to doskonała okazja, by o jednym z najwybitniejszym Polaków i jego dziedzictwie przypomnieć całemu światu.

Kim był ? „ … najbliższymi naszymi przyjaciółmi są – lekarz, który nas wita, gdy na świat przychodzimy … nauczyciel - który nas kształci, urabia charakter, pomaga w trudnościach. gdy dorastamy bliskim staje się któryś z pisarzy …” Janusz Korczak łączył zawody tych trzech najważniejszych przyjaciół naszego życia. Był: - lekarzem … - pedagogiem i wychowawcą dzieci … - obrońcą praw dziecka … - pisarzem … - pisał dla dzieci i dorosłych … - był dobrym człowiekiem.

Życie i działalność Janusza Korczaka a właściwie Henryka Goldszmit Życie i działalność Janusza Korczaka a właściwie Henryka Goldszmit . - Urodził się 22 lipca 1878 albo 1879 roku -zaniedbanie przez ojca (adwokata!) formalności metrykalnych. -Wczesne dzieciństwo upłynęło mu w atmosferze beztroski i ciepła rodzinnego domu. Janusz Korczak jako 10-letni uczeń.

-Dorastanie i dojrzewanie przebiegało w trudnych warunkach materialnych. Po śmierci ojca w 1890r. jako uczeń V klasy udzielał korepetycji, by pomóc w utrzymaniu rodziny.

Studiował medycynę na Uniwersytecie Warszawskim, a pogłębiał wiedzę w Berlinie, Paryżu i Londynie. Jako lekarz pediatra podjął prace w szpitalu dziecięcym w Warszawie, gdzie zyskał rozgłos jako lekarz leczący biednych.

Janusz Korczak o sobie… „Jestem człowiekiem, którego niewypowiedzianie obchodzą sprawy wychowawcze.”

Kochał dzieci, Zamieszkał w ich świecie – Wydziedziczonych z miłości, Żebrzące - zbierał z ulicy, Głodne – sprzed wystaw piekarni, Z suteren gruźliczych, Mył ubierał i karmił, Uczył trudnego uśmiechu. I jak spać w pościeli, Jak patrzeć w oczy, Jak chlebem się dzielić, Uczył A i B z elementarza praw człowieka, Ojciec, nauczyciel, Lekarz.

Janusz Korczak wiele czasu spędzał z dziećmi robotniczych dzielnic Warszawy, ucząc biedne dzieci i opiekując się nimi.

Janusz Korczak jako lekarz ze studentami medycyny

„ Dzieci ! Dumne miejcie zamiary, górne miejcie marzenia i dążcie do sławy. - Coś z tego zawsze się stanie. ”

Gdy miał 34 lata, dzięki jego staraniom i przy jego współudziale, powstał Dom Sierot w Warszawie przy ul. Krochmalnej. Korczak mieszkał w pokoiku na poddaszu nad dziecięcymi sypialniami. Był dyrektorem i wychowawcą w Domu Sierot. Dom Sierot stał się warsztatem samodzielnej pracy i badań Korczaka. Tam wypracował swój system wychowawczy, a wieczorami nocami pisał dzieła pedagogiczne i powieści. Pisał o miłości do dzieci, prawach dziecka do szacunku i godnego życia.

Nasz Dom- Dom sierot Nasz Dom- tak nazywał się dom sierot dla dzieci polskich, w którym Janusz Korczak wychowywał swoich podopiecznych. To tutaj wlał w serca dzieci nadzieję na lepszy świat na lepsze jutro.

Janusz Korczak z dziećmi z Domu Sierot w Warszawie ul. Krochmalna 92

„ Zreformować świat – to znaczy zreformować wychowanie …” „ Wychowywać to znaczy: nie deptać, nie poniewierać, nie gasić, nie spieszyć – dziecko ma prawo by było tym, czym jest.”

„ Bez pogodnego, pełnego dzieciństwa całe życie jest kalekie …” „ Pozwól dzieciom błądzić i radośnie dążyć do poprawy.”

W okresie I wojny światowej był lekarzem na froncie, pół roku spędził w przytułku dla dzieci ukraińskich w Kijowie niosąc im pomoc i ukojenie. „…Jestem nie po to aby mnie kochali i podziwiali, ale po to abym ja działał i kochał. Nie obowiązkiem otoczenia pomagać mnie, ale ja mam obowiązek troszczenia się o świat, o człowieka.”

Po roku 1918 powrócił do kraju do Warszawy, o której tak napisał: „To moje rodzinne strony … Warszawa jest moja i ja jestem jej.”

Jako „Stary Doktor” – tak powszechnie nazywano Korczaka – prowadził w radio cieszące się ogromnym powodzeniem tzw. „Gadaninki radiowe”, których słuchano całymi rodzinami.

Kiedy wybuchła II wojna światowa Korczak nie opuścił najmłodszych– przygarniał dzieci zagubione w czasie działań wojennych, chronił Dom Sierot , przez radio opowiadał bajki, koił dziecięce lęki. Gdy Hitlerowcy utworzyli w Warszawie Getto dla Żydów i tam przeniesiono Dom Sierot, przez prawie dwa lata z wielkim poświęceniem zdobywał dla swoich wychowanków jedzenie, opał i leki. Dzieci ufały mu bezgranicznie. Nie opuścił ich mimo, że mógł mieć bezpieczne schronienie poza Gettem.

Getto Warszawskie

Zamknięty przez Hitlerowców wraz ze swymi wychowankami w gettcie warszawskim, spisał pamiętniki, które przesłane do przyjaciela zamurowano w Naszym Domu w Bielanach. Pamiętnik ten opublikowany został przez I. Newerlego w roku 1958.

22 lipca 1942r., w dniu 64-tych urodzin Korczaka Hitlerowcy rozpoczęli likwidację Getta – Żydów wywożono do obozów zagłady w Treblince. Korczak wierzył, że okrutny los ominie dzieci … a jednak do Treblinki pojechały transporty z dziećmi z 30-stu Domów Sierot, około 4 tys. dzieci … wśród nich Korczakowskie dzieci.

„22 lipca 1942 r.-Środa …ranek.. na ulicach warszawskiego getta rodzi się legenda męczeństwa.” 5 sierpnia 1942 roku Janusz Korczak poszedł razem z dziećmi z sierocińca w ich ostatnią drogę ... .

Ostatnie zdjęcie z getta 5 sierpnia 1942 r.

PROŚBA DZIECKA, czyli 20 reguł wychowania dzieci- wg Janusza Korczaka 1. Nie psuj mnie. Dobrze wiem, że nie powinienem mieć tego wszystkiego, czego się domagam. To tylko próba z mojej strony. 2. Nie bój się stanowczości. Właśnie tego potrzebuję - poczucia bezpieczeństwa. 3. Nie bagatelizuj moich złych nawyków. Tylko Ty możesz mi pomóc zwalczyć zło, póki jest to jeszcze w ogóle możliwe. 4. Nie rób ze mnie większego dziecka, niż jestem. To sprawia, że przyjmuję postawę głupio dorosłą. 5. Nie zwracaj mi uwagi przy innych ludziach, jeśli nie jest to absolutnie konieczne. O wiele bardziej przejmuję się tym, co mówisz, jeśli rozmawiamy w cztery oczy. 6. Nie chroń mnie przed konsekwencjami. czasami dobrze jest nauczyć się rzeczy bolesnych i nieprzyjemnych.

7. Nie wmawiaj mi, że błędy, które popełniam, są grzechem 7. Nie wmawiaj mi, że błędy, które popełniam, są grzechem. To zagraża mojemu poczuciu wartości. 8. Nie przejmuj się za bardzo, gdy mówię, że Cię nienawidzę. To nie Ty jesteś moim wrogiem, lecz Twoja miażdżąca przewaga! 9. Nie zwracaj zbytniej uwagi na moje drobne dolegliwości. Czasami wykorzystuję je, by przyciągnąć Twoją uwagę. 10. Nie zrzędź. W przeciwnym razie muszę się przed Tobą bronić i robię się głuchy. 11. Nie dawaj mi obietnic bez pokrycia. Czuję się przeraźliwie tłamszony, kiedy nic, z tego wszystkiego nie wychodzi. 12. Nie zapominaj, że jeszcze trudno mi jest precyzyjnie wyrazić myśli. To dlatego nie zawsze się rozumiemy. 13. Nie sprawdzaj z uporem maniaka mojej uczciwości. Zbyt łatwo strach zmusza mnie do kłamstwa.

14. Nie bądź niekonsekwentny 14. Nie bądź niekonsekwentny. To mnie ogłupia i wtedy tracę całą moją wiarę w Ciebie 15. Nie odtrącaj mnie, gdy dręczę Cię pytaniami. Może się wkrótce okazać, że zamiast prosić Cię o wyjaśnienie, poszukam ich gdzie indziej. 16. Nie wmawiaj mi, że moje lęki są głupie. One po prostu są. 17. Nie rób z siebie nieskazitelnego ideału. Prawda na Twój temat byłaby w przyszłości nie do zniesienia. Nie wyobrażaj sobie, iż przepraszając mnie stracisz autorytet. Za uczciwą grę umiem podziękować miłością, o jakiej nawet ci się nie śniło. 18. Nie zapominaj, że uwielbiam wszelkiego rodzaju eksperymenty. To po prostu mój sposób na życie, więc przymknij na to oczy. 19. Nie bądź ślepy i przyznaj, że ja też rosnę. Wiem, jak trudno dotrzymać mi kroku w tym galopie, ale zrób, co możesz, żeby nam się to udało. 20. Nie bój się miłości. Nigdy.

Zachęcamy do literatury Janusza Korczaka

„Dziecko chce być dobre. Jeśli nie umie – naucz „Dziecko chce być dobre. Jeśli nie umie – naucz..  Jeśli nie wie – wytłumacz.. Jeśli nie może – pomóż” Janusz Korczak

Wzorce, jakie uosabiał Janusz Korczak: - bezgraniczne poświęcenie i heroizm, - wielka wprost tytaniczna praca, - umiłowanie drugiego człowieka, - poszanowanie godności dziecka, - walka o godność dziecka. Są to wartości najwyższe humanitarne i bardzo nam bliskie

Dziękujemy za uwagę