USTAWA ANTYSMOGOWA Tadeusz Arkit Poseł na Sejm RP

JAKOŚĆ POWIETRZA W POLSCE Europejska Agencja Środowiska (EEA) w raporcie „Jakość powietrza w Europie 2013” wymienia Polskę jako jedno z najbardziej zanieczyszczonych państw Starego Kontynentu. Bardziej skażona jest jedynie Bułgaria. Aż sześć polskich miast znajduje się w pierwszej dziesiątce najbardziej zanieczyszczonych w Europie: Kraków zajął trzecie miejsce w tym rankingu, Nowy Sącz – szóste, Gliwice – siódme, Zabrze – ósme, Sosnowiec – dziewiąte, a Katowice – dziesiąte.  Mieszkańcy Krakowa średnio przez 151 dni w roku oddychają powietrzem, którego jakość przekracza normy, mieszkańcy Gliwic – 126 dni, Zabrza – 125 dni, Sosnowca – 124 dni, Katowic – 123 dni. Na terenie Polski w 28 strefach (na 46 wszystkich stref) odnotowuje się okresowe przekroczenia stężeń PM10 i PM2,5 (w 16 strefach permanentnie). Mapa zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym (PM10) Źródło: EEA

JAKOŚĆ POWIETRZA W POLSCE Badania Najwyższej Izby Kontroli (NIK) pokazały, że we wszystkich kontrolowanych miastach w 2013 r. dopuszczalne stężenie benzo(a)pirenu (związku silnie rakotwórczego) przekroczone zostało średnio o 500%. NIK podaje, że w latach 2010-2013 w Polsce przekroczono dopuszczalne poziomy pyłu PM10 w ponad 75%. Inwentaryzacja emisji w Polsce z 2010 r. wskazuje, że sektor komunalny ma najwyższy udział w całkowitej rocznej emisji: CO (ponad 60%), PM10 (ponad 50%), PM2,5 (blisko 50%), metali ciężkich, węglowodorów aromatycznych i dioksyn (ponad 85%). Według danych Narodowego Spisu Powszechnego z 2011 r. blisko 5 mln gospodarstw domowych jest opalanych węglem oraz wszystkim, co znajduje się pod ręką. Problemem są też zanieczyszczenia komunikacyjne. W Warszawie komunikacja odpowiada za 63% wszystkich zanieczyszczeń (Raport NIK, 2014).

OCHRONA POWIETRZA – KONIECZNOŚĆ DZIAŁAŃ Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że każdego roku na świecie na skutek zanieczyszczeń powietrza umiera przedwcześnie 7 mln ludzi. Z danych WHO wynika, że stężenia pyłów PM10 i PM 2,5 skracają długość życia człowieka średnio o ok. 9 miesięcy! Europejska Agencja Środowiska ocenia, że w 2011 r. ok. 430 000 przedwczesnych zgonów w UE-28 było związanych z oddziaływaniem drobnego pyłu zawieszonego (PM 2,5). Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) pod koniec 2013 r. po raz pierwszy uznała zanieczyszczenia powietrza za jeden z czynników rakotwórczych. Szacuje się, że w Polsce z powodu chorób wywołanych zanieczyszczonym powietrzem rocznie umiera 45 000 osób. Zanieczyszczenia powietrza powodują wiele chorób układu oddechowego, krwionośnego, powodują alergię itp. Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie człowieka (Źródło: Sygnały 2013, EEA).

OCHRONA POWIETRZA – KONIECZNOŚĆ DZIAŁAŃ „Należy utrzymać jakość powietrza tam, gdzie jest ona dobra, lub ją poprawić, w przypadku gdy cele dotyczące jakości powietrza nie są osiągane” „Mając na względzie ochronę zdrowia ludzkiego i środowiska jako całości, szczególnie ważna jest walka z emisjami zanieczyszczeń u źródła oraz identyfikacja i wdrażanie na szczeblu lokalnym, krajowym i wspólnotowym najskuteczniejszych środków mających na celu redukcję emisji” [Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (tzw. CAFE))] Niespełnienie standardów jakości powietrza, które są określone w prawie unijnym (tzw. dyrektywa CAFE) może kosztować Polskę nawet 4 mld zł kary. Zgodnie z Konstytucją RP Polacy mają prawo do życia i ochrony zdrowia, władze są zobowiązane do zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska

PROPOZYCJE ZMIAN wprowadzenie w ustawie z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (DzU z 2013 r. poz. 1232, z późn. zm.) następujących zmian: „Sejmik województwa może, w drodze uchwały będącej aktem prawa miejscowego, w celu zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu na środowisko lub na zabytki, wprowadzić ograniczenia lub zakazy w zakresie eksploatacji instalacji i urządzeń, w których następuje proces spalania” (art. 96, ust. 1) Uchwała określa: granice obszaru objętego ograniczeniami lub zakazami, rodzaje lub jakość paliw dopuszczalnych do stosowania lub zakazanych do stosowania, parametry techniczne lub parametry emisji dopuszczonych do stosowania instalacji i urządzeń, w których następuje spalanie paliw, obowiązki podmiotów objętych uchwałą oraz organów administracji publicznej w zakresie niezbędnym do kontroli realizacji uchwały (art. 96, ust. 2)

PROPOZYCJE ZMIAN – UZASADNIENIE Praktyczne zastosowanie art. 96 w obowiązującej ustawie POŚ jest problematyczne, co potwierdza próba wprowadzenia ograniczeń podjęta w 2013 r. przez Sejmik Województwa Małopolskiego na terenie Gminy Miejskiej Kraków. Podjęta przez Sejmik Uchwała została uchylona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie. Doprecyzowanie art. 96 umożliwi samorządom powszechne i skuteczne wykorzystanie tego narzędzia do ograniczenia negatywnego wpływu emisji zanieczyszczeń, pochodzących ze starych, nieefektywnych urządzeń grzewczych i przyczyni się do poprawy stanu jakości powietrza. Realizacja upoważnienia art. 96 może być powiązana z utworzeniem, przez administrację samorządu terytorialnego, subwencji dla osób zamieszkujących obszar, na którym określone zostaną dopuszczone rodzaje paliw, których wykorzystanie związane będzie z poniesieniem dodatkowych kosztów za ogrzewanie oraz możliwością wykorzystania innych, niskoemisyjnych źródeł ciepła (np. Lokalny Program Osłonowy uchwalony przez Radę Miasta Krakowa)

WIĘCEJ INFORMACJI? http://portalkomunalny.pl/45-tys-ludzi-w-polsce-umiera-z-powodu-zanieczyszczonego-powietrza/ https://www.youtube.com/watch?v=bL9lVPpNP7Q

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Tadeusz Arkit Poseł na Sejm RP