Wszyscy jesteśmy zadłużeni – niektórym przytrafiło się wpaść w pułapkę niewypłacalności. Problem zadłużenia w pracy socjalnej. Roman Pomianowski blog: Psychologia zadłużenia
Wszyscy jesteśmy zadłużeni … Niewypłacalność: – Aspekt finansowy 2 mln 40 tys. Polaków /rodzin polskich/; Łącznie ponad 28 mld zł; Średnio ponad zł na głowę dłużnika. – Aspekt psychologiczny: Stres „Dwa dominujące odczucia, które towarzyszą zadłużaniu się, to wstyd i strach. Dla ponad połowy respondentów popadnięcie w nadmierne zadłużenie jest wstydliwym problemem. Co trzeci respondent odczuwa strach na myśl o ewentualnym znalezieniu się w stanie nadmiernego zadłużenia. Zdaniem prof. Z. Zalesiewicza z WSPS.
Wszyscy jesteśmy zadłużeni … Niewypłacalność: – Problem w świadczeniu pomocy społecznej: – Jak często przyczyną problemów z którymi przychodzi klient do OPS jest jego zadłużenie? – Co możemy mu zaoferować? – Pomoc finansowa? – Pomoc prawna? – Pomoc psychologiczna i socjalna?
Wszyscy jesteśmy zadłużeni … Po co, jak to się dzieje, że ludzie zadłużają się ? Zaciąganie zobowiązań jest działaniem celowym, zwiększa nasze możliwości działania tzw. kontrolę. Intencje najczęściej są racjonalne i dobre, efekt końcowy bywa nieprzewidywalny. Co robią ludzie gdy zaczynają mieć problemy z wypłacalnością, bieżącą obsługa zobowiązań: – Burza mózgów …
trening zaradności Pomysły rozwiązania H1, H2, H3 Weryfikacja H1, H2, H3 Problem 5 Rozwiązanie problemu Starają się jakoś sobie poradzić:
trening bezradności Pomysły rozwiązania H1, H2, H3 … Weryfikacja H1, H2, H3 … Problem nierozwiązywalny 6 Wyczerpanie > bezradność A co jeśli problem jest nierozwiązywalny?
bezradność skojarzenia: słabość nieudolność niemożność poradzenia sobie, zagubienie porażka zależność bierność apatia 7
bezradność jakie wzbudza w nas uczucia: - cudza bezradność: litość, współczucie, może wyrozumiałość ale i złość - własna – obawę, lęk, wstyd … 8
bezradność Kategorie: Jako chwilowa reakcja - na okoliczność przewyższające nasze zdolności radzenia sobie – doświadczanie bezradności Jako względnie trwały stan - sposób funkcjonowania – życiowa bezradność 9
Wszyscy jesteśmy zadłużeni … W czym tkwi istota wyuczonej bezradności w objawiają się jej symptomy: Deficyty poznawcze – trudności z koncentracją uwagi, pamięcią, kojarzeniem faktów, ciekawością, pomysłowością „pustka w głowie” Deficyty emocjonalne – lęk, żal ale i złość, przygnębienie, smutek, poczucie beznadziejności 501 samobójstw Deficyty motywacyjne – labilność /”słomiany zapał”/, zobojętnienie, bierność, apatia Rozpoznawanie symptomów WB - Ćw.
Wszyscy jesteśmy zadłużeni … W czym tkwi istota wyuczonej bezradności w objawiają się jej symptomy: Osoby bezradne: przestają rozwijać się, uczyć nawet na własnych błędach, ich zachowanie staje się schematyczne, jakby zautomatyzowane, 0 – 1, kierują nim zbiory sztywnych, często zupełnie nieefektywnych, nawet destruktywnych nawyków.
Wszyscy jesteśmy zadłużeni … Co z tym począć – profilaktyce, – wczesnym reagowaniu, – wychodzeniu ze spirali zadłużenia, Czy jest lekarstwo na wyuczoną bezradność S U K C E S Tylko co to oznacza dla osoby zadłużonej / niewypłacalnej? /burza mózgów/
Wszyscy jesteśmy zadłużeni … Czy można z bezradności dłużniczej wyjść samodzielnie, w pojedynkę? Jak reaguje otoczenie – najbliższe i dalsze, społ.? Co wobec tego? Dłużnik potrzebuje pomocy: – Profesjonalnej – doradztwa prawnego, finansowego, psychologicznego – Samopomocy - DA / Debtors Anonymous/. Dalsze plany …