Co wydobywa się z wnętrza atomu ? A co to jest atom? Jacek Pytalski Wacek Opowiadalski A co to jest atom? Wszystko na świecie składa się z atomów.

zobaczyć oczami. Na początku tego roku To… może ty się składasz z atomów. Ja w sobie żadnych atomów nie widzę! Bo atomów nie można zobaczyć oczami. Na początku tego roku był o tym wyklad… Nie pamiętam. To zaraz ci przypomnę.

Wykład ten był dnia 7-go marca 2009 roku. Co jest najmniejsze na świecie ? A gdyby tak powiększać ... bardziej i bardziej ??? ? 3

które są wieczne i niepodzielne. Starożytny filozof – Demokryt z Abdery uważał, że... ...cały świat składa się z atomów, które są wieczne i niepodzielne.

Atomy łączą się w cząsteczki 5

Z cząsteczek składają się komórki zwierząt i roślin 6

rośliny, zwierzęta i ludzie. Z komórek składają się rośliny, zwierzęta i ludzie. 7

Budowa atomu elektron Jądro Atomowe: protony i neutrony elektron

Początek XX-go wieku Początek XXI-go wieku ? 9

No dobrze, to już wiem, ale co wydobywa się z wnętrza atomu? Z jąder niektórych atomów wydobywa się „promieniowanie jądrowe”. Ciekawe, ale co to jest i skąd my o tym wiemy Zaraz ci to opowiem, bo to naprawdę bardzo ciekawa historia

Dawno, dawno temu, bo w 1867 roku 7-go listopada urodziła się - A było to tak… Dawno, dawno temu, bo w 1867 roku 7-go listopada urodziła się - ale nie za „siedmioma górami”, tylko w Warszawie, dziewczynka o imieniu – Maria, a nazywała się Skłodowska

Maria Skłodowska, urodziła się 7-go listopada 1867 roku

To tu mieści się teraz Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie Maria Skłodowska urodziła się w tym domu - przy ulicy Freta 16 w Warszawie To tu mieści się teraz Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie

Bardzo interesowała ją przyroda, fizyka i chemia. Z pomocą swej rodziny wyjechała na studia do Francji do Paryża. A w Paryżu tymczasem…

Francuski fizyk Henri Becquerel badał świecenie niektórych materiałów, które wcześniej oświetlał światłem słonecznym. Wśród tych materiałów były też sole uranu. Był rok 1896 – któregoś dnia była brzydka pogoda... Becquerel, nie uważał swego odkrycia za bardzo ważne i pracował nadal nad badaniem zjawiska fluorescencji.

Tymczasem do jego pracowni na praktykę przybyła młoda studentka z Polski. Nazywała się Maria Skłodowska. Becquerel bardzo się ucieszył i dał jej za zadanie zbadać własności materiału który wysyła odkryte przez niego promieniowanie. Ona tymczasem kończyła już studia i rozpoczynała przygotowywanie swej pracy doktorskiej.

W swoim pamiętniku pisała tak:

W międzyczasie Maria wyszła za mąż… za francuskiego fizyka – Piotra Curie

Tak wyglądało pierwsze „Laboratorium Fizyki Jądrowej”

Odkrycie nowych pierwiastków promieniotwórczych: Polonu i Radu

Żadne z nas nie mogło przewidzieć,… ze wchodzimy na droge nowej gałęzi wiedzy…” I tak postawiony został „kamień milowy” w rozwoju nauki – odkrycie promieniotwórczości i dwóch pierwiastków promieniotwórczych: Polonu i Radu !!!

Obydwoje z mężem bardzo gorliwie pracowali nad zbadaniem własności odkrytych pierwiastków i możliwym ich zastosowaniem. Do prac dołączyła także ich córka – Irena. Piotr konstruował nowe urządzenia pomiarowe. Niestety w 1906 roku Piotr zginął w wypadku na jednaj z ulic Paryża.

Jeszcze za życia Piotra rozpoczęli badania nad zastosowaniem promieniotwórczosci do celów leczenia nowotworów. Maria pisała tak:

Dzieło Marii Skłodowskiej-Curie podsumowanie Odkrycie 2-ch nowych pierwiastków : Polonu i Radu Skonstruowanie nowych instrumentów pomiarowych Opracowanie nowych metod badawczych Wprowadzenie do fizyki nowego pojęcia – „promieniotwórczość” Zapoczątkowanie nowych dziedzin nauki: fizyka jądrowa radiochemia fizyka medyczna – radioterapia Przykład dla innych: od poświęcenie do sukcesu, od odkryć naukowych do ich zastosowań Fizyka – nauka także dla kobiet

Niesamowite, Kiedy ona zdążyła to wszystko zrobić? A to nie koniec, Założyła jeszcze „Instytuty Radowe” W Paryżu i w Warszawie

Utworzenie Instytutu Radowego w Warszawie, ul. Wawelska 15

Tak, otrzymała dwukrotnie I wiele innych wyróżnień. A czy aby ktoś docenił jej pracę. Tak, otrzymała dwukrotnie nagrodę Nobla, I wiele innych wyróżnień.

Dwie nagrody Nobla: 1903 i 1911

Jako jedyna kobieta uczestniczyła w spotkaniach najlepszych Photograph of participants of the first Solvay Conference, from 1911. Jako jedyna kobieta uczestniczyła w spotkaniach najlepszych fizyków na świecie Seated (L-R): Walther Nernst, Marcel Brillouin, Ernest Solvay, Hendrik Lorentz, Emil Warburg, Jean Baptiste Perrin, Wilhelm Wien, Marie Curie, and Henri Poincaré. Standing (L-R): Robert Goldschmidt, Max Planck, Heinrich Rubens, Arnold Sommerfeld, Frederick Lindemann, Maurice de Broglie, Martin Knudsen, Friedrich Hasenöhrl, Georges Hostelet, Edouard Herzen, James Hopwood Jeans, Ernest Rutherford, Heike Kamerlingh Onnes, Albert Einstein, and Paul Langevin.

1927 rok: ich wielu, i Ona jedna

Spotkanie „Tytanów”

1926 – Maria Skłodowska-Curie doktorem „Honoris causa” Politechniki Warszawskiej

ale tak naprawdę, to ja wciąż nie wiem Wiesz co, ale tak naprawdę, to ja wciąż nie wiem co wydobywa się z tego wnętrza atomu? Co to jest, to promieniowanie jądrowe? A, to trzeba wiedzieć, ze różne są rodzaje promieniowania jądrowego – alfa, beta i gamma, a także neutrony

Promieniowanie α (alfa) – to wyrzucanie z jądra cząstek alfa składających się z dwóch protonów i dwóch neutronów Promieniowanie β (beta) – to wyrzucanie z jądra elektronów lub pozytonów Promieniowanie γ (gamma) – to wypromieniowanie z jądra fotonów – czyli kwantów (porcji) promieniowania elektromagne- tycznego

jedno powstrzymuje kartka papieru, a inne przenika przez ściany. Ale czym one się różnią, jak zauważyć różnice między tymi rodzajami Promieniowania? A, to bardzo łatwo, jedno powstrzymuje kartka papieru, a inne przenika przez ściany. Zobacz…

Oddziaływanie z materią różnych rodzajów promieniowania

A to nie boli, jak promieniowanie przenika przez rękę? Nie boli, ale może wywołać groźne choroby. Może też i leczyć, jak przenika np. przez nowotwory.

Promieniowanie niszczy komórki chore i w ten sposób leczy człowieka.

Jedno sobie dobrze zapamiętaj: promieniowania jądrowego nie trzeba się bać, ale trzeba wiedzieć, kiedy jest niebezpieczne, a kiedy jest pożyteczne.

A czy w elektrowniach jądrowych to też się wydziela promieniowanie? Tak, ale na zewnątrz się nie wydostaje bo są zrobione osłony. Wydziela się natomiast ogromnie dużo ciepła, które ogrzewa wodę, a ta zamienia się w parę, która napędza turbiny.

Elektrownia jądrowa

A ludzie mówią, że elektrownie jądrowe są niebezpieczne, bo mogą wybuchnąć i skażają teren. Mój drogi – elektrownia to nie bomba. Wybuch w Czarnobylu, to nie był wybuch jądrowy. Poza tym, nikt już takich elektrowni nie buduje.

przydać się promieniowanie jądrowe? A do czego jeszcze może przydać się promieniowanie jądrowe? Zastosowań jest mnóstwo. Zobacz drogowskaz, który pokazuje różne zastosowania promieniowania Jądrowego.

A czy o Marii Skłodowskiej-Curie Pozostały jakieś pamiątki? Przede wszystkim - pamiątkami są różnorodne zastosowania promieniotwórczości. A w Warszawie jest wiele pamiątek…

Park przy ulicy Wawelskiej

Odsłonięcie pomnika Marii Skłodowskiej-Curie w auli głównej Politechniki Warszawskiej, 13 września 2005 r.

Czy pozostało tylko wspomnienie?

Nie! Pozostały konkrety. Centrum Onkologii, -Instytut im. Marii Skłodowskiej Curie W Warszawie, ul. Wawelska 15 ale także w Warszawie, ul Roentgena 5, w Krakowie i w Gliwicach

...a wewnątrz? Studenci Politechniki Warszawskiej w Instytucie Onkologii przy ul. Wawlskiej w Warszawie ...a wewnątrz?

Symulator

Tomograf komputerowy

Akcelerator elektronów

Wypalone pręty paliwowe Reaktor Jądrowy „MARIA” Wypalone pręty paliwowe Rdzeń reaktora Bramka dozymetryczna

Mierniki stężenia radonu Instytut Chemii i Techniki Jądrowej Mierniki stężenia radonu (np. w kopalniach) Izotopowy miernik zapylenia powietrza

Stacja pobierania próbek powietrza Stanowisko wzorcowania mierników dozymetrycznych Stacja pobierania próbek powietrza Stacja monitoringu dozymetrycznego

A teraz powtórka: 1. Wszystkie rzeczy na świecie składają się z atomów. Każdy atom składa się z jądra atomowego i elektronów wokół niego. 3. Niektóre rodzaje atomów są promieniotwórcze, to znaczy, że wysyłają promieniowanie jądrowe. 4. Są trzy rodzaje tego promieniowania: alfa, beta i gamma. I najważniejsze Promieniowania jądrowego nie trzeba się bać, ale trzeba wiedzieć, kiedy jest niebezpieczne, a kiedy jest użyteczne !!!

Opowiedziałem Ci bardzo dużo, to teraz dam Ci zadania domowe.

Marii Skłodowskiej-Curie Zadanie pierwsze Wyszukaj w Internecie, szkoły imienia Marii Skłodowskiej-Curie A, to łatwo, wystarczy w „Google” wpisać: „Szkoła imienia Marii Skłodowskiej-Curie”

Marii Skłodowskiej-Curie Zadanie drugie odwiedzić Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie przy ulicy Freta 16 Wiem, wiem, to jest Na Starym Mieście. Pójdę tam zaraz - jutro

To tu mieści się teraz Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie Maria Skłodowska urodziła się w tym domu - przy ulicy Freta 16 w Warszawie To tu mieści się teraz Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie

Tu jest Muzeum Marii Skłodowskiej Curie

W dniu urodzin Marii, 7 listopada złożyć wiązankę kwiatów Zadanie trzecie W dniu urodzin Marii, 7 listopada złożyć wiązankę kwiatów pod Jej pomnikiem w parku przy ul Wawelskiej, albo po prostu przyjść tam na chwilę. Oczywiście, i tam się spotkamy. Dobrze, to będzie sobota za dwa tygodnie. A ty też tam będziesz?

Tu jesteśmy teraz. Tu jest pomnik Marii Skłodowskiej Curie

czyli w rocznicę urodzin by złożyć wiązankę kwiatów 7-go listopada czyli w rocznicę urodzin Marii Skłodowskiej-Curie idziemy na ulicę Wawelską,15 by złożyć wiązankę kwiatów pod Jej pomnikiem. To będzie sobota. A kto tam będzie o godz. 15-ej to spotka się ze mną, bo ja też tam będę o trzeciej po południu. Pomnik Marii Skłodowskiej-Curie w parku przy ul. Wawelskiej w Warszawie

Bo ten „Opowiadalski” to właśnie ja A, „Pytalski” To WY WSZYSCY

A jeśli macie wiecej pytań, to piszcie do mnie: pluta@if.pw.edu.pl albo odwiedźcie mnie Na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej ulica Koszykowa 75, pokój 117c Zapraszam Was serdecznie!

Po poprzednim moim wykładzie odwiedziła mnie Amelka, a ja pokazałem jej pracownie studenckie, na naszym Wydziale.

A całą moją prezentację znajdziecie na mojej stronie w internecie. Adres strony jest: http://www.if.pw.edu.pl/~pluta

Dziękuję Wam za uwagę, Jan Pluta, 24 X 2009r.