Wyniki branży leasingowej za 2011 rok Konferencja prasowa Związku Polskiego Leasingu 31.01.2012 Hotel Intercontinental Warszawa 1
Lista członków Związku Polskiego Leasingu Bankowy Fundusz Leasingowy S.A. BAWAG Leasing & Fleet Sp. z o.o. BGŻ Leasing Sp. z o.o. BNP Paribas Lease Group Sp. z o.o. BRE Leasing Sp. z o.o. BZ WBK Finanse & Leasing S.A. Caterpillar Financial Services Poland Sp. z o.o. De Lage Landen Leasing Polska S.A. Deutsche Leasing Polska S.A. DnB Nord Leasing Sp. z o.o. Getin Leasing S.A. Europejski Fundusz Leasingowy S.A. Handlowy-Leasing S.A. IKB Leasing Polska Sp. z o.o. Immoconsult Polska Sp. z o.o. ING Lease (Polska) Sp. z o.o. Kredyt Lease S.A. Masterlease Polska S.A. Mercedes-Benz Leasing Polska Sp. z o.o. Millennium Leasing Sp. z o.o. NOMA 2 Sp. z o.o. Nordea Finance Polska S.A. ORIX Polska S.A. PEKAO Leasing Sp. z o.o. Raiffeisen Leasing Polska S.A. Scania Finance Polska Sp. z o.o. SG Equipment Leasing Polska Sp. z o.o. SGB-Trans-Leasing PTL Sp. z o.o. Siemens Finance Sp. z o.o. VB Leasing Polska S.A. VFS Usługi Finansowe Polska Sp. z o.o. Volkswagen Leasing Polska Sp. z o.o. Polski Związek Wynajmu i Leasingu Pojazdów
Rynek leasingu
Wyniki branży leasingowej za 2011 r. (1) Łączne aktywa sfinansowane przez firmy leasingowe Rok 2011 to kontynuacja obserwowanego od marca 2010 roku, ożywienia na rynku leasingu ruchomości. Po 22,8% wzroście sfinansowanych aktywów ruchomych w 2010 (w dużej mierze za sprawą niskiej bazy kryzysowego 2009), rynek leasingu ruchomości wzrósł w ub. r. o 14,9%. Ożywienie na rynku ruchomości wykazuje trwałą tendencję i dotyczyło większości segmentów. Głównymi filarami wzrostu w 2011 roku były pojazdy ciężarowe oraz maszyny. Bardzo dobre wyniki leasingu pojazdów ciężarowych to zarówna pochodna odbicia na rynku przewozów i poprawiającej się kondycji finansowej firm transportowych, jak i niskiej bazy z I połowy 2009 roku. Dynamika segmentu, mimo wyhamowania w II poł. 2011 r., pozostała jednak wysoka. Drugim, stabilnym w całym roku, filarem wzrostu pozostały maszyny. To pochodna wysokiego już wykorzystania mocy produkcyjnych w przedsiębiorstwach wytwórczych (80,4% na koniec IV kw. 2011) oraz wciąż dobrego poziomu produkcji sprzedanej przemysłu. Koniec odliczania podatku VAT od aut osobowych z homologacją ciężarową istotnie wpłynął na wynik sektora pojazdów lekkich w IV kw. ub. roku. Wartość sfinansowanych pojazdów w tym obszarze spadła o 33,5%, przede wszystkich za sprawą leasingu samochodów ciężarowych i dostawczych do 3,5 tony (-74,4% r/r) , w którym to raportowane są auta z „kratką”. Wartość sfinansowanych przez firmy leasingowe maszyn w 2011 roku w znacznym stopniu była wsparta pożyczką. Ostatni kwartał 2011 r. przyniósł wyraźne odbicie na rynku leasingu nieruchomości, w efekcie czego cały rok zakończył się na niewielkim plusie.
Wyniki branży leasingowej za 2011 r. (2) Aktywa sfinansowane leasingiem Źródło: ZPL
Wyniki branży leasingowej za 2011 rok (3) Aktywa sfinansowane pożyczką Łączne aktywa sfinansowane pożyczką to już 11,0% całości produkcji firm leasingowych. W 2010 roku udział ten wyniósł 8,4%. Zakupy maszyn nadal stanowią główny rodzaj inwestycji finansowanej poprzez pożyczkę. Jednak udział maszyn w całości produkcji nie jest już tak dominujący: 74,7%% w ub. roku (72,2% dla Q4) wobec 81,8% dla 2010 roku. Coraz więcej pojazdów finansowanych jest pożyczką: 2,8% całości produkcji tego segmentu w 2011 roku wobec 1,3% w 2010. W efekcie pojazdy stanowią już 13,6% produkcji w pożyczce. Pożyczka stała się istotna dla sektora nieruchomości, gdzie finansuje już 23% całości produkcji. Wykorzystanie funduszy unijnych przez rolników przekłada się na dominujący udział maszyn rolniczych w strukturze maszyn finansowanych pożyczką. Źródło: ZPL
Wyniki spółek w 2011 r. Za 14% wzrostem wartości aktywów sfinansowanych przez firmy leasingowe w 2011 roku stoi już szeroka reprezentacja rynku. Dane za I półrocze pokazywały jeszcze że 7 firm zwiększyło obroty o ponad 60% w skali roku, a aż 12 firm o powyżej 50%. Wyniki za cały 2011 rok są już bardziej wyrównane: tylko 3 firmy zwiększyły wartość sfinansowanych aktywów o ponad 50%. Tym niemniej u 11 firm obrót zwiększył się o ponad 30%. Niższe obroty w segmencie nieruchomości przełożyły się na łączne wyniki spółek bardziej zaangażowanych w ten sektor w 2010 roku (Millennium, Pekao). Dobre wyniki w 2011 roku są udziałem firm o bardziej korporacyjnym charakterze, które w większym stopniu skorzystały z odrodzenia inwestycji wśród średnich i dużych firm. Na tegoroczną dynamikę wpływ miała też skala zaangażowania firm w finansowanie zakupu aut z „kratką” w II połowie 2010 roku. Wyraźnie szybsze tempo rozwoju notują mniejsze i średnie firmy leasingowe. Sprzedaż u pięciu czołowych firm z 2010 roku wzrosła w tym roku o 7,0% w sektorze ruchomości, podczas gdy wzrost ten dla pozostałej części rynku wyniósł 20,4% r/r. Źródło: ZPL
Wyniki branży leasingowej w 2011 r. – nieruchomości Wartość nieruchomości wyleasingowanych w 2011 roku wyniosła 1.629 mln zł, co oznacza 2,1% wzrost w ujęciu rocznym. Ubiegłoroczna dodatnia dynamika rynku została osiągnięta przede wszystkim za sprawą ostatniego kwartału, kiedy to sfinansowano nieruchomości na kwotę 697 mln PLN (wzrost o o 21,0% r/r), co stanowiło 43% całorocznej produkcji. W 2011 roku nieznacznie wzrosła średnia wartość transakcji: o 6,0% do 5,81 mln PLN. Jest ona nadal istotnie niższa w porównaniu do lat ubiegłych: średnia wartość za lata 2004-2009 to 14,83 mln PLN. Liczba raportowanych umów w 2011 roku pozostała na porównywalnym poziomie w stosunku do roku poprzedniego: 239 wobec 248. Rynek finansowania nieruchomości leasingiem pozostaje mocno skoncentrowany. Szacujemy, że 61% transakcji wartościowo (oraz 68% w ujęciu ilościowym) zostało zawarte przez trzy czołowe firmy. W całym 2010 roku wskaźnik ten dla wartości obrotu wyniósł 51%, a dla ilości transakcji – 65%. Liderem rynku pozostaje ING, ale jego przewaga nad dwójką kolejnych firm nie jest już tak wyraźna jak w 2010 roku. Coraz większe znaczenie w finansowaniu nieruchomości ma pożyczka. W 2011 sfinansowano za jej pomocą 23% aktywów, podczas gdy w całym 2010 roku udział ten wyniósł 11%. W strukturze przedmiotowej rynku dominują obiekty handlowe i usługowe oraz budynki przemysłowe. Źródło: ZPL
Struktura walutowa nowej produkcji na rynku leasingu W 2011 roku, analogicznie jak we wcześniejszych latach, w strukturze nowej produkcji dla leasingu ruchomości dominowało finansowanie w PLN. Istotnie zwiększył się jednak udział leasingu w walucie obcej: z 16,0% w 2010 roku do 23,7% w ubiegłym roku. W przypadku finansowania pożyczką wzrost ten nie był już tak wyraźny: z 11,2% w 2010 do 13,8% w 2011 r. W kolejnych kwartałach 2010 i 2011 roku widzimy stopniowy wzrost zainteresowania finansowania zakupów ruchomych środków trwałych leasingiem w walucie obcej. O ile jeszcze w I półroczu 2010 udział tego leasingu wyniósł 14,7%, a w II półroczu 2010 - 17,0%, to w I półroczu. 2011 było to już 23,0%, a w II półroczu ub. roku 24,3%. Udział waluty obcej w finansowaniu zakupów inwestycyjnych w IV kw. 2011 roku w wysokości 25,1% zbliżył się już do rekordowego poziomu 32,3% osiągniętego w IV kw. 2008 roku. Widać, że przedsiębiorcy coraz wyraźniej narażają swoje ekspozycje kredytowe na ryzyko walutowe. Leasing nieruchomości historycznie w znacznie większej skali finansowany był w walucie obcej. Począwszy od 2008 roku rośnie udział złotówki w finansowaniu tego segmentu. Proces ten istotnie przyspieszył w ubiegłym roku, kiedy to już 56% transakcji leasingu nieruchomości zostało sfinansowane w PLN. W 2010 leasing walutowy jeszcze przeważał, finansując 60% produkcji nieruchomości. Źródło: ZPL
Leasing i inwestycje w latach 2004 - 2011 W latach 2004-2007 średnioroczny wzrost rynku leasingu wyniósł 32%, wyprzedzając znacznie dynamikę inwestycji w gospodarce na poziomie 11%. Efektem był znaczny wzrost udziału leasingu w finansowaniu inwestycji. W 2008 roku rynek leasingu z wyprzedzeniem zareagował na nadchodzące spowolnienie gospodarcze, notując spadki obrotu już od maja 2008 roku. W 2009 nastąpiło załamanie rynku leasingu. Relatywnie niskie spadki inwestycji w 2009 i 2010 roku były zasługą publicznych inwestycji infrastrukturalnych, współfinansowanych przez fundusze unijne. Inwestycje prywatne ruszyły dopiero w II połowie 2010 roku. Obserwowany od 2010 roku rozwój rynku leasingu przekłada się na stopniowy wzrost wskaźnika penetracji leasingiem w inwestycjach. Przewyższył on już średni poziom tego wskaźnika dla Europy szacowany na 12,6% w 2010 roku. Nadal jest jednak znacznie niższy niż w 2007 roku. W 2011 roku rynek leasingu nie przekroczył jeszcze poziomu finansowania z lat 2008-2009. Inwestycje w gospodarce są już wyższe niż przed spowolnieniem. Źródło: ZPL, GUS
Finansowanie inwestycji – leasing vs kredyt inwestycyjny Łączna wartość aktywnego portfela na koniec 2011 r. w kwocie 61,10 mld zł (52,44 mld zł dla ruchomości i 8,66 mld zł dla nieruchomości) jest porównywalna z wartością salda kredytów inwestycyjnych udzielonych firmom przez banki ( 79,34 mld zł). Leasing to główne, obok kredytu, zewnętrzne źródło finansowania inwestycji pracujących w gospodarce. Wartość tego portfela w ciągu ostatnich 12 miesięcy zwiększyła się o 10,4%, uzyskując najwyższą w historii wartość. Dane NBP o podaży pieniądza (na 31.12.2011) wskazują na istotne przyspieszenie akcji kredytowej banków w obszarze inwestycji. W ciągu ostatnich 12 miesięcy saldo kredytów inwestycyjnych zwiększyło się w bankach o 27,6%. To jednocześnie najwyższa dynamika w ujęciu rocznym od kwietnia 2009 roku. Źródło: ZPL, NBP
Polski Związek Wynajmu i Leasingu Pojazdów Podsumowanie roku 2011 12 12
Wyniki PZWLP – podsumowanie roku 2011 PZWLP 2011 – 16 firm członkowskich Wyniki podało 15 firm Jeden z członków rozpocznie raportowanie po I kwartale 2012 r. PZWLP po IV kwartale 2011 – w wynajmie 93.216 pojazdy, w tym: FSL 75.819 (FSL – full service leasing) LS 7.418 (LS – leasing z serwisem) FM 9.979 (FM – wyłączne zarządzanie) Źródło: PZWLP 13 13
(łączna liczba pojazdów Wyniki PZWLP w roku 2011 Wzrost liczby pojazdów we flotach PZWLP w ciągu roku wzrost o 11,9% (9.942 pojazdów) wobec IV kwartału 2010 w tym 77% stanowi FSL, a 23% - łącznie LS i FM Najszybszy rozwój – FSL – w ciągu roku wzrost o 6.687 pojazdów Dynamika rozwoju flot PZWLP w roku 2011 (łączna liczba pojazdów w FSL, LS i FM w tys.) Źródło: PZWLP 14 14
Liderzy branży flotowej (członkowie PZWLP i ZPL) Liderzy wynajmu długoterminowego ogółem: 1. Masterlease 20.297 (w tym w FM 152) 2. LeasePlan 18.101 (w tym w FM 3.602) 3. Arval Service Lease 15.849 (w tym w FM 342) 4. Alphabet Polska 10.206 (w tym w FM 105) 5. Carefleet 7.941 (w tym w FM 606) Liderzy sektora FSL 1. Arval Service Lease 15.379 2. LeasePlan Fleet Management 14.473 3. Masterlease 13.224 4. Alphabet Polska 9.257 5. Carefleet 7.335 Źródło: PZWLP 15 15
Członkowie PZWLP i ZPL – liderzy rynku flotowego łączna struktura liczbowa według produktu Na podstawie wyników 16 firm PZWLP i ZPL – łącznie na koniec 2011 roku: 113.513 pojazdów Wzrost o 9% w stosunku do roku 2010 (r/r) Źródło: PZWLP 16 16
Inwestycje firm
Inwestycje firm w 2011 roku (1) Napływające dane o inwestycjach wskazują na obawy firm przed inwestowaniem… Wskaźniki nowych inwestycji – udział przedsiębiorstw planujących rozpoczęcie nowych inwestycji w perspektywie kwartału Wskaźnik kontynuacji inwestycji oraz udział firm z rozpoczętymi inwestycjami Badania NBP za IV kwartał 2011 roku wskazują na wciąż niską aktywność inwestycyjną przedsiębiorstw. Rozpoczęcie nowych inwestycji w I kw. 2012 r. zapowiada 20,6% firm (22,0% dla IV kw. ub. r.). Niepewność co do przyszłej koniunktury przekłada się wciąż negatywnie na liczbę realizowanych inwestycji i powoduje, że poziom wskaźnika nowych inwestycji od ponad trzech lat utrzymuje się poniżej długoletniej średniej. Spadek aktywności inwestycyjnej widać zarówno w sektorze MSP, jak i w dużych firmach (szczególnie z zatrudnieniem od 500 osób). Generalnie sytuacja wygląda jednak znacznie lepiej w sektorze dużych firm, gdzie w perspektywie r/r widać pewną poprawę. W rezultacie nastąpiło dalsze zwiększenie się dystansu w tempie rozwoju między przedsiębiorstwami dużymi a MSP. Udział przedsiębiorstw będących w trakcie realizacji inwestycji w IV kwartale 2011 nieznacznie się obniżył do poziomu 61,7% (60,7% w III kw.) To wciąż znacznie poniżej poziomu osiąganego przed 2009 rokiem. Natomiast już rozpoczęte inwestycje w zdecydowanej większości (ponad 96%) są kontynuowane bez zakłóceń, co potwierdza dobrą sytuację firm. To istotne, bo wahnięcia tego wskaźnika mogą być jednym z pierwszych sygnałów nadchodzącego spowolnienia (w III kw. 2008 r. odnotowano gwałtowny przyrost przedsiębiorstw weryfikujących swoje plany inwestycyjne w dół i redukujących skalę realizowanych przedsięwzięć). dane NBP
Inwestycje firm w 2011 roku (2) Mimo to przedsiębiorstwa kontynuują rozpoczęte inwestycje Po spadku inwestycji w gospodarce w 2010 roku o 0,2%, wstępne dane pokazują, że 2011 nakłady brutto na środki trwałe wzrosły o 8,7% w ujęciu rocznym. Inwestycje w gospodarce narodowej konsekwentnie przyspieszały w kolejnych kwartałach ub. roku w ujęciu r/r: Q1: +5,9%, Q2: +6,9% oraz Q3: +8,5% oraz o przeszło 10% w Q4. Wynikało to głównie z realizacji projektów infrastrukturalnych, wysokiego już wykorzystania mocy produkcyjnych firm oraz wzrostu kredytów dla przedsiębiorstw. Analogicznie przyspieszały inwestycje średnich i dużych firm (+2,6% w Q1, +13,6% w Q2 oraz +15,5% dla Q3), dodatkowo wspierane ich bardzo dobrymi wynikami finansowymi. Realny wzrost inwestycji firm z III kw. 2011 w wysokości +15,5% r/r jest zasługą mocnego +22,4% wzrostu inwestycji firm z sektora prywatnego, przy +3,0% wyniku dla firm z sektora publicznego. W okresie I-III kw. 2011 r. nakłady (badanych przez GUS przedsiębiorstw niefinansowych) na nowe środki trwałe wyniosły 62,3 mld zł i były (w cenach stałych) o 12,1% wyższe niż przed rokiem Nakłady na budynki i budowle zwiększyły się realnie o 3,5%, na maszyny i urządzenia o 15,0%, a na środki transportu o 30,9%. Inwestycje firm w III kw. 2011 równe 24,8 mld zł zbliżają się już do poziomu sprzed wybuchu kryzysu w 2008 roku. dane GUS
Średni poziom wykorzystania mocy produkcyjnych Inwestycje firm w 2011 roku (3) Średni poziom wykorzystania mocy produkcyjnych Koniec 2011 roku przyniósł niewielki spadek stopnia wykorzystania mocy produkcyjnych w budownictwie i usługach, przy stabilizacji wskaźnika w przemyśle. W efekcie na koniec IV kw. ub. r. łączne wykorzystanie mocy produkcyjnych wyniosło 80,4% (spadek o 0,3 pp kw/kw, a wzrost o 0,7 pp r/r). Poziom wskaźnika znajduje się wciąż powyżej długoterminowej średniej , a jego nieznaczna obniżka w II połowie 2011 roku jest silnie skorelowane z obserwowanym wzrostem inwestycji firm. W perspektywie ostatnich dwóch lat następuje stopniowy wzrost wykorzystania mocy produkcyjnych wśród MSP oraz dla dużych firm, po silnym załamaniu z lat 2008/2009. Ostatnie nieznaczne obniżenie łącznego wykorzystania mocy produkcyjnych firm to pochodna sytuacji w największych firmach, gdzie były też realizowane większe inwestycje. Odmienne kształtowanie się stopnia wykorzystania mocy produkcyjnych (wysokie w firmach dużych, niższe w MSP) przekłada się na pokazywane wcześniej zróżnicowanie w kształtowaniu się wskaźnika nowych inwestycji obu grupach firm. Depozyty firm na rekordowym poziomie: 12,2% wzrost w ujęciu rocznym. dane NBP
Inwestycje firm w 2011 roku (4) Udział przedsiębiorstw planujących rozpocząć poważniejsze inwestycje w perspektywie roku Uważamy, że dosyć duża skala spadku inwestycji prywatnych w ostatnich trzech latach (co wpływa na zużycie majątku trwałego) oraz oczekiwane relatywnie płytkie spowolnienie spowodują, że inwestycje prywatne będą nadal kontynuowane. Prognozujemy, że inwestycje firm prywatnych zwiększą się w 2012 roku o 7 proc., a inwestycje publiczne o ok. 2 proc. Łącznie nakłady w gospodarce zwiększą się o 5 proc. Nastąpi więc nieznaczne osłabienie aktywności inwestycyjnej firm. Inwestycje firm w znacznym stopniu zamortyzują prognozowane na II półrocze wygasanie inwestycji publicznych (głównie infrastrukturalnych). Zakładamy, że kontynuacja inwestycji MSP będzie wynikała przede wszystkim z wciąż wysokiego popyt u konsumpcyjnego, z czego będą korzystały MSP, zorientowane głównie na rynek krajowy. Mimo rosnącej niepewności, firmy nadal dobrze oceniają swoją sytuację. Te nastroje oraz bardzo dobre wyniki finansowe przedsiębiorstw, wysoka płynność finansowa i dostępność źródeł finansowania stwarzają korzystne warunki dla wzrostu inwestycji. Bardzo dobre obecne wyniki przemysłu i nieznacznie niższe prognozy na bieżący rok będą wpływały na wykorzystanie mocy produkcyjnych i konieczność ich odbudowy. Widzimy też przyspieszenie akcji kredytowej banków, w tym w obszarze kredytu inwestycyjnego. W związku z tym oczekujemy kontynuacji dalszego wzrostu inwestycji firm w 2012 roku. Zakładamy, że wyniki branży leasingowej w 2011 roku były trwałą zapowiedzią wzrostu inwestycji firm. Dotąd rynek leasingu z półrocznym wyprzedzeniem zapowiadał zmiany w inwestycjach w gospodarce narodowej. Wielkość planowanych inwestycji na najbliższy rok r/r dane NBP
Prognoza otoczenia makroekonomicznego
Rok 2011 - kontynuacja korzystnych trendów w gospodarce W 2011 roku Polska korzystała na dokonanej rok wcześniej transformacji gospodarki: od kraju, którego wzrost gospodarczy zależał głównie od dynamiki eksportu (i związanej z nim produkcji przemysłowej) do gospodarki w znacznie większym stopniu opartej na popycie krajowym. Ta korzystna struktura PKB zapewniła w kolejnym roku stabilny wzrost gospodarczy. Relatywnie dobra sytuacja na rynku pracy pozwalała na stopniowy wzrost zatrudnienia w firmach (wyższe w grudniu 2011 o 2,3% w porównaniu do grudnia 2010), ale przy obniżającej się jego dynamice w ujęciu rocznym. Stopniowy wzrost zatrudnienia, w połączeniu z realnym zwiększeniem wynagrodzeń, powodował wzrost funduszu płac (średnio +4,2% w I półroczu oraz 3,8% w II półroczu). W efekcie sprzedaż detaliczna wzrosła w ub. roku o 11,6%. Dane z II półrocza wykazywały już oznaki spowolnienia gospodarczego. Stopniowo obniżała się dynamika spożycia indywidualnego, co wiąże się z podwyższoną inflacją i niższą dynamiką funduszu płac. O ile w I półroczu 2011 roku konsumpcja prywatna rosła o 3,6-3,7%, a w III kw. o 3,2%, to dane o PKB za cały 2011 roku wskazują, że w ostatnim kwartale ub. roku zwiększyła się o ok. 2%. W 2012 roku, w wyniku lekkiego spowolnienia gospodarczego, prognozowany jest wzrost stopy bezrobocia do 12,7%. Stanie się tak głównie z powodu obaw przedsiębiorców o perspektywy gospodarcze, tak w kraju, jak i za granicą. Gorszy klimat wśród przedsiębiorców będzie skłaniał firmy do ograniczania kosztów działalności. Oceniamy, że będzie to głównie poprzez zmniejszenie liczby nowych ofert pracy oraz zamrażanie pensji. Nie spodziewam się istotnej redukcji zatrudnienia, gdyż dostosowania kosztowe w polskich firmach (głównie przemysłowych) zostały już dokonane w latach 2008-2009. Oczekujemy utrzymania stabilnej konsumpcji prywatnej w 2012 roku. Jednak ogólne pogorszenie nastrojów na świecie, niższa dynamika przemysłu i wyhamowanie dynamiki zatrudnienia w firmach spowodują, że również dynamika sprzedaży detalicznej wyhamuje w tym roku do ok. 7%. Dane: GUS
Polska zacznie stopniowo odczuwać spowolnienie strefy euro Wzrost produkcji przemysłowej o 7,7% w 2011 roku wskazuje na odporność polskiego przemysłu na sytuację w strefie euro. Dane o produkcji z II półrocza pokazały, że osłabienie złotego przełożyło się na mocniejsze wzrosty branż typowo eksportowych (meble, wyroby z metali, samochody). Uruchamia się mechanizm, który skutecznie zadziałał w 2009 r. Słaby złoty poprawia konkurencyjność polskiego przemysłu, co pozwoli zachować przyzwoitą dynamikę produkcji przez jeszcze kilka miesięcy. Jednak nie będzie to na tyle silny efekt, aby zdołał całkowicie uchronić polską gospodarkę przed spowolnieniem strefy euro. Efekt ten będzie też z czasem słabł, wraz z hamowaniem popytu zewnętrznego. Dotychczasowe wyniki przemysłu wskazują na scenariusz łagodnego i późniejszego ochładzania się naszej gospodarki. Ostatnie odczyty indeksu PMI dla polskiego przemysłu (szczególnie 48,8 pkt. w grudniu), wskazują na gorsze perspektywy krajowej aktywności gospodarczej, zgodnie z ogólnoświatowym trendem. Wskazują na to szczególnie subindeksy związane z nowymi zamówieniami, szczególnie eksportowymi. Jednak obecny trend spadkowy w nowych zamówieniach jest słabszy niż w II poł. 2008 i I poł. 2009. Jednocześnie obecny poziom zapasów jest niższy niż w 2008 roku. W związku z tym nie spodziewam się, aby przyszłe pogorszenie sytuacji w Europie Zachodniej doprowadziło (jak w 2009 r.) do spadków produkcji przemysłowej w przyszłym roku w Polsce. Indeks produkcji w ramach wskaźnika PMI wzrósł w grudniu do 51,3 pkt z 50,1 w listopadzie. Oczekuję, że dynamika produkcji przemysłowej w całym 2012 roku wyhamuje do 4%, przy czym dołek będzie w II i III kw. (dynamika nie przekroczy 2%), a w IV kw. możemy już liczyć na dynamikę produkcji powyżej 5%. Zakładamy bowiem, że popyt krajowy pozostanie relatywnie mocny, a słaby złoty będzie wspierał opłacalność eksportu i ograniczał tempo redukcji sprzedaży zagranicznej. In minus na produkcję przemysłową będzie oddziaływało ograniczanie zapasów przez firmy. Dane: GUS, NBP
Nie wpłynie ono jednak zasadniczo na tempo rozwoju Polski Ubiegłoroczny wzrost PKB Polski w wysokości 4,3% (po 3,9% w 2010 r.) potwierdził dużą odporność polskiej gospodarki na gorsze perspektywy globalnego wzrostu gospodarczego oraz zawirowania na rynkach kapitałowych. Strefa euro stopniowo wchodzi jednak w fazę spowolnienia gospodarczego. Możliwa jest płytka recesja. Wskaźniki wyprzedzające aktywności gospodarczej pokazują, że nie należy oczekiwać załamania w takiej skali jak w latach 2008-2009. Ostatnie miesiące to stopniowa poprawa głównych wskaźników koniunktury w przemyśle USA i strefy euro. W 2012 r. oczekujemy mizernego, ale dodatniego wzrostu PKB w strefie euro, rzędu 0,5%. W USA widzimy oznaki ożywienia gospodarczego. Szczególnie cieszy poprawa na rynku pracy (spadek bezrobocia do 8,5% w grudniu) oraz w sektorze nieruchomości. EBC aktywnie wspiera sektor bankowy Eurolandu poprzez dostarczenie w zasadzie nieograniczonej płynności: 3-letnie pożyczki oprocentowane wg stopy refi. Zakładamy, że w 2012 roku nastąpi wyhamowanie wzrostu gospodarczego w Polsce, przy czym nie będzie ono tak istotne jak prognozuje to rząd (2,5% w ustawie budżetowej) czy konsensus rynkowy (rzędu 2,2%-2,6%). Polskie przedsiębiorstwa są bowiem dobrze przygotowane na pogorszenie koniunktury w strefie euro, a konsumenci odporni na negatywne informacje. Negatywnie w 2012 r. na wzrost gospodarczy będzie wpływało przede wszystkim redukcja poziomu zapasów oraz wyhamowanie w drugiej połowie roku inwestycji infrastrukturalnych. W całym roku powinna utrzymać się trochę niższa, ale stabilna konsumpcja prywatna (wzrost rzędu 2,8%). Wzrośnie również znaczenie eksportu netto, który do wzrostu PKB doda ok. 1 pp. Spowolnienie gospodarki euro I kw. 2012 przełoży się na hamowanie wzrostu PKB w Polsce (do ok. 2,7% r/r). Zakładamy, że w kolejnych trzech kwartałach średni wzrost gospodarczy Polski nie spadnie poniżej 3,3% r/r, a w całym 2012 roku wyniesie 3,2%. Dane: GUS, Eurostat, HSBC Markit Economics
Prognoza wskaźników makroekonomicznych na 2012 rok
Prognoza rynku leasingu
Łączne aktywa sfinansowane przez firmy leasingowe Prognoza wyników branży leasingowej (1) Łączne aktywa sfinansowane przez firmy leasingowe Głównymi motorami wzrostu w 2012 roku pozostaną pojazdy ciężarowe (oczekiwana poprawa sytuacji w transporcie międzynarodowym w II połowie roku, ciągle dobry poziom zamówień przewozowych oraz potrzeba wymiany taboru na nowszy za sprawą podwyższenia stawek na e-myto) oraz maszyny (potrzeba uzupełnienia / rozbudowy parku maszynowego na skutek rosnącego wykorzystania zdolności produkcyjnych). Nie oczekujemy jeszcze istotnej poprawy w sektorze leasingu nieruchomości. Prawdopodobny brak łatwego powrotu „kratki” w 2013 roku nie spowoduje wyhamowania popytu na auta osobowe w tym roku. Około 12% wzrost rynku w 2012 roku powinien przewyższyć wzrost inwestycji w gospodarce narodowej. Dane makroekonomiczne z ostatnich kilku miesięcy wskazują na trwałość ożywienia gospodarczego. Oczekujemy utrzymania dodatniej dynamiki rynku leasingu w kolejnych kwartałach bieżącego roku, co będzie korespondowało z prognozowanym wzrostem inwestycji firm. Oczekiwany wzrost inwestycji prywatnych w dużej mierze będzie sfinansowany pożyczkami. Sprzyjać temu będzie rosnąca absorpcja środków unijnych oraz coraz większe zainteresowanie firm leasingowych tym produktem, co przełoży się na wzrost udziału pożyczki w finansowaniu inwestycji. Źródło: ZPL
Aktywa sfinansowane leasingiem Aktywa sfinansowane pożyczką Prognoza wyników branży leasingowej (2) Aktywa sfinansowane leasingiem Aktywa sfinansowane pożyczką Źródło: ZPL
ZPL domaga się zmian w prawie gospodarczym, które dadzą w efekcie: Konferencja prasowa styczeń 2012 ZPL domaga się zmian w prawie gospodarczym, które dadzą w efekcie: ► Dostęp do taniego finansowania dla przedsiębiorców i konsumentów Stan aktualny: Rządowy projekt zmian w ustawach podatkowych dotyczących leasingu konsumenckiego wszedł w życie w dniu 1 lipca 2011 r. Dzięki leasingowi konsumenci otrzymują dostęp do dobrych warunków zakupu, a także wielu usług okołoleasingowych, do nowej formy korzystania z dobra konsumpcyjnego, dzięki której ryzyko kredytowe jest podzielone pomiędzy finansującym, a korzystającym. ► Pobudzą rynek leasingu nieruchomości: - poprzez skrócenie umowy leasingu nieruchomości do 5 lat - poprzez umożliwienie leasingu wieczystego użytkowania ► Zwiększą bezpieczeństwo przedsiębiorców, którzy w wyniku problemów finansowych nie mogą kontynuować umowy leasingu: - umożliwienie scedowania zobowiązań na inny podmiot - umożliwienie wyleasingowania przedmiotu z wypowiedzianej umowy innemu podmiotowi Stan aktualny: ZPL wspólnie z PKPP Lewiatan wystąpił do Ministerstwa Finansów z wnioskiem o kontynuowanie prac nad projektem zmian ustawowych. ZPL wystąpił z inicjatywą włączenia proponowanych rozwiązań do projektu kolejnego pakietu deregulacyjnego.
► Zwiększą bezpieczeństwo podatników w procesie realizacji umowy leasingu. Zorganizowanie konferencji poświęconych tematyce: Praw i obowiązków stron umowy leasingu w świetle prawa cywilnego Spójności interpretacji prawa podatkowego w orzecznictwie i interpretacjach Ministerstwa Finansów. Stan aktualny: ZPL nawiązał współpracę z Wydziałem Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prowadzącym badania nad leasingiem w świetle funkcjonującego prawa cywilnego. ZPL wspólnie z kancelarią PWC zorganizowali konferencję poświęconą zagadnieniom leasingu w w interpretacjach prawa podatkowego i orzecznictwie sądów administracyjnych na przykładzie problematyki refakturowania ubezpieczeń przedmiotów leasingu. ► Zwiększą potencjał inwestycyjny samorządów poprzez wykorzystanie kapitału prywatnego (PPP). W Fundacji Centrum PPP, której ZPL jest jednym z założycieli, przygotowano tzw. ścieżki dojścia podmiotu publicznego do projektów PPP w obszarach: ochrony zdrowia, budownictwa pod wynajem oraz budowy siedziby władz publicznych. Opracowano także Kodeks Dobrych Praktyk Doradcy PPP. Trwają prace nad kolejnymi sektorami m.in.. gospodarki odpadami, gospodarki wodno – kanalizacyjnej, budowy obiektów sportowych, teleinformatyki, budowy zaplecza bytowego wyższych uczelni, budowy centrów kulturalno-konferencyjnych, budowy żłóbków i przedszkoli, rewitalizacji miast.
► Pobudzą przedsiębiorców do inwestowania poprzez zmniejszenie kosztów użytkowania samochodów firmowych oraz poprawią bezpieczeństwo na drogach, wzmocnią ochronę środowiska. Stan aktualny: ZPL wspólnie z Polskim Związkiem Przemysłu Motoryzacyjnego, Polską Izbą Motoryzacji oraz Związkiem Dealerów Samochodowych przygotował raport pt. „Branża motoryzacyjna w kryzysie. Propozycje rozwiązań”. Raport zawiera cztery ważne dla branży motoryzacyjnej postulaty: pełne odliczenie VAT od aut firmowych, wprowadzenie podatku ekologicznego, wprowadzenie na rynek leasingu konsumenckiego oraz uszczelnienie sytemu funkcjonowania stacji kontroli pojazdów. Postulaty zostały skierowane do najwyższych władz państwowych oraz wszystkich politycznych ugrupowań parlamentarnych. ZPL został partnerem programu Przyjazna Motoryzacja. Celem Programu jest zwrócenie uwagi przedstawicieli administracji publicznej, parlamentarnej, przedstawicieli organizacji społecznych i zawodowych na znaczenie motoryzacji zarówno w gospodarce, jak i w obszarze bezpieczeństwa, budowy zrównoważonego transportu oraz ekologii. Cykl debat parlamentarnych poświęconych tym tematom zakończyła konferencja „Synergia w imię rozwoju”, podczas której sformułowano postulaty skierowane do przedstawicieli administracji publicznej uczestniczących w konferencji. ZPL wspólnie z organizacjami reprezentującymi rynek motoryzacyjny rozpoczął przygotowania do organizacji konferencji poświęconej rynkowi motoryzacyjnemu podczas największego wydarzenia na polskim rynku motoryzacyjnym jakim są targi motoryzacyjne MOTOR SHOW 2012.
Związek Polskiego Leasingu e-mail: zpl@leasing.org.pl ul. Rejtana 17, Warszawa tel.: (22) 542 41 36 fax: (22) 542 41 37 e-mail: zpl@leasing.org.pl www.leasing.org.pl