Ogólne zasady prowadzenia działalności przez podmioty gospodarcze Collegium Mazovia Innowacyjna Szkoła Wyższa w Siedlcach wydz. Ekonomii i Zarządzania mgr Dorota Mirosław wrzesień 2012
To co najważniejsze Mieć pomysł – jaką wartość (usługa, towar) dostarczamy klientowi Wybrać formę prawną działalności – spółka cywilna , spółka z o. o. i inne formy Opracować business plan – jak, gdzie i z jakim zyskiem ? Znaleźć formę finansowania – skąd wziąć kapitał np.. wkłady wspólników, pożyczka w banku, Unijne fundusze rozwojowe
Przepisy regulujące formy prawne działalności gospodarczej Do podstawowych aktów prawnych regulujących funkcjonowanie podmiotów gospodarczych zaliczamy : Kodeks cywilny (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. z późniejszymi zmianami), Kodeks spółek handlowy (Ustawa z dnia 15 września 2000 r. z późniejszymi zmianami), Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej ( Ustawa z dnia 2 lipca 2004r z późniejszymi zmianami) Działalność gospodarcza różnych podmiotów, regulowana jest także przepisami prawa bankowego, podatkowego, administracyjnego, a także w części dotyczącej przestępstw gospodarczych przepisami prawa karnego.
Podział formalnoprawny podmiotów gospodarczych Osoby prawne (mające osobowość prawną) np.: spółki kapitałowe (Sp. S.A, Sp. z o .o.), spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe i komunalne, fundacje Osoby fizyczne np.: osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą, indywidualny przedsiębiorca Jednostki organizacyjne, nie mające osobowości prawnej, utworzone zgodnie z przepisami prawa np.: spółka cywilna, spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa
Rodzaje spółek
Spółka cywilna Spółka cywilna – jest to formą współdziałania osób fizycznych lub prawnych w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Powstaje na drodze umowy zawartej przez wspólników. Umowa spółki powinna być stwierdzona pismem. Wspólnicy są zobowiązani wnieść do spółki wkłady przewidziane w umowie. Wkłady mogą mieć formę pieniężną, rzeczową lub innych praw np. użytkowania lokalu, samochodu, gruntu.
Spółka jawna Spółka jawna - powstaje w drodze umowy wszystkich wspólników. Umowa wymaga formy pisemnej, pod rygorem nieważności. Spółka jawna podlega obowiązkowi wpisaniu do rejestru handlowego. Wielkość majątku spółki i wkłady poszczególnych wspólników określa umowa spółki. Charakterystyczną cechą spółki jawnej jest daleko idąca odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, bezpośrednio i w sposób nieograniczony, to znaczy za każdą sumę długu, solidarnie ze spółką oraz pozostałymi wspólnikami.
Spółka komandytowa Spółka komandytowa – wykształciła się ze spółki jawnej i powszechnie uważa się, że stanowi jej odmianę. - Np. w sprawach nieuregulowanych odpowiednimi rozdziałami stosuje się przepisy dot. Spółki jawnej. Od spółki jawnej różni się ograniczonym zakresem odpowiedzialności niektórych wspólników (komandytariuszy). W spółce komandytowej występują dwa rodzaje wspólników : kamadytatiusze i komplementariusze Różni ich sytuacja prawna i odgrywana w spółce rola oraz zakres odpowiedzialności za zobowiązania spółki.
Spółka komandytowa Komplementariusze są aktywnymi członkami spółki. Wyłącznie do nich należy kierowanie sprawami spółki. Tylko oni mogą reprezentować spółkę na zewnątrz, zawierać umowy, zaciągać zobowiązania. Odpowiadają wobec wierzycieli spółki bez ograniczenia, całym swoim majątkiem, a więc nie tylko wkładami wniesionymi do spółki, ale i majątkiem osobistym - tak jak wspólnicy w spółce jawnej. Komandytariusze są biernymi wspólnikami. Ich rola w spółce ogranicza się do wniesienia wkładów i czerpaniu z tego zysków. Nie mają bezpośredniego wpływu na kierowanie sprawami spółki.
Spółka komandytowo-akcyjkna Spółka komandytowo-akcyjna – jest spółką osobową posiadającą zarówno cechy charakterystyczne dla spółki komandytowej, jak też dla spółek akcyjnych. Wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik (komplementariusz) odpowiada bez ograniczenia, a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Struktura jest więc zbliżona do spółki komandytowej, ponieważ z jednej strony występuje komplementariusz, a więc wspólnik, który prowadzi sprawy spółki, reprezentuje ją na zewnątrz, odpowiada za jej zobowiązania całym swoim majątkiem, natomiast w rolę komandytariuszy wstępują akcjonariusze.
Spółka partnerska Spółka partnerska – jest spółką osobową, utworzoną przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzących przedsiębiorstwo pod własna nazwą. (Art. 86 k s h). Jest to formą współdziałania osób fizycznych lub prawnych w celu prowadzenia działalności. Partnerami mogą być osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów określonych w art. 88 k s h. Zawody te to np. adwokat, aptekarz, architekt, księgowy, lekarz, notariusz, tłumacz, rzeczoznawca. W sprawach nie uregulowanych do spółki partnerskiej stosuje się przepisy o spółce jawnej. Umowa spółki partnerskiej musi być zawarta na piśmie ( pod rygorem nieważności). Umowa podlega zgłoszeniu do sądu rejestrowego i powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Spółka z o.o. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Sp. z o.o.) – jest uproszczoną - w porównaniu ze spółką akcyjną - formą spółki kapitałowej, wyposażoną w osobowość prawną. Za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiada sama spółka, całym posiadanym majątkiem. Może być utworzona przez jedną lub więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym (Art. 151 K S H). Spółka utworzona przez jedna osobę funkcjonuje jako spółka jednoosobowa.
Spółka z o.o. Powołanie spółki z o.o. wymaga podjęcia następujących działań: zawarcia umowy spółki przez wspólników, a w przypadku spółki jednoosobowej - sporządzenia aktu założycielskiego, wniesienia całego kapitału zakładowego, ustanowienia władz spółki, wpisania spółki do rejestru handlowego.
Spółka z o.o. Założenie spółki wymaga zgromadzenia przez wspólników kapitału spółki, nazywanego kapitałem zakładowym. Jego wysokość nie może być niższa niż 5.000 złotych. (Art. 154 k s h). Wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 50 złotych. Do prowadzenie i reprezentowania spółki powoływany jest zarząd, może być wieloosobowy lub jednoosobowy. Do zarządu mogą być powoływane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona. Członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników. (art. 201 & 4 K S H)
Spółka akcyjna Spółka akcyjna (S.A.) - jest rozwiniętą formą spółki kapitałowej. Posiada osobowość prawną, majątek (kapitał) odgrywa decydująca rolę. Kapitał zakładowy powinien wynosić co najmniej 100 000 zł. (Art. 308 K S H). W zamian za wnoszone do spółki wkłady wspólnicy otrzymują akcje. Mówi się obrazowo, że kapitał spółki akcyjnej dzieli się na akcje. Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1 grosz. Akcja jest dokumentem (papierem wartościowym), wyrażającym wniesiony do spółki wkład i legitymującym właściciela jako członka spółki..
Spółka akcyjna Do prowadzenia i reprezentowania spraw spółki powoływany jest zarząd. Do zarządu powoływane mogą być osoby spośród akcjonariuszy lub spoza ich grona. Zarząd powoływany jest i odwoływany przez radę nadzorczą. Funkcje nadzorcze wykonuje rada nadzorcza. Rada nadzorcza składa się z co najmniej trzech a w spółkach publicznych z pięciu członków powoływanych i odwoływanych przez walne zgromadzenie akcjonariuszy