Bankowość elektroniczna

Definicja Bankowość elektroniczna to „bezkontaktowa” forma realizacji usług bankowych - bez konieczność odwiedzania banku Polega na: Eliminacji papierowych zleceń klientów Automatyzacji procesów realizjacji i przetwarzania zleceń Automatyzacji elektronicznego obiegu informacji pomiędzy bankiem a klientem

Home banking Oprogramowanie instalowane na komputerze klienta Dostęp on-line (w czasie rzeczywistym) lub off-line (zlecenie realizowane niezależnie od czasu jego złożenia) Bezpośrednie połączenie poprzez modem z bankiem – większe bezpieczeństwo

Internet banking Nowsze rozwiązanie Zastosowanie przeglądarki internetowej Zlecenia realizowane w czasie rzeczywistym Klient nie musi posiadać własnego oprogramowania

Formy bankowości elektronicznej Dodatkowa usługa oferowana posiadaczom tradycyjnych rachunków bankowych, rozwiązanie to najczęściej podwyższa koszty prowadzenia rachunku Usługa oferowana tylko dla posiadaczy specjalnie w tym celu założonego „elektronicznego” rachunku, obsługiwanego przez oddzielny dział w banku Bank wirtualny, kontakt z klientem wyłącznie poprzez media elektroniczne, z powodu niższych kosztów działalności oferuje znacznie korzystniejsze oprocentowanie

Początki bankowości wirtualnej Pierwszy bank wirtualny to Security First Network Bank, który powstał w 1995 roku Pierwszy bank wirtualny w Polsce: m-Bank powstał w 2000 roku

Inne formy komunikacji z bankiem Email – przelewy za pomocą poczty elektronicznej (Inteligo) lub informacja o stanie rachunku (mBank) Telegazeta – sprawdzenie stanu konta poprzez dekoder Polsatu (Investbank) Telefon komórkowy – informacja o zmianie stanu konta lub potwierdzenie wykonania transakcji poprzez SMS (mBank), dostęp do internetu poprzez protokół WAP: m-banking (mobile banking)

Zabezpieczenia Uwierzytelnianie proste, w oparciu o Hasło Identyfikator Uwierzytelnianie silne Token Certyfikat użytkownika Karta chipowa

Token Urządzenie uwierzytelniające, które jest unikalne dla każdego klienta Każdy token posiada własny algorytm szyfrujący, który może zna jedynie bank Token buduje kod w oparciu o klucz prywatny użytkownika, własny miernik czasu, wcześniej wprowadzone do urządzenia ciągi liczb Generowany przez token kod jest ważny tylko przez krótki okres czasu, po jego upływie trzeba powtórzyć całą operację szyfrowania

Karta chipowa Do uruchomienia karty chipowej użytkownikowi potrzebny jest: czytnik, połączony przejściówką z klawiaturą i zainstalowane w tym celu oprogramowanie Po błędnym wprowadzeniu PIN-u i hasła zapasowego następuje zablokowanie (uszkodzenie) karty Zarówno token, jak i inne urządzenia należy zniszczyć po zakończeniu użytkowania

Rodzaje kart chipowych Karty wstępnie ładowane z góry określona liczba jednostek pieniężnych na karcie, mogą mieć możliwość doładowania Karty wielofunkcyjne: liczba jednostek pieniężnych zależna od stanu rachunku bankowego właściciela wiele funkcji: bankowa, płatnicza, w przyszłości istnieje możliwość połączenia jej z książeczką ubezpieczeniową, dowodem osobistym i innymi dokumentami

Zabezpieczenia systemu Firewall Rejestracja aktywności użytkownika Blokowanie konta po kilku nieudanych próbach logowania Wylogowanie po pewnym okresie nieaktywności użytkownika Dane szyfrowane za pomocą protokołu SSL (128 bitowy klucz) Powiadamianie klienta o stanie rachunku lub konta poprzez SMS

Dostęp do konta Aktywny (najszerszy dostęp do konta, możliwość dokonywania przelewów zewnętrznych) Półaktywny (np. przelewy możliwe tylko na wcześniej zdefiniowane rachunki) Pasywny (bez możliwości dokonywania zmian stanu konta) Im większy zakres dostępnych operacji na koncie, tym silniejsze zabezpieczenia

Karty płatnicze Debetowe (pokrywają koszty transakcji do wysokości środków zgromadzonych na rachunku bankowym) Obciążeniowe (posiadają limit zadłużenia, środki pochodzą z rachunku bankowego klienta, klient jest najczęściej zobowiązany spłacać co miesiąc całość długu, konieczność zapłaty prowizji) Kredytowe (posiadają limit zadłużenia, nie jest konieczne posiadanie rachunku bankowego, najwyższe prowizje od dokonanych transakcji)

Organizacje emitujące karty płatnicze Visa International Eurocard MasterCard American Express Diners Club JCB Access w Polsce: PolCard S.A. Pierwszą plastikową kartę płatniczą wyemitował Diners Club w 1958 roku

Bankowość terminalowa Bankomaty: CD (Cash Dispenser) – działają w systemie off-line, tylko wypłata gotówki, z powodu ograniczonych informacji o kliencie odpowiednio mniejszy limit wypłat ATM (Automated Teller Machine) – system on-line oferują więcej funkcji: wypłata gotówki, zakładanie lokat, przelewy, zmiana nr PIN karty, wyciąg z konta POS (Point of Sale terminal) – weryfikacja kart płatniczych, w miejscach realizacji transakcji Kioski multimedialne – głównie funkcja informacyjna, najczęściej bez możliwości wypłaty gotówki

Korzyści z bankowości elektronicznej Eliminacja konieczności dojazdu do placówki banku, oczekiwanie w kolejkach (najczęściej wymieniana przez klientów niedogodność) Niższe koszty przeprowadzenia transakcji dla banku Dostęp do usług bankowych praktycznie 24h na dobę Deklarowany poziom zadowolenia klientów banków wirtualnych wyższy od klientów tradycyjnych banków Personalizacja usług bankowych – ich dopasowanie do różnych potrzeb klientów

Bibliografia Krzysztof Borowski: „Bankowość elektroniczna” Beata Świecka: „Bankowość elektroniczna”, CeDeWu, Warszawa 2004 http://www.republika.pl/banki_elektroniczne/