Harry Potter– seria książek fantasy autorstwa brytyjskiej pisarki Joanne Kathleen Rowling. Książki z tego cyklu cieszą się dużą popularnością wśród dzieci i młodzieży, ale trafiają również do dorosłych czytelników.

Seria Harry Potter opisuje przygody młodego czarodzieja w ciągu sześciu lat jego edukacji w Szkole Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie oraz rok po jej zakończeniu. Autorka wyznała, że seria pojawiła się w jej głowie w niemalże pełnej postaci podczas podróży pociągiem

Pierwsza książka, Harry Potter i Kamień Filozoficzny, wydana została w 1997 (w Polsce 2000), lecz jej akcja rozgrywa się w 1991. Kolejne części zaczynają się przed rozpoczęciem roku szkolnego i kończą na początku kolejnych wakacji letnich i, choć opisują różne przygody, nie są odrębne, a stanowią całość większej historii, której kulminacją jest ostatni, siódmy tom.

Fabuła kolejnych części Harry'ego Pottera była jedną z najlepiej strzeżonych tajemnic świata, a zarazem jedną z najbardziej poszukiwanych informacji. Autorka uparcie strzegła tajemnic serii, podając jedynie lakoniczne informacje odnośnie kolejnych tomów serii. Także wydawcy na całym świecie zabraniali rozpowszechniania książek przed premierą, zobowiązując recenzentów i swoich pracowników do zachowania fabuły książki w tajemnicy.

Harry Potter i Kamień Filozoficzny Książki i filmy Harry Potter i Kamień Filozoficzny wydana: 1997 (Polska: 10 kwietnia 2000) film: 2001, reż. Chris Columbus tytuł oryginału: Harry Potter and the Philosopher's Stone (USA: Harry Potter and the Sorcerer's Stone)

Harry Potter i Komnata Tajemnic wydana: 1998 (Polska: 13 września 2000) film: 2002, reż. Chris Columbus tytuł oryginału: Harry Potter and the Chamber of Secrets

Harry Potter i więzień Azkabanu wydana: 1999 (Polska: 31 stycznia 2001) film: 2004, reż. Alfonso Cuarón tytuł oryginału: Harry Potter and the Prisoner of Azkaban

Harry Potter i Czara Ognia wydana: 2000 (Polska: 29 września 2001) film: 2005, reż. Mike Newell tytuł oryginału: Harry Potter and the Goblet of Fire

Harry Potter i Zakon Feniksa wydana: 2003 (Polska: 31 stycznia 2004) film: 2007, reż. David Yates tytuł oryginału: Harry Potter and the Order of the Phoenix

Harry Potter i Książę Półkrwi wydana: 2005 (Polska: 28 stycznia 2006) film: 2009 reż. David Yates tytuł oryginału: Harry Potter and the Half-Blood Prince

Harry Potter i Insygnia Śmierci wydana: 2007 (Polska: 26 stycznia 2008) film: Część pierwsza: 2010, reż. David Yates Część druga: 2011, reż. David Yates tytuł oryginału: Harry Potter and the Deathly Hallows

Seria Harry Potter, choć opisuje przygody dziecka (nastolatka) w magicznym świecie, nie jest skierowana wyłącznie dla dzieci. Spytana o to autorka odpowiedziała, że pisze głównie dla siebie, a jako swoją publiczność widzi ludzi w każdym wieku. Kolejne części, oprócz zwiększania swej objętości, stają się coraz bardziej mroczne i zdają się być adresowane do coraz starszych czytelników.

Znamiennym w serii jest to, że życie Harry'ego, choć magicznie odmienione, nie jest bajeczne i idealne. Okazuje się, że w świecie czarodziejów również pojawia się okrucieństwo, podłość i uprzedzenia. W szczególności te ostatnie stanowią przewijający się wątek w kolejnych książkach. W istocie, świat przedstawiony w serii stanowi odzwierciedlenie współczesnego społeczeństwa, z jego wadami i ułomnościami. W przeciwieństwie do większości literatury adresowanej do dzieci, zła nie jest łatwo zwyciężyć, a postaci, z którymi spotyka się Harry, w bardzo realistyczny sposób prezentują różne postawy życiowe. Sam Harry, szczególnie dotknięty przez życie, nie jest wyidealizowanym bohaterem, a zwykłym nastolatkiem, który, choć obdarzony magiczną mocą, odczuwa charakterystyczny dla swojego wieku bunt, gniew i niekiedy podejmuje decyzje, które bywają fatalne w skutkach.

odwaga, wierność, mądrość, pracowitość, przyjaźń i miłość. Wartościami wyróżnianymi jako pozytywne w świecie stworzonym przez Rowling są przede wszystkim: odwaga, wierność, mądrość, pracowitość, przyjaźń i miłość.

Harry Potter i Kamień Filozoficzny W dzień swoich jedenastych urodzin Harry Potter, żyjący ze swoimi krewnymi, rodziną Dursleyów, dowiaduje się, że jest czarodziejem, a jego rodzice nie zginęli w wypadku samochodowym, lecz zostali zamordowani przez czarnoksiężnika Lorda Voldemorta. Harry zostaje przyjęty do Szkoły Magii i Czarodziejstwa Hogwart, gdzie poznaje swoich pierwszych w życiu przyjaciół: Rona Weasleya i Hermionę Granger. W pierwszym roku swojego pobytu w Hogwarcie, Harry i jego przyjaciele będą poznawać świat czarodziejów oraz odkryją tajemnicę Kamienia Filozoficznego. Harry dowie się, iż Lord Voldemort wcale nie został całkowicie zniszczony.

Harry Potter i Komnata Tajemnic Mimo ostrzeżenia przez skrzata domowego, Zgredka, o grożącym mu niebezpieczeństwie, Harry wraca na drugi rok do Hogwartu. Wkrótce w szkole zaczyna dochodzić do ataków na uczniów, a po szkole rozprzestrzenia się plotka o legendarnej, ukrytej w podziemiach Hogwartu Komnacie Tajemnic i zamieszkującym ją potworze. Komnatę może otworzyć tylko dziedzic Salazara Slytherina, jednego z założycieli szkoły. Harry, Ron i Hermiona trafiają na ślad sprawcy ataków. Wkrótce porwana zostaje siostra Rona. W finale wychodzi na jaw, że dziedzicem Slytherina jest Tom Riddle, czyli Lord Voldemort, i co za potwór kryje się w pełnej grozy Komnacie Tajemnic.

Harry Potter i więzień Azkabanu Harry ucieka od Dursleyów, potem dziwnym trafem jedzie Błędnym Rycerzem do Dziurawego Kotła i dowiaduje się, że świat czarodziejów zaabsorbowany jest wiadomością o ucieczce z Azkabanu, więzienia czarodziejów, groźnego mordercy i sługi Voldemorta, Syriusza Blacka. Okazuje się, że był on bezpośrednio związany z atakiem, w którym zginęli rodzice Harry'ego i że teraz próbuje chłopca dopaść. Harry, z pomocą przyjaciół odkrywa, że nie jest to do końca prawdą i mimo że nikt prócz Dumbledore'a im nie wierzy, pomaga Syriuszowi w ucieczce. Bohater musi stawić czoła dementorom – straszliwym potworom, strażnikom twierdzy Azkaban, którzy ścigają zbiega. Nieszczęśliwym zbiegiem okoliczności ucieka również prawdziwy winowajca, Peter Pettigrew, znany jako Glizdogon, co okaże się brzemienne w skutkach.

Harry Potter i Czara Ognia Po zakończeniu finałowego meczu mistrzostw świata w quidditchu pojawia się znak popleczników Voldemorta oraz dochodzi do zamieszek. W Hogwarcie rozpoczyna się Turniej Trójmagiczny, w którym konkurować mają przedstawiciele trzech szkół magii: Hogwartu, Beauxbatons oraz Durmstrangu. W niewiadomy sposób Harry zostaje wylosowany przez Czarę Ognia jako czwarty uczestnik, drugi przedstawiciel swojej szkoły. Musi zmagać się jednocześnie z nauką, turniejem oraz ze znajdującymi się w szkole śmierciożercami. Uczestnictwo Harry'ego w turnieju okazuje się być sprytnie przemyślaną operacją mającą na celu dostarczenie go Lordowi Voldemortowi, który dzięki Glizdogonowi powrócił do kraju i zamierza odzyskać swe ciało.

Harry i Cedrik wygrywają turniej i przenoszą się w miejsce przebywania Voldemorta. Następuje kolejne starcie bohaterów, z którego Harry ledwo uchodzi z życiem, ale Cedrik umiera.

Harry Potter i Zakon Feniksa Podczas wakacji Harry'ego i Dudleya atakują dementorzy. Potter używa wobec nich zaklęcia Patronusa, przez co prawie zostaje wyrzucony ze szkoły. Następnej nocy do domu Dursleyów przylatują członkowie Zakonu Feniksa, tajnej organizacji walczącej z Voldemortem, i zabierają Harry'ego do domu Syriusza. Ministerstwo Magii zaprzecza powrotowi Czarnego Pana, więc Zakon musi działać na dwa fronty. Harry, Ron i Hermiona odkrywają, iż Voldemort poszukuje tajemniczej "broni", która miałaby mu pomóc w zabiciu chłopca. Rozpoczyna się nowy rok w Hogwarcie, nowym nauczycielem obrony przed czarną magią zostaje Dolores Umbridge, starszy podsekretarz ministra Knota. Na lekcjach, zgodnie z wytycznymi Ministerstwa, uczy ona wyłącznie teorii.

Harry organizuje ruch oporu, zakładając Gwardię Dumbledore'a, której członkowie pod jego okiem samodzielnie uczą się zaklęć obronnych. Harry zauważa jednak, iż stosunek dyrektora do niego zmienił się. Dumbledore unika jego obecności, a nawet jego spojrzenia. Harry zaczyna także spotykać się z Krukonką, Cho Chang. Od czasu powrotu Lorda Voldemorta bohatera dręczą straszne wizje. Aby je powstrzymać, Dumbledore organizuje Harry'emu lekcje oklumencji z Severusem Snapem.

W międzyczasie Umbridge zostaje mianowana Wielkim Inkwizytorem Hogwartu, a po zdemaskowaniu Gwardii Dumbledore'a zostaje dyrektorem szkoły. Podczas zdawania suma z Historii Magii Harry ma wizję o Syriuszu torturowanym w podziemiach Ministerstwa. Wraz z Ronem, Hermioną, Ginny, Nevillem i Luną lecą do Londynu, by go uratować. Na miejscu okazuje się iż była to zasadzka śmierciożerców, którzy ścigają przyjaciół po Departamencie Tajemnic. Harry odkrywa tam przepowiednię dotyczącą jego i Lorda Voldemorta, lecz zostaje ona zniszczona. Po pewnym czasie zjawiają się członkowie Zakonu Feniksa i rozpoczyna się walka ze śmierciożercami. Syriusz ginie z rąk Bellatriks Lestrange. Harry, ścigając ją, natrafia na Voldemorta, lecz zjawia się Dumbledore i ratuje chłopca. Voldemort ucieka, lecz całe ministerstwo dowiaduje się o jego powrocie.

Harry Potter i Książę Półkrwi Dumbledore odbiera Harry'ego od Dursleyów, jednocześnie informując go, że po śmierci Syriusza Blacka otrzymał w spadku dom, który od jakiegoś czasu stanowił kwaterę Zakonu Feniksa. Wraz z Ronem i Hermioną Harry odkrywa, że Draco Malfoy ma w tym roku tajemniczą misję do wypełnienia. W szkole okazuje się, że nowy nauczyciel, profesor Slughorn, ma uczyć eliksirów, a posadę nauczyciela obrony przed czarną magią otrzymał Snape. Harry jest rozdarty między pełnieniem obowiązków kapitana drużyny, śledzeniem Dracona Malfoya, indywidualnymi lekcjami z Dumbledore'em, podczas których odkrywa historię życia Lorda Voldemorta i tajemnicę jego nieśmiertelności, a własnymi studiami ze starego podręcznika z odręcznymi notatkami tajemniczego Księcia Półkrwi

Walka z pułapkami zastawionymi przez Voldemorta osłabia Dumbledore'a w chwili, gdy szkoła potrzebuje go najbardziej. Draco Malfoy miał zabić Albusa Dumbledore'a. Nie zrobił tego. Severus zabija dyrektora, a potem ucieka ze śmierciożercami. . Tymczasem świat czarodziejów jest w stanie wojny ze śmierciożercami, a młodzi bohaterowie wkraczają w wiek intensywnych romansów

Harry Potter i Insygnia Śmierci Harry wraz z Ronem i Hermioną nie wracają do Hogwartu na siódmy rok nauki. Wyruszają na pełne niewiadomego poszukiwanie horkruksów. Tymczasem świat czarodziejów jest pod władzą Voldemorta i śmierciożerców. Harry ukrywa się wraz z przyjaciółmi, codziennie zmieniają miejsce pobytu (są oni pełnoletni, a więc mogą używać magii i teleportacji). Podczas podróży dowiadują się szokujących faktach z przeszłości Dumbledore'a i jego rodziny. Zapoznają się z trzema Insygniami Śmierci. Po długiej i niebezpiecznej wyprawie odnajdują i niszczą horkruksy

Finał ostatniej części ma jednak miejsce w Hogwarcie (którego dyrektorem jest Snape), gdzie nauczyciele, uczniowie powyżej 17 lat, Gwardia Dumbledore'a oraz członkowie Zakonu Feniksa walczą w Bitwie o Hogwart z Voldemortem i jego zwolennikami. Podczas owej bitwy ginie między innymi: Fred Weasley, Nimfadora i Remus Lupin, Vincent Crabbe, Bellatriks Lestrange, Lord Voldemort i wielu innych, natomiast podczas całej fabuły: Hedwiga- sowa Harry'ego, Szalonooki Moody, Scrimgeour, Zgredek, Gregorowicz (wytwórca różdżek), Glizdogon i inni. Z epilogu dowiadujemy się o tym, że główni bohaterowie zawarli dwa małżeństwa: Harry z Ginny i Ron z Hermioną. Harry doczekał się trójki dzieci: Jamesa Syriusza, Albusa Severusa i Lily Luny, natomiast Ron i Hermiona – córkę Rose oraz syna Hugona.

CZŁONKOWIE ZAKONU FENIKSA: Postacie: CZŁONKOWIE ZAKONU FENIKSA: Syriusz Black                             Rubeus Hagrid Alicja Longbottom Frank Longbottom Remus Lupin Minerwa McGonagall Marlena McKinnon Dorcas Meadowes Alastor Moody Edgar Bones Caradoc Dearborn Dedalus Diggle

Elfias Doge Aberforth Dumbledore Albus Dumbledore Benio Fenwick Mundungus Fletcher Peter Pettigrew Sturgis Podmore James Potter Lily Potter Fabian Prewett Gideon Prewett Severus Snape Emmelina Vance Fleur Delacour Hestia Jones

Kingsley Shacklebolt Nimfadora Tonks Ted Tonks Andromeda Tonks Artur Weasley Molly Weasley Bill Weasley Charlie Weasley Fred i George Weasleyowie

DURSLEYOWIE Dudley Dursley Marge Dursley Petunia Dursley Vernon Dursley

PRACOWNICY HOGWARTU : Cuthbert Binns Charity Burbage Dilys Derwent Armando Dippet Everard Argus Filch Filius Flitwick Dexter Fortescue Wilhelmina Grubbly-Plank Rolanda Hooch Gilderoy Lockhart Galatea Merrythought

Irma Pince Poppy Pomfrey Apollion Pringle Slatero Quirrell Aurora Sinistra Horacy Slughorn Pomona Sprout Sybilla Trelawney Septima Vector

PRACOWNICY MINISTERSTWA MAGII Ludo Bagman Milicenta Bagnold Broderyk Bode Amelia Suzann Bones Reginald "Reg" Cattermole Dirk Cresswell Croaker Bartemiusz Crouch John Dawlish Amos Diggory Edgecombe Mafalda Hopkirk

Berta Jorkins Korneliusz Knot Nobby Leach Artemizja Lufkin Gryzelda Marchbanks Cuthbert Mockridge Bob Ogden Arnold Peasegood Bernie Pillsworth Perkins

Proudfoot Albert Runcorn Savage Rufus Scrimgeour Faris Spavin Grogan Stump Pius Thicknesse Wilkie Twycross Dolores Umbridge Williamson Gilbert Wimple

             BLACKOWIE: Alfard Black Fineas Nigellus Black Regulus Black Syriusz Black Walburga Black Bellatriks Lestrange z domu Black Narcyza Malfoy z domu Black Andromeda Tonks z domu Black

WEASLEYOWIE: Bilius Weasley Ciocia Muriel Apolline Delacour Fleur Delacour Gabrielle Delacour Ignacjus Albus Severus Potter James Syriusz Potter Lily Luna Potter Artur Weasley Bilius Weasley

Charlie Weasley Dominique Weasley Fred Weasley Fred Weasley Jr Charlie Weasley Dominique Weasley Fred Weasley Fred Weasley Jr. George Weasley Hugo Weasley Louis Weasley Lucy Weasley Molly Weasley Molly Weasley Jr. Percy Weasley Rose Weasley Roxanne Weasley Septimus Weasley Victoire Weasley William Weasley

ŚMIERCIOŻERCY: Avery Alecto Carrow Amycus Carrow Crabbe senior Barty Crouch Jr. Antonin Dołohow Gibbon Goyle senior Fenrir Greyback Jugson Igor Karkarow Bellatrix Lestrange Rabastan Lestrange Rodolphus Lestrange Walden Macnair

Lucjusz Malfoy Mulciber Nott Peter Pettigrew Augustus Rookwood Evan Rosier Thorfinn Rowle Stan Shunpike Travers Wilkes Yaxley

UCZNIOWIE HOGWARTU: GRYFONI: Euan Abercrombie Katie Bell Lavender Brown Ritchie Coote Colin Creevey Denis Creevey Seamus Finnigan Wiktoria Frobisher Geoffrey Hooper Angelina Johnson Lee Jordan Andrew Kirke Natalia McDonald

Cormac McLaggen Parvati Patil Jimmy Peakes Demelza Robins Jack Sloper Alicja Spinnet Dean Thomas Kenneth Towler Romilda Vane Oliver Wood

KRUKONI : Stewart Ackerley Marcus Belby Terry Boot Bradley Mandy Brocklehurst Randolph Burrow Eddie Carmichael Chambers Cho Chang Penelopa Clearwater Michael Corner Roger Davies Marietta Edgecombe S. Fawcett

Anthony Goldstein Duncan Inglebee Grant Page Padma Patil Orla Quirke Jason Samuel Jeremy Stretton Lisa Turpin  

PUCHONI: Hanna Abott Susan Bones Eleanor Branstone Cadwallader Owen Cauldwell Cedrik Diggory Justyn Finch-Fletchley Ernie Macmillan Laura Madley Zachariasz Smith Stebbins Summerby Summers Kevin Whitby Rose Zeller

ŚLIZGONI: Malcolm Baddock Bole Milicenta Bulstrode Vincent Crabbe Tracey Davis Marcus Flint Gregory Goyle Astoria Greengrass Daphne Greengrass Harper Montague Teodor Nott Terence Higgs Pansy Parkinson

Graham Pritchard Adrian Pucey Urquhart Vaisey C. Warrington Blaise Zabini

ZAŁOŻYCIELE HOGWARTU: Godryk Gryffindor Helga Hufflepuff Rowena Ravenclaw Salazar Slytherin

Ekranizacja: Filmy: Powieści o Harrym Potterze doczekały się ekranizacji. Dotychczas zrealizowano pierwsze sześć części: Harry Potter i Kamień Filozoficzny (2001) Harry Potter i Komnata Tajemnic (2002) Harry Potter i Więzień Azkabanu (2004) Harry Potter i Czara Ognia (2005) Harry Potter i Zakon Feniksa (2007) Harry Potter i Książę Półkrwi (2009)

Harry Potter i Kamień Filozoficzny zajmuje obecnie piąte miejsce na liście najbardziej kasowych filmów wszech czasów, Zakon Feniksa – siódme, Czara Ognia – jedenaste, Komnata Tajemnic – czternaste, a Więzień Azkabanu – dwudzieste drugie. Premiera Harry'ego Pottera i Czary Ognia w krajach anglojęzycznych miała miejsce 16 listopada 2005 roku, do polskich kin film wszedł 25 listopada. Wszystkie cztery filmy okazały się kasowymi sukcesami, pierwsze dwie części współzawodniczyły z ekranizacjami Władcy Pierścieni.

Liczba sprzedanych książek: Polska: Nakład książki Harry Potter i Insygnia Śmierci wynosi 630 tys. egzemplarzy. Świat : 2000 30 mln egz. 2003 200 mln egz. 2007 325 mln egz.

Liczba widzów w kinach: Polska: 2002: Harry Potter i Kamień Filozoficzny – 2,51 mln widzów 2003: Harry Potter i Komnata Tajemnic – 1,67 mln widzów 2004: Harry Potter i więzień Azkabanu – 1,04 mln 2005: Harry Potter i Czara Ognia – 1,36 mln

Kalendarium: 1997 Joanne Kathleen Rowling otrzymuje 8000 funtów od Scottish Arts Council jako pomoc w napisaniu tomu Harry Potter i Komnata Tajemnic 1997 Wydawnictwo Scholastic Inc płaci Joanne Kathleen Rowling 100.000 dolarów za prawo do publikacji pierwszego tomu. 1998 Rowling sprzedaje za milion funtów Warner Brothers prawa do sfilmowania pierwszych czterech tomów powieści. 2000 Sprzedaż książek na świecie sięga 30 milionów egzemplarzy. Majątek autorki szacowany jest na 15 mln funtów. 2003 Sprzedaż sięga 200 mln egzemplarzy. Majątek Joanne Kathleen Rowling – 280 milionów funtów 2007 Sprzedaż sięga 325 milionów egzemplarzy. Majątek Joanne Kathleen Rowling – 517 milionów funtów

Krytyka: Krytyka Harry’ego Pottera narastała wraz z popularnością książek. Niektóre środowiska chrześcijańskie zarzucają serii promowanie magii i okultyzmu. Zwracają uwagę na to, że wizja dzieci praktykujących magię i spożywających substancje wywołujące zmiany fizyczne i psychiczne może oswajać młody umysł z praktykami charakterystycznymi dla satanizmu i neopoganizmu, jednocześnie umniejszając znaczenie Boga jako źródła wsparcia dla dziecka. Fabuła nie uwzględnia sfery religijnej życia młodzieży w szkole z internatem, a przedstawione święta są sekularyzowane. Benedykt XVI wyraził dezaprobatę wobec treści książek jeszcze jako kardynał.

Magia w Harrym Potterze: W świecie Harry'ego Pottera czarna magia jest zakazana we wszelkich formach (użycie zaklęć, posiadanie czarnomagicznych przedmiotów). Ministerstwo Magii jest uprawnione do konfiskaty przedmiotów (nawet przekazywanych w spadku), użycie czarnej magii zwykle kończy się pobytem w więzieniu czarodziejów, zaś użycie trzech najgroźniejszych zaklęć wobec innego człowieka kończy się dożywociem. Uczniowie Hogwartu w ramach swojej magicznej edukacji obowiązkowo uczęszczają na przedmiot "Obrona przed czarną magią.

Zwolennicy cyklu o młodym czarodzieju zauważają, że magii, której naucza się w Hogwarcie, nie da się pomylić z okultyzmem – jest wymierną, namacalną siłą i nie ma związku z wiarą czy niewiarą. Jednocześnie decyzje, jakie musi podejmować Harry, nie mają związku z magią, a z uniwersalnymi wartościami – jego życie nie jest wcale łatwiejsze dzięki dostępowi do czarów. Postać Hermiony jest często głosem rozsądku, zwracającym uwagę na oszustwa kryjące się za numerologią czy substancjami rzekomo pomagającymi w nauce.