Monitorowanie pacjentów w trakcie i po znieczuleniu ogólnym V Zespół Anestezjologiczny, Klinika Neurochirurgii i Neurotraumatologii
Nadzór anestezjologiczny Obejmuje obserwację, pomiary i rejestrację zmieniających się funkcji organizmu Dostosowany do przeprowadzanego zabiegu operacyjnego, stanu ogólnego pacjenta, schorzeń towarzyszących Ukierunkowany, systematyczny, dokładny Podstawa postępowania terapeutycznego
Standardy nadzoru anestezjologicznego wg ASA Standard I: wykwalifikowany personel anestezjologiczny musi być stale obecny na sali operacyjnej w trakcie prowadzenia znieczulenia ogólnego, znieczulenia regionalnego, nadzoru anestezjologicznego
Standardy nadzoru anestezjologicznego wg ASA Standard II: w trakcie prowadzenia znieczulenia oksygenacja, parametry wentylacji, parametry układu krążenia i temperatura powinny być monitorowane w sposób ciągły Standards for Basic Anesthetic Monitoring, approved by ASA on 21/10/1986, last amended on 25/10/2005
Stopnie nadzoru Podstawowy (rutynowy, prowadzony podczas każdego znieczulenia) Specjalny (stosowany podczas dużych zabiegów operacyjnych, którym towarzyszy umiarkowany uraz i utrata krwi > 500 ml) Wszechstronny (dotyczy operacji kardiochirurgicznych, neurochirurgicznych, a także rozległych zabiegów z dużym urazem i dużą utratą krwi)
Stopnie nadzoru Nadzór podstawowy obejmuje ocenę głębokości znieczulenia, stopnia zwiotczenia monitorowanie: czynności serca i układu krążenia (rytm i częstość akcji serca, ciśnienie tętnicze krwi), czynności układu oddechowego, temperatury ciała
Stopnie nadzoru Nadzór specjalny postępowanie rutynowe w krótszych odstępach czasu często uzupełnione metodami inwazyjnymi (pomiar OCŻ, IBP, kontrola diurezy, badania laboratoryjne)
Stopnie nadzoru Nadzór wszechstronny nadzór podstawowy i specjalny uzupełniony o dalsze metody inwazyjne (pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej, ciśnienia zaklinowania, ciśnienia śródczaszkowego, wszechstronne badania laboratoryjne)
Monitorowanie czynności układu oddechowego Obserwacja pacjenta Osłuchiwanie Pulsoksymetria Kapnometria Spirometria Pomiar ciśnienia w drogach oddechowych Analiza gazometrii krwi tętniczej
Monitorowanie czynności układu oddechowego Parametry wentylacji mechanicznej: częstość oddechów (12-20/min) objętość oddechowa (7 ml/kg podczas oddechu spontanicznego, 10-15 ml/kg podczas oddechu kontrolowanego) stężenie tlenu w powietrzu wdechowym
Monitorowanie czynności układu oddechowego Monitorowanie bezdechu na podstawie spadku ciśnienia poniżej żądanej wartości w drogach oddechowych/aparacie do znieczulenia Monitorowanie ciśnienia w drogach oddechowych: wysokie ciśnienie – mała podatność (wzmożone napięcie mięśniowe, obturacja, obrzęk śródmiąższowy) niskie ciśnienie – rozłączenie/nieszczelność w układzie oddechowym
Monitorowanie czynności układu oddechowego Kapnometria pomiar EtCO2: ścisła zależność z PaCO2 (EtCO2 ok. 3-8 mmHg niższe niż PaCO2) EtCO2 ~ 1/pojemność oddechowa Spadek EtCO2: rozłączenie/nieszczelność w układzie oddechowym, niedrożność rurki intubacyjnej, intubacja przełyku, zator tętnicy płucnej, również powietrzny, zaburzenia rytmu serca, hipowolemia, spadek rzutu serca, wstrząs, spadek CTK, NZK.
Monitorowanie czynności układu oddechowego Wymiana gazowa w płucach gazometria krwi tętniczej wysycenie hemoglobiny tlenem (saturacja krwi) – pomiar ciągły z zastosowaniem pulsoksymetru Parametry Wartości prawidłowe PO2 70 – 105 mmHg PCO2 35 – 45 mmHg SO2 96 – 98 %
Monitorowanie czynności układu krążenia Rytm i częstość akcji serca Tętno na obwodzie Ciśnienie tętnicze krwi Ośrodkowe ciśnienie żylne Ciśnienie w tętnicy płucnej Ciśnienie zaklinowania Ciśnienie w lewym przedsionku serca Rzut serca
Monitorowanie czynności układu krążenia Monitorowanie EKG ciągła kontrola rytmu serca i częstości akcji serca szybkie rozpoznanie: brady- i tachykardii, nadkomorowych i komorowych zaburzeń rytmu serca, zaburzeń przewodnictwa, niedotlenienia mięśnia sercowego, zatrzymania akcji serca ocena: wpływu leków na mięsień sercowy, wpływu zaburzeń elektrolitowych na pracę serca
Monitorowanie czynności układu krążenia Monitorowanie CTK z pośrednim wyliczeniem MAP NIBP – automatyczny, nieinwazyjny, pośredni pomiar ciśnienia powtarzany w określonym odstępie czasu; konieczne odpowiednie dopasowanie mankietu (powinien pokrywać 2/3 długości ramienia lub uda) IBP – ciągły, bezpośredni pomiar ciśnienia poprzez cewnik wprowadzony do tętnicy obwodowej, szybkie rozpoznanie zaburzeń hemodynamicznych, pośrednia ocena kurczliwości mięśnia sercowego, ocena objętości wyrzutowej serca
Monitorowanie czynności układu krążenia pomiar ciśnienia w żyle głównej górnej w miejscu ujścia do prawego przedsionka po ułożeniu chorego poziomo na plecach ciśnienie w żyle głównej górnej, prawym przedsionku i żyle głównej dolnej powyżej przepony są równe ocena czynności prawego serca, objętości krwi i wypełnienia łożyska żylnego ograniczenia: zmiany ciśnienia w klatce piersiowej, zaburzenia przepływu krwi w centralnym łożysku żylnym wskazania: zaburzenia dystrybucji płynów ustrojowych, utrata krwi, hipowolemia, wstrząs, uraz wielonarządowy
Monitorowanie czynności układu krążenia Cewnik Swana – Ganza cewnik 4-światłowy: pomiar ciśnienia w prawym przedsionku (1 – 8 mmHg) pomiar ciśnienia w prawej komorze (skurczowe: 15 – 28 mmHg, końcowo-rozkurczowe: 0 – 8 mmHg) pomiar OCŻ (1 – 10 mmHg) pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej (skurczowe: 15 – 28 mmHg, rozkurczowe: 5 – 16 mmHg, średnie: 10 – 22 mmHg) pomiar ciśnienia zaklinowania (5 – 16 mmHg) pomiar rzutu minutowego serca (pojemność minutowa, 5 – 6 l/min)
Monitorowanie czynności układu krążenia Cewnik Swana – Ganza
Monitorowanie czynności układu krążenia Cewnik Swana – Ganza możliwość pobierania krwi żylnej mieszanej do badań laboratoryjnych możliwość obliczenia płucnego oporu naczyniowego, objętości wyrzutowej serca, ciśnienia perfuzji naczyń wieńcowych wskazania: okołooperacyjny nadzór pacjentów z patologiami w obrębie mięśnia sercowego (operacje wad serca, duże zabiegi u pacjentów z poważnymi schorzeniami serca, niestabilne krążenie np. wstrząs hipowolemiczny, zabiegi śródczaszkowe w pozycji siedzącej, podejrzenie zatorowości płucnej, ostra niewydolność oddechowa
Monitorowanie temperatury ciała Pomiar w różnych miejscach ciała (przełyk, odbyt, zewnętrzny przewód słuchowy, tchawica i górna część przełyku, pacha,skóra) Szczególnie istotne u noworodków i małych dzieci (ryzyko wyziębienia) Poważne zaburzenia spadek temperatury < 34°C wzrost temperatury o > 2 – 3°C hipertermia złośliwa
Kontrola diurezy Cewnik Foleya do pęcherza moczowego, zwłaszcza podczas długo trwających zabiegów operacyjnych pośrednia ocena funkcji nerek i układu krążenia prawidłowe wydalanie moczu > 1 ml/kg/h świadczy o prawidłowym nawodnieniu, prawidłowej wolemii i dostatecznym rzucie minutowym serca
Ocena stopnia zwiotczenia Stymulator nerwów obwodowych
Dziękuję za uwagę;)