Elementy rachunkowości – cz. 2. spec. zarządzanie nieruchomościami Dr Ewa Spigarska
Aktywa i Pasywa Bilans
Aktywa i Pasywa
Aktywa !! Aktywa – są to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które zgodnie z oczekiwaniami spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.
Kontrolowane przez jednostkę: Zdolność do sprawowania kontroli nad dopływem korzyści do podmiotu – w wyniku przejęcia przez jednostkę ryzyka i korzyści z tytułu ich posiadania
Wpływ korzyści ekonomicznych wykorzystanie aktywów do produkcji wymiana na inne aktywa regulowanie zobowiązań.
Aktywa trwałe i obrotowe
Aktywa trwałe To część aktywów jednostki, które nie są zaliczane do aktywów obrotowych, wykorzystywane w jednostce przez okres dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego.
Aktywa trwałe Wartości niematerialne i prawne Rzeczowe aktywa trwałe Należności długoterminowe Inwestycje długoterminowe Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
Wartości niematerialne i prawne To nabyte przez jednostkę aktywa trwałe w postaci praw majątkowych nadających się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby własne jednostki.
Wartości niematerialne i prawne Obejmują one: koszty zakończonych prac rozwojowych, nabytą wartość firmy, licencje, koncesje know-how, prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych, autorskie prawa majątkowe.
Wartości niematerialne i prawne Wartość firmy – to różnica między ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części, a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów netto, to jest aktywów pomniejszonych o przejęte zobowiązania.
Rzeczowe aktywa trwałe 1. Środki trwałe 2. Środki trwałe w budowie 3. Zaliczki na środki trwałe w budowie
Środki trwałe !! Środki trwałe - to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, które spełniają następujące warunki: przewidywany okres użyteczności ekonomicznej jest dłuższy niż 1 rok, są zdatne i kompletne do użytku, przeznaczone do używania na potrzeby własne podmiotu.
Środki trwałe Do środków trwałych zalicza się: nieruchomości (grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntów, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego oraz użytkowego, budowle, budynki, będące odrębną własnością lokale), maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, ulepszenia w obcych środkach trwałych, inwentarz żywy.
Środki trwałe w budowie Środki trwałe w budowie – to środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia, (to ogół kosztów poniesionych w związku z nie zakończoną budową, to koszty montażu).
Zaliczki na środki trwałe w budowie Środki pieniężne przekazane dostawcy na poczet zamówionych środków trwałych lub środków trwałych w budowie. Pieniądze wpłacone przed otrzymaniem zamówionych przedmiotów.
Należności długoterminowe To wynikające z kontraktu prawa do otrzymania aktywów pieniężnych od innej jednostki gospodarczej, które stają się wymagalne w okresie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego, z wyłączeniem należności z tytułu dostaw i usług niezależnie od terminu wymagalności, które zaliczane są do aktywów obrotowych .
Inwestycje długoterminowe Aktywa posiadane w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych w postaci: przyrostu wartości nabytych aktywów, uzyskania z nich przychodów w postaci odsetek, dywidend lub innych pożytków, w tym również transakcji handlowych.
Inwestycje długoterminowe Inwestycje nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są posiadane w celu osiągnięcia określonych wyżej korzyści.
Inwestycje długoterminowe Inwestycje długoterminowe obejmują: nieruchomości, wartości niematerialne i prawne, długoterminowe aktywa finansowe (udziały, akcje, inne papiery wartościowe, udzielone pożyczki). inne inwestycje długoterminowe.
Przedmiotowa klasyfikacja inwestycji Papiery wartościowe Nieruchomości Nabyte prawa Walory kulturowe Udzielone pożyczki Środki pieniężne i inne aktywa Inne aktywa finansowe
Aktywa obrotowe Są to składniki, które pod daną postacią są przejściowo wykorzystywane w działalności gospodarczej> Ulegają one przekształceniu w trakcie procesu produkcyjnego, przyjmując inną postać zewnętrzną.
Aktywa obrotowe obejmują: Rzeczowe aktywa obrotowe, które są przeznaczone do zbycia lub zużycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub w ciągu normalnego cyklu operacyjnego właściwego dla danej działalności, jeżeli trwa on dłużej niż 12 miesięcy,
Aktywa obrotowe obejmują: Aktywa finansowe – które są płatne i wymagalne lub przeznaczone do zbycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub daty ich założenia, wystawienia lub nabycia, albo stanowią aktywa pieniężne,
Aktywa obrotowe obejmują: Należności krótkoterminowe – jest to ogół należności z tytułu dostaw i usług bez względu na termin płatności oraz całość lub część należności z innych tytułów nie zaliczonych do aktywów finansowych, a które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.
Zapasy Materiały (podstawowe, pomocnicze, paliwo) Półprodukty i produkty w toku. Produkty gotowe Towary
Materiały Są to składniki majątku, które jednostka nabywa na własne potrzeby, a które zużywają się całkowicie w cyklu produkcyjnym, przenosząc swą wartość na wytwarzane lub przetwarzane produkty
Półprodukty i produkty w toku To produkty, które nie przeszły jeszcze całego procesu produkcyjnego. Półprodukty mogą być magazynowane lub sprzedane.
Produkty gotowe Obejmują zdatne do sprzedaży wyroby gotowe i usługi. Wyroby gotowe – są to rzeczowe produkty pracy, które powstały w wyniku procesu produkcyjnego i są przeznaczone do sprzedaży innym jednostkom.
Towary Są to składniki majątku zakupione przez jednostkę w celu odsprzedaży.
Należności krótkoterminowe - należności od odbiorców za sprzedane produkty, - należności od budżetu z tytułu nadpłaconych podatków, - należności dochodzone na drodze sądowej.
ROSZCZENIE SPORNE Należności dochodzone na drodze sądowej powstają gdy kontrahent nie akceptuje należności lub jej części. Skierowanie sprawy do sądu sprawia, że taką należność określa się mianem roszczenia spornego.
Inwestycje krótkoterminowe krótkoterminowe aktywa finansowe przeznaczone do odsprzedaży w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego (udziały, akcje, udzielone pożyczki krótkoterminowe), środki pieniężne i inne aktywa pieniężne (środki pieniężne w kasie, na rachunku bankowym, czeki, weksle obce).
Aktywa pieniężne Aktywa w formie krajowych środków płatniczych, walut obcych i dewiz.
Aktywa pieniężne Środki pieniężne w kasie, banku Inne środki pieniężne Inne aktywa pieniężne
Inne środki pieniężne To łatwo dające się spieniężyć ekwiwalenty środków pieniężnych o nieznacznym ryzyku utraty płynności, płatne w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia bilansowego.
Pasywa PASYWA
KAPITAŁ WŁASNY Kapitał własny – będący w dyspozycji jednostki bez ograniczeń czasowych: Kapitał podstawowy: - kapitał zakładowy – spółki kapitałowe - kapitał właścicieli – spółki jawne - fundusz założycielski - przedsiębiorstwa państwowe - fundusz udziałowy - spółdzielnie
KAPITAŁ WŁASNY Należne wpłaty na kapitał podstawowy (-) Udziały (akcje) własne (-) Kapitał zapasowy – tworzony z efektów gospodarowania Kapitał z aktualizacji wyceny
KAPITAŁ WŁASNY Pozostałe kapitały rezerwowe – tworzony zgodnie ze statutem lub umową spółki Zysk (strata) z lat ubiegłych Zysk (strata) netto
Istota ekonomiczna kapitału własnego Aktywa – Zobowiązania jednostki
Kapitał zapasowy Obowiązek tworzenia kapitału zapasowego mają spółki kapitałowe.
Kapitał zapasowy Kapitał zapasowy przeznaczany jest na: na pokrycie starty bilansowej Na dywidendy Na umorzenie akcji/udziałów własnych Na podwyższenie kapitału podstawowego
Kapitał z aktualizacji wyceny Dotyczy: Aktualizacji wyceny środków trwałych Aktualizacji wyceny inwestycji długoterminowych
Pozostałe kapitały rezerwowe Tworzy się z zysku netto lub innych źródeł (np. świadczenia wspólników) na podstawie uchwały wspólników. Przeznaczany np. na pokrycie strat i innych wydatków, na pokrycie zakupu akcji własnych.
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania Rezerwy na zobowiązania –są to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne. Rezerwy tworzy się na bieżąco, nie później niż na dzień bilansowy, na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania.
Zobowiązania Zobowiązania to wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.
Zobowiązania długoterminowe Obejmują zobowiązania wobec banków, instytucji finansowych z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek o terminie spłaty powyżej 12 miesięcy.
Zobowiązania krótkoterminowe To ogół zobowiązań z tytułu dostaw i usług (bez względu na termin zapłaty) oraz wobec pozostałych jednostek z tytułu kredytów, podatków, ubezpieczeń społecznych, wynagrodzeń o terminie zapłaty do 12 miesięcy.
Fundusze specjalne Fundusze specjalne – tworzone przez jednostkę na ściśle określone cele (ZFŚS). Rozliczenia międzyokresowe