Metody zabezpieczenia przed ryzykiem kursowym Rynek walutowy 130810-1165
Plan wykładu Osłona bilansu firmy przed ryzykiem kursowym Osłona transakcji zagranicznych przed ryzykiem kursowym Rynek walutowy 130810-1165
Osłona bilansu firmy przed ryzykiem kursowym Wykorzystanie koncepcji zamknięcia otwartej pozycji bilansowej w walucie obcej Rynek walutowy 130810-1165
Osłona bilansu firmy przed ryzykiem kursowym Stan równowagi między wartością aktywów i pasywów w walucie obcej Transakcje zabezpieczające Kompensowanie spodziewanych niedoborów w bilansie Rynek walutowy 130810-1165
Otwarta pozycja walutowa Różnica między wartością całkowitych aktywów i pasywów w walucie obcej Zmniejszanie pozycji walutowej składników majątkowych poprzez transakcje finansowe Rynek walutowy 130810-1165
Otwarta pozycja walutowa Aktywa pieniężne (płynne) + Aktywa rzeczowe (trwałe) = Zobowiązania pieniężne + Kapitał Własny Rynek walutowy 130810-1165
Transakcje zabezpieczające Eliminacja wpływu ryzyka konwersji na pozycje bilansu Utrzymanie księgowej wartości aktywów netto w walucie sprawozdania finansowego na niezmienionym poziomie Rynek walutowy 130810-1165
Strategia osłony bilansu Monitorowanie różnic przeliczeniowych w pozycjach dewizowych Pomiar ryzyka konwersji ocena wpływu zmian KW na główne pozycje bilansu: Aktywa bieżące Zobowiązania i kapitał własny Rynek walutowy 130810-1165
Pozycja długa Wierzyciel pieniężny Aktywa pieniężne > zobowiązania pieniężne Ujemna pozycja w aktywach rzeczowych Rynek walutowy 130810-1165
Pozycja długa Wpływy w walutach zagranicznych > zobowiązania w walutach zagranicznych Firma narażona na spadek wartości dewizowych składników aktywów bieżących netto Rynek walutowy 130810-1165
Pozycja krótka Dłużnik pieniężny Aktywa pieniężne < zobowiązania pieniężne Dodatnia pozycja w aktywach rzeczowych Rynek walutowy 130810-1165
Pozycja krótka Wpływy w walutach zagranicznych < zobowiązania w walutach zagranicznych Firma narażona na ryzyko wzrostu wartości dewizowych składników zobowiązań bieżących Rynek walutowy 130810-1165
Strategia osłony bilansu Konieczność zamknięcia otwartej pozycji Usunięcie currency mismatch Przywrócenie stanu równowagi między sumą wartości aktywów i pasywów w walucie sprawozdania finansowego Rynek walutowy 130810-1165
Strategia osłony bilansu Wartości pieniężne Aktywa po konwersji Zobowiązania po konwersji W walutach silnych (aprecjacja) Wzrost Spadek W walutach słabych (deprecjacja) Źródło: E. Najlepszy, op.cit. s.167 Rynek walutowy 130810-1165
Strategia osłony bilansu Osłona aktywów walutowych zwiększenie udziału aktywów denominowanych w silnych walutach oraz zmniejszanie udziału aktywów w słabych walutach Osłona pasywów zmniejszenie zobowiązań w walutach silnych oraz zwiększenie wartości zobowiązań w walutach słabych Rynek walutowy 130810-1165
Technika osłony otwartej pozycji walutowej w bilansie firmy Szeroki wachlarz technik Koszty vs. efekty poszczególnych technik Analiza efektywności Rynek walutowy 130810-1165
Techniki osłony bilansu Funds adjustment- wyrównanie niedopasowania dewizowych kapitałów własnych i obcych za pomocą operacji kredytowych Forward contracts- walutowe instrumenty pochodne Money market hedge- transakcje zabezpieczające na rynku pieniężnym Leads and lags – przyśpieszanie lub opóźnianie terminów rozliczeń płatności Rynek walutowy 130810-1165
Funds adjustment Redukcja pozycji długiej w aktywach bez równoczesnego obniżenia wartości zobowiązań Zamiana wartości należności bieżących w walucie słabej na środki pieniężne w walucie silnej Rynek walutowy 130810-1165
Funds adjustment Działanie na dewizowych zobowiązaniach Dwa etapy: Kredyt w walucie krajowej Wykorzystanie pożyczki na zwiększenie aktywów rzeczowych Rynek walutowy 130810-1165
Forward contracts Sprzedaż narażonych na ryzyko kursowe należności na rynku terminowym Odkup na rynku kasowym Rynek walutowy 130810-1165
Forward contracts Wartość sprzedaży waluty lokalnej w kontrakcie terminowym = przewidywana strata kursowa w walucie sprawozdania / kurs terminowy waluty lokalnej - oczekiwany kurs kasowy waluty lokalnej Rynek walutowy 130810-1165
Forward contracts Trafność prognozy Kwestia wliczenia opodatkowania wpływ na możliwość zamknięcia pozycji Hedging a spekulacja Rynek walutowy 130810-1165
Money market hedge Pożyczka w walucie lokalnej Wymiana na walutę zagraniczną Natychmiastowa inwestycja na zagranicznym rynku kapitałowym Rynek walutowy 130810-1165
Money market hedge Likwidacja inwestycji uzyskane środki w walucie zagranicznej wymienione na walutę lokalną spłata pożyczki Termin spłaty pożyczki = termin spłaty inwestycji zagranicznej Wartość pożyczki = przewidywana strata w bilansie Rynek walutowy 130810-1165
Leads and lags Manipulowanie terminami płatności Kontrola niedopasowania walutowego Likwidacja niekorzystnych przesunięć w wewnętrznej strukturze bilansu Rynek walutowy 130810-1165
Leads and lags Realność manewru- regulacje prawne Skutki dla firm uczestniczących w transakcji pogorszenie pozycji majątkowej Często stosowane w spółkach powiązanych kapitałowo Możliwość koordynacji działalności operacyjnej, marketingowej i finansowej oraz konsolidacji sprawozdań Rynek walutowy 130810-1165
Osłona transakcji zagranicznych przed ryzykiem kursowym Jednoczesne zawarcie dwóch transakcji Pokrycie strat powstałych w wyniku pierwotnej transakcji Eliminacja ryzyka- zajęcie odwrotnej pozycji walutowej Rynek walutowy 130810-1165
Osłona transakcji zagranicznych przed ryzykiem kursowym Regulacja należności- pozycja długa zabezpieczenie poprzez ich sprzedaż- pozycja krótka Spłata zobowiązań- pozycja krótka zakup waluty zagranicznej- pozycja długa Kompensacja potencjalnych strat przez potencjalne zyski z przeciwstawnych transakcji Rynek walutowy 130810-1165
Osłona transakcji zagranicznych przed ryzykiem kursowym Fakturowanie transakcji zagranicznych w walucie krajowej Warunek- silna pozycja przetargowa i rynkowa względem kontrahenta Ograniczenia dewizowe- problem Rynek walutowy 130810-1165
Osłona transakcji zagranicznych przed ryzykiem kursowym Wykorzystanie technik finansowania handlu zagranicznego Przeniesienie ryzyka na instytucje kredytujące Warunek- dobrze rozwinięty rynek usług finansowania handlu Brak możliwości eliminacji ryzyka w długim okresie Rynek walutowy 130810-1165
Osłona transakcji zagranicznych przed ryzykiem kursowym Wewnętrzne techniki osłony- eliminacja ryzyka kursowego, nie służy do kreowania zysków nadzwyczajnych Techniki zewnętrzne- osłona otwartych pozycji walutowych, możliwość arbitrażu i spekulacji Rynek walutowy 130810-1165
Wybór metody osłony Udział firmy w obrotach zagranicznych Efektywność rynku walutowego Elastyczność operacji gospodarczych Kwalifikacje menedżerów w zarządzaniu finansami Rynek walutowy 130810-1165
Techniki osłony Kontrakty terminowe forward Swapy walutowe Opcje walutowe Operacje na rynku pieniężnym Exposure netting (kompensowanie ryzyka) Risk shifting Risk sharing Rynek walutowy 130810-1165
Swapy walutowe Instrument będący umową zamiany określonej kwoty jednej waluty na drugą po kursie spot przy jednoczesnym zawarciu transakcji odwrotnej po kursie forward w określonym czasie w przyszłości „Zakład” o kierunek zmiany kursu walutowego Przykład: firma chcąca zainwestować USD w papiery wartościowe denominowane w EUR potrzebująca USD ponownie za 3 miesiące Rynek walutowy 130810-1165
Kontrakty walutowe futures Instrument będący umową zamiany określonej kwoty jednej waluty na drugą w określonym czasie w przyszłości po określonym kursie „Zakład” o kierunek zmiany kursu walutowego Przykład: Arbitrażysci spodziewający się znacznej zmienności kursu spot Rynek walutowy 130810-1165
Opcje walutowe Instrument dający jego właścicielowi prawo lecz nie obowiązek kupna lub sprzedaży określonej kwoty waluty po określonym kursie Wykupienie „ubezpieczenia” przeciw zmianom kursu Opcje put i call Wystawca opcji jest zobowiązany do kupna lub sprzedaży określonej kwoty waluty jeżeli właściciel opcji chce zrealizować swoje prawo Rynek walutowy 130810-1165
Opcje walutowe Przykład: Otrzymanie płatności w walucie obcej w nieokreślonym czasie przyszłości- opcja put Dokonanie płatności w walucie obcej nieokreślonym czasie przyszłości- opcja call Banki komercyjne oraz instytucje zarządzające dużymi inwestycjami za granicą Rynek walutowy 130810-1165
Operacje na rynku pieniężnym Zawarcie terminowego kontraktu pożyczkowego Kontrakt terminowy- umowa kredytowa Spłata kredytu z działalności operacyjnej- ryzyko pokryte Spłata kredytu z z funduszy nabytych na kasowym rynku walutowym- ryyzko niepokryte Rynek walutowy 130810-1165
Exposure netting Kompensata ryzyka kursowego Wiązanie otwartych pozycji w dwóch walutach Rynek walutowy 130810-1165
Exposure netting Długa pozycja- zajęcie pozycji krótkiej w terminie wykonania obu transakcji Dodatnia korelacja KW obu walut osłona krótkiej pozycji Ujemna korelacja KW obu walut osłona krótkiej lub długiej pozycji Rynek walutowy 130810-1165
Exposure netting Popularne w międzynarodowych firmach Reinvoicing centre – rozliczanie kosztów i dochodów w różnych walutach Zarządzanie przepływami pieniężnymi Możliwość stosowania leads and lags Rynek walutowy 130810-1165
Risk shifting Fakturowanie transakcji w walucie narodowej Odwrócenie ryzyka kursowego = przeniesienie na kontrahenta Realne możliwości stosowania risk shifting??? Rynek walutowy 130810-1165
Risk sharing Podział ryzyka pomiędzy kontrahentów Klauzula korekty kursowej w umowie handlowej Bazowa wartość kontraktu oraz strefa neutralna Rynek walutowy 130810-1165
Podsumowanie Osłona bilansu firmy przed ryzykiem kursowym Wykorzystanie koncepcji zamknięcia otwartej pozycji bilansowej w walucie obcej Instrumenty Rynek walutowy 130810-1165
Podsumowanie Osłona transakcji zagranicznych przed ryzykiem kursowym Jednoczesne zawarcie dwóch przeciwstawnych transakcji Instrumenty Rynek walutowy 130810-1165
Literatura A. Sławiński, Rynki finansowe, PWE, Warszawa 2006 E. Najlepszy, Zarządzanie finansami międzynarodowymi, PWE, Warszawa 2000 Rynek walutowy 130810-1165