Wiadomości ogólne o systemie Linux Linux jest ogólnodostępnym, bezpłatnym systemem operacyjnym opartym na filozofii sieciowych systemów Unixowych. Jest doskonałym systemem dla indywidualnych komputerów osobistych jak i dla wieloużytkownikowych serwerów. Jest zgodny z wieloma współczesnymi platformami sprzętowymi. Posiada bogate oprogramowanie: od obsługi baz danych poprzez profesjonalną grafikę do narzędzi dla programistów, aplikacji inżynierskich i licznej grupy pakietów biurowych; i to często dostępne bezpłatnie w dodatku z kodem źródłowym.

geneza linuxa Historia Linuksa rozpoczęła się w 1991 roku, kiedy to fiński programista, Linus Torvalds poinformował o hobbystycznym tworzeniu przez siebie niedużego, wolnego systemu operacyjnego, przeznaczonego dla procesorów z rodzin i386 oraz i486.Linus stworzył jednak tylko jądro, pełny system operacyjny potrzebował jeszcze powłoki systemowej, kompilatora, bibliotek itp. W roli większości z tych narzędzi użyto oprogramowania GNU, co jednak w przypadku niektórych komponentów systemu wymagało poważnych zmian, niekiedy finansowanych przez Projekt GNU, niekiedy dokonanych już wcześniej przez Linusa Torvaldsa. Dużo pracy wymagało także zintegrowanie systemu do postaci dystrybucji, które umożliwiały zainstalowanie go w stosunkowo prosty sposób. Jednymi z pierwszych były opublikowany 16 lipca 1993 Slackware Linux czy założony miesiąc później Debian, nazywający siebie GNU/Linux. Linus Torvalds

Podstawowe właściwości systemu linux Wielodostępność-możliwość jednoczesnej pracy wielu użytkowników Wielozadaniowość-możliwość uruchomienia niezależnych od siebie wielu procesów Niezależność od architektury-system działa na wielu procesorach: Alpha, Sparc, Motorola, Power PC Obsługa wielu formatów plików wykonywalnych-a.Out, Elf, Java, wsadowe, Dos, Windows Obsługa wielu systemów plików-odczyt nośników Windows, Unix, Macintosh, Amiga Obsługa klawiatur i czcionek-międzynarodowych Bardzo dobra obsługa protokołów-TCP/IP, SLIP, PPP Kopiowanie przy zapisie-współdzielenie stron pamięci przez kilka procesów – oszczędność pamięci Współdzielenie bibliotek-maksymalne oszczędzanie pamięci

Zalety systemu linux Stabilność - przy korzystaniu ze stabilnego jądra nie sposób powiesić systemu. Bezpieczeństwo - stabilne jądra posiadają minimalną ilość błędów, a odkryte błędy natychmiast są poprawiane. Małe wymagania sprzętowe Wielodostępność - na jednym komputerze może pracować kilkaset użytkowników nie wpływając na siebie wzajemnie. Wysoka konfigurowalność - właściwie każdy aspekt systemu można dostosować. Wydajność - we wszelkich porównaniach jest na wysokich miejscach.

Wady systemu linux Niedobór sterowników- ciężko o sterowniki do widowsowego sprzętu. Nie jest przystosowany dla użytkowników korzystających z gier - gier jest co najmniej sto razy mniej niż w Windowsie. Skomplikowany - przedtem było to zaletą, a teraz wadą - jest zbyt trudny dla leni. Jego instalacja zajmuje dużo czasu. Trudności w konfiguracji - przy braku znajomości języka angielskiego, który jest niezbędny , gdyż cała dokumentacja jest w tym język.

Organizacja systemu Poziom użytkownika-programy i biblioteki użytkownika Poziom jądra-podsystem plików, podsystem sterujący procesami, interfejs funkcji systemowych, interfejs sterowania sprzętem Poziom sprzętu -sprzęt komputerowy

Budowa systemu Linux (struktura katalogów) Katalog główny ________________________________________________ podkatalogi bin boot dev etc home lib lost proc root sbin tmp Found

Budowa systemu Linux (opis katalogów) bin - wykonywalne pliki binarne, niezbędne do pracy zarówno w trybie wieloużytkownikowym, jak i w awaryjnym trybie jednego użytkownika boot - jądro systemu oraz pliki niezbędne przy jego uruchomieniu dev - pliki urządzeń, stanowiące interfejs do sterowników w jądrze etc - konfiguracja systemu home - katalogi domowe użytkowników lib - biblioteki systemowe lost+found - pliki odnalezione podczas wykonywania testów dysku mnt - katalog do którego zwykle mountowane są tymczasowe systemy plików takie jak dyskietka czy CD-ROM

10 Najpopularniejszych dystrybucji Linux Mint Ubuntu Fedora Debian openSUSE Arch Linux PCLinuxOS CentOS/Red Hat Enterprise Linux Mandriva Linux Slackware

Podstawowe polecenia systemu Linux

Polecenia związane z uzyskaniem pomocy help (wyświetla nam wszystkie polecenia w Linuxie) man (pokazuje nam pomoc do programu)

Polecenia związane z systemem operacyjnym pwd – wyświetla katalog bieżący ls – wyświetla zawartość katalogu (opcja –l – informacje o uprawnieniach plików, opcja –a – wyświetla również pliki ukryte) whoami – wyświetla nazwę użytkownika date,time – wyświetla/ustawia datę lub czas systemowy who – wyświetla listę użytkowników zalogowanych do systemu last – wyświetla listę ostatnich logowań do systemu uptime – wyświetla czas, który upłynął od ostatniego restartu systemu history – wyświetla listę ostatnio wykonywanych komend ps – wyświetla listę procesów (opcja –A – wszystkie procesy) top – wyświetla informacje dotyczące obciążenia procesora du – wyświetla informacje, ile miejsca na dysku zajmują pliki df – wyświetla informacje o wolnym miejscu na dysku / zamontowanych systemach plików

Polecenia związane z PLIKAMI I KATALOGAMI cp plik_źródłowy plik_docelowy – kopiuje plik źródłowy na plik docelowy mv plik_źródłowy plik_docelowy – przenosi lub zmienia nazwę pliku źródłowego na plik docelowy rm plik/i – kasuje plik/i lub folder (opcja –r – usuwa również podkatalogi) cat plik – wyświetla zawartość pliku mkdir nazwa_katalogu – tworzy pusty katalog rmdir nazwa_katalogu – kasuje pusty katalog

Archiwizacja, dekompresacja, kompresja plików tar –opcje archiwum.tar pliki – archiwizuje pliki do archiwum Opcje: -c – tworzy nowe archiwum -f – zapisuje archiwum do pliku -x – rozpakowuje pliki z archiwum -t – wyświetla listę plików znajdujących się w archiwum -u – dodaje do archiwum tylko zmienione pliki -r – dołącza kolejne pliki do archiwum -z – kompresuje/dekompresuje archiwum programem gzip -v – wyświetla nazwy przetworzonych plików Przykłady: tar –cf archiwum.tar *.txt – archiwizuje pliki tekstowe tar –xf archiwum.tar plik.txt – rozpakowuje plik.txt tar –czf archiwum.tar.gz katalog – kompresuje katalog zip archiwum.zip pliki – kompresuje pliki do archiwum zip

Polecenia związane z zarządzaniem użytkownikami adduser nazwa_użytkownika – dodaje użytkownika do systemu passwd – zmienia hasło użytkownika userdel – usuwa konto użytkownika usermod – pozwala na edycję danych konta użytkownika groupadd – dodaje nową grupę użytkowników groupdel – usuwa grupę użytkowników groupmod – modyfikuje grupę użytkowników

Dziękuje za obejrzenie prezentacji Prezentacje wykonał: Damian Jurczyk