MACIEJ KAISER KL3LM
POLITYKA MONETARNA I FISKALNA PAŃSTWA ROZPATRUJĄC POJĘCIE „ POLITYKA MONETARNA I FISKALNA PAŃSTWA’’ NALEŻY ZWRÓCIĆ UWAGĘ NA : organy i funkcje banku centralnego metodach prowadzenia przez państwo polityki monetarnej politykę fiskalną państwa podatki i ich rodzaje
ORGANY I FUNKCJE BANKU CENTRALNEGO Polityka monetarna jest rodzajem polityki gospodarczej polegającej na kształtowaniu podaży pieniądza w celu stabilizowania poziomu produkcji i cen. ORGANY NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO Prezes NBP – powoływany przez sejm na wniosek prezydenta na 6-letnią kadencje Zarząd NBP – składa się z prezesa jako przewodniczącego, sześciu-ośmiu, członków w tym dwóch wiceprezesów. Wiceprezesów i członków zarządu powołuje i odwołuje na wiosek prezesa NBP Prezydent RP Rada Polityki Pieniężnej – Radę tworzy dziewięciu członków, powoływanych po trzech przez Prezydenta RP, sejm i senat, spośród specjalistów od spraw finansowych Rada Polityki Pieniężnej ustala coroczne założenia polityki pieniężnej i przekłada je do wiadomości sejmowi, równocześnie z przedłożeniem przez rząd ustawy budżetowej. Ponadto zadaniem Rady jest między innymi: ustalenie stóp procentowych NBP ustalenie zasad i stopy rezerwy obowiązkowej banków; zatwierdzenie planu finansowego NBP Przyjmowanie rocznych sprawozdań z działalności NBP
ORGANY I FUNKCJE BANKU CENTRALNEGO FUNKCJE NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO O wielkości podaży pieniądza decyduje Bank Centralny, a więc Narodowy Bank Polski. Jest on bankiem emisyjnym państwa oraz centralną instytucją kredytowo-rozliczeniową i centralną bankową instytucją dewizową. Podstawowym celem NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, czyli zwalczanie inflacji, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP. Wśród zadań szczegółowych można wymienić: Organizowanie rozliczeń pieniężnych ,prowadzenie gospodarki rezerwami finansowymi i działalności dewizowej w granicach określonych w ustawach; sprawowanie bankowej obsługi budżetu państwa regulowanie płynności banków; Opracowanie sprawozdawczego bilansu należności i zobowiązań zagranicznych państwa. NBP ma wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych RP (czyli banknotów i monet).
METODY PROWADZENIA PRZEZ PAŃSTWO POLITYKI MONETARNEJ Polityka monetarna polega na wpływaniu przez bank centralny na wielkość podaży pieniądza w gospodarce. Inaczej mówiąc, bank centralny, określając stopę redyskontową, stopę rezerw obowiązkowych oraz przeprowadzając operacje otwartego rynku, decyduje o podaży kredytów na rynkach finansowych, a tym samym wyznacza pożądaną podaż pieniądza w gospodarce. Warto zwrócić uwagę, że podwyższanie stóp procentowych przez bank centralny prowadzi do zmniejszenia kredytów, a tym samym do ograniczenia inwestycji w gospodarce. Natomiast nadmierne obniżenie stóp procentowych prowadzi do wzrostu podaży pieniądza na rynku, co prowadzi do wzrostu inflacji.
POLITYKA FISKALNĄ PAŃSTWA Polityka fiskalna jest narzędziem oddziaływania państwa na gospodarkę, poprzez odpowiednie łączenie poziomu wydatków państwa i podatków, w celu zapewnienia warunków dla rozwoju społeczno-gospodarczego kraju. Oprócz polityki monetarnej wpływ na gospodarkę krajową ma również polityka fiskalna (podatkowa). Państwo pobierając podatki realizuje zatem politykę fiskalną. Podatek jest to przymusowe świadczenie pieniężne o charakterze ogólnym, bezzwrotnym, nieodpłatnym, pobierane przez państwo lub samorząd terytorialny na podstawie obowiązujących norm prawnych.
PODATKI I ICH RODZAJE Podatki dzielimy na podatki pośrednie i bezpośrednie. Do podatków pośrednich zalicza się przede wszystkim podatek od towarów i usług (VAT), podatek akcyzowy, podatek od gier losowych i zakładów wzajemnych. Natomiast do podatków bezpośrednich należą: podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT), podatek dochodowy od osób prywatnych (CIT). Podatki te zaliczamy do grupy podatków państwowych. Oprócz nich są jeszcze podatki samorządowe, głównie od wartości majątkowych: rolny, leśny, od spadków i darowizn, od nieruchomości, od środków transportu, od posiadania psów. Ponosi się także opłaty skarbowe od czynności cywilnoprawnych, np. przy rejestracji umowy kupna-sprzedaży.
PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG. PODATKI I ICH RODZAJE PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG. Podatek od towarów i usług jest podatkiem obowiązującym w innych krajach jako podatek od wartości dodanej (VAT – Value Added Tax). Jest płacony przy każdej operacji gospodarczej, czyli przy sprzedaży towarów lub świadczeniu usług. Nabywca płaci w cenie towaru lub usługi pewien procent, sprzedający zaś musi ten sam procent pobrać. Zostaje on przekazany do kasy państwowej, pomniejszony o kwotę już zapłaconą przy zakupie nabywanych do celów produkcyjnych lub usługowych materiałów, surowców, energii itp. Obowiązują trzy podstawowe stawki: VAT 22%, 7%, 0% Od produkcji rolnej 3%
PODATKI I ICH RODZAJE PODATEK AKCYZOWY Podatek akcyzowy (akcyza) jest podatkiem pośrednim nakładanym na określone dobra (nazywane niekiedy luksusowymi), będące przedmiotem masowego obrotu (np. alkohol, papierosy, benzyna). Ma on charakter cenotwórczy i jest wkalkulowany w cenę sprzedaży, obciąża więc nabywcę. Stawki podatku akcyzowego są zmienne i wahają się na ogół w granicach od 25% nawet do 95% ceny sprzedaży (przy importowanym alkoholu nawet do 190%). Jego widocznym znakiem jest banderola naklejona na sprzedawany produkt (oczywiście oprócz benzyny).
PODATKI I ICH RODZAJE PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) obciąża w zasadzie wszystkie osoby fizyczne, z wyłączeniem osób utrzymujących się z tradycyjnej produkcji rolniczej oraz wyjątków przewidzianych ustawą . Podstawą opodatkowania jest suma przychodów osiągnięta w danym roku podatkowym ze wszystkich możliwych źródeł, po potrąceniu kosztów uch uzyskania. Wysokość podatku jest ustalana na podstawie progresywnej stopy procentowej, rosnącej wraz ze wzrostem dochodów (np. w 2001 roku obowiązywały trzy stawki podatkowe: 19%, 30%, 40%). Przy obliczaniu podatku dochodowego należy pamiętać, że przekroczenie danego progu podatkowego nie powoduje konieczności odprowadzania wyższego procentu od całego dochodu, a tylko od nadwyżki dochodu ponad dolny próg.
PODATKI I ICH RODZAJE PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB PRAWNYCH Od 1 stycznia 2007 roku procedura rejestracyjna działalności gospodarczej osób fizycznych ulegnie znacznemu uproszczeniu. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej przewiduje, że przedsiębiorca będzie załatwiał wszystkie sprawy w jednym miejscu (w urzędzie gminy), a dotychczasowe kilka zgłoszeń (REGON, NIP itd.) zostanie zastąpione jednym, zintegrowanym wnioskiem.
PODATKI I ICH RODZAJE INNE PODATKI Pozostałe podatki nie są już tak powszechne i dotyczą tylko pewnych grup społecznych (np. podatek rolny dotyczy rolników, a od środków transportu – właścicieli samochodów ciężarowych), lub pewnych czynności (np. udział w grach losowych lub zakładach wzajemnych, ten podatek płaci podmiot organizujący gry).
PODATKI I ICH RODZAJE ROZLICZENIA PODATKOWE Najbardziej powszechny – podatek od osób fizycznych, którego podstawą jest dochód osiągnięty w danym roku kalendarzowym – wymaga osobistego rozliczenia przez podatnika. W terminie do końca kwietnia, podatnik musi złożyć w urzędzie skarbowym rozliczenie tego podatku. Składa się je na odpowiednich drukach, w których można dokonać także odliczeń przewidzianych przepisami podatkowymi.
Dziękuję Za uwagę