WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Wojewódzki Urząd Pracy w Łodzi Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY „Nadchodzący czas, to czas umysłowego robotnika, który oprócz formalnego wykształcenia posiada umiejętność praktycznego stosowania wiedzy oraz nawyk nieustannego uczenia się.” PETER DRUKER
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY PIRAMIDA TAYLORA – I połowa XX wieku KADRA KIEROWNICZA SPECJALIŚCI PRACOWNICY WYKONAWCY
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY STRUKTURA LIŚCIA – II połowa XX wieku MENEDŻEROWIE SAMODZIELNI SPECJALIŚCI PRACOWNICY - WYKONAWCY
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY STRUKTURA GRZYBA – przełom XX i XXI wieku LIDERZY SAMODZIELNI SPECJALIŚCI PRACOWNICY - WYKONAWCY
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY CZYNNIKI WARUNKUIJĄCE ZMINAY NA RYNKU PRACY XXI WIEKU: globalizacja gospodarki rozwój i upowszechnianie technologii teleinformatycznych wzrost znaczenia sektora usług zmieniający się system wartości wzrost poziomu wykształcenia i stałe podnoszenie kwalifikacji częste zmiany miejsca pracy wzrost samozatrudnienia (konieczność tworzenia sobie miejsca pracy)
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Zmiana - to każda istotna modyfikacja jakiejś części organizacji Psychologia organizacji
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Zmiana luka Teraźniejszość Przyszłość (to, co znane, (to, co nieznane, oczywiste) niejasne)
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Postrzeganie zmian przez człowieka: zapowiedź potencjalnych zagrożeń, strat zapowiedź potencjalnych korzyści, sukcesów
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Konsekwencje zmian dla firm: zdolność do zmian zdolność do uczenia się otwartość dynamiczność
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Globalizacja, a zmiana oczekiwań wobec współczesnych firm i ich pracowników Procesy globalizacyjne, nowe otoczenie człowieka, nowy świat Zmiany w firmie, nowy wizerunek firmy Zmiana oczekiwań wobec pracowników, nowy wizerunek pracownika
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Stała, nie zmieniająca się Struktura firmy Elastyczna, zmieniająca się Stabilne, bezpieczne miejsce pracy, realizowanie zadań zawodowych jak najdłużej przez cały okres aktywności zawodowej w jednej firmie Mało stabilne miejsce pracy, umiejętność radzenia sobie ze zmianami, potrzeba bycia elastycznym, gotowym do przekwalifikowania się
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Stabilna hierarchia pionowa Hierarchia organizacyjna Spłaszczenie hierarchii, hierarchia pozioma Umiejętność funkcjonowania w określonej roli w zależności od zajmowanego miejsca w hierarchii Umiejętność współpracy w zespole, większa samodzielność, odpowiedzialność. Profesjonalizm, fachowość, kreatywność - gwarancją sukcesu
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Znalezienie właściwych ludzi na właściwe miejsce Cele organizacji Zarządzanie zasobami ludzkimi Człowiek jednym z trwałych, mało zmieniających się elementów organizacji. Podnoszenie kwalifikacji w okresowych szkoleniach pracowniczych. Rola pracownika raczej bierna. Wspieranie i motywowanie pracowników do wykorzystania własnych zasobów. Zaangażowanie pracownika, wysoka motywacja. Rola czynna
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Firma dużą, rozbudowana Wielkość firmy Firma odchudzona Wykonywanie stabilnych niezmiennych zadań w ściśle określonych przedziałach czasowych, możliwość planowania stabilnej kariery. Większa liczba zadań, obciążenie dodatkowymi obowiązkami, wyczerpanie, niepewność pracy, niemożność planowania stabilnej kariery.
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Silna tożsamość organizacyjna Tożsamość organizacyjna Słaby związek z firmą Lojalność i przywiązanie do firmy – czasowe i terytorialne (trudność zmiany miejsca pracy oraz zamieszkania). Silniejszy związek z wykonywaną pracą a nie z firmą, łatwość zmiany miejsca pracy i zamieszkania.
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Kariera liniowa, stopniowy awans Zmiana modelu kariery Uczenie się przez całe życie Kariera realizowana w jednej firmie, korzystanie zasobów firmy (doświadczenie, kontakty) brak konieczności planowania kariery, długotrwałe zatrudnienie. Kariera jako pełne realizowanie aspiracji jednostki oraz planów firmy. Konieczność planowania kariery uwzględniającej potrzebę uczenia się.
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Stabilne, dające się przewidzieć warunki otoczenia Otoczenie firmy Zmieniające się wymagania i oczekiwania otoczenia Realizowanie stałych nie zmieniających się w czasie zadań. Stabilność planowania i przewidywania. Szybkie i skuteczne reagowanie na zmiany, przystosowywanie się do zmian, kreatywność.
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Decyzje podejmowane centralnie Decyzje kierownicze Decentralizacja, delegowanie uprawnień Źródło władzy nierozłącznie związane z rangą zajmowanego stanowiska, skuteczne realizowanie poleceń gwarancją uniknięcia ryzyka. Centralne decyzje zmniejszają się na rzecz współpracy i samodzielności, większa partycypacja w decydowaniu, zespołowe podejmowanie decyzji.
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY KONSEKWENCJE ZMIAN ORGANIZACYJNYCH DLA PRACOWNIKÓW Obszar zmiany Konsekwencje niekorzystne pozytywne Struktura organizacyjna Brak stałości zatrudnienia, zagrożenie utratą pracy Rozwój, dążenie do doskonalenia, zdobywanie kwalifikacji
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Hierarchia organizacyjna Mniejsza liczba miejsc pracy, mniejsza możliwość awansu, większa intensywność pracy Większa samodzielność, większa odpowiedzialność, kreatywność Wielkość firmy Przeciążenie, stres, przemęczenie; mała skuteczność działania Większa sprawność działania, większa elastyczność, ekonomiczność, łatwiejsze przystosowanie się do zmian
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Zadania wobec pracowników Inercja, mała gotowość do uczenia się, mała elastyczność, bierność Uczenie się umiejętności rozpoznawania i rozwijania własnych zasobów, uczenie się brania losu w swoje ręce Otoczenie firmy Poczucie niestabilności, konieczność stałego przystosowywania się do zmian Kreatywność, elastyczność, plastyczność, uczenie się przystosowywania do zmian
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Model kariery Brak potrzeby planowania kariery, brak motywacji do uczenia się, podnoszenia własnych kwalifikacji Wykorzystywanie własnych zasobów, rozwój, uczenie się Decyzje kierownicze Lęk przed odpowiedzialnością za centralne decyzje, współodpowiedzial-ność pracownicza Partycypacja, tożsamość organizacyjna, współudział w zarządzaniu, uczenie się rozwiązywania problemów i współdziałania
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Tożsamość organizacyjna Brak zakorzenienia, brak poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji Mobilność, niezależność, satysfakcja z pracy a nie z przynależności
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Wymagania współczesnych firm wobec pracowników: umiejętności przywódcze łatwość w nawiązywaniu kontaktów międzyludzkich umiejętność pracy w zespole umiejętność efektywnego komunikowania się, zwięzłego wypowiadania swoich poglądów i racji oraz łatwość formułowania swoich myśli na piśmie
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Wymagania współczesnych firm wobec pracowników: umiejętność zarządzania własnym czasem inicjatywa i umiejętność realizowania postawionych sobie celów kreatywność oraz umiejętność znajdywania niekonwencjonalnych rozwiązań problemów, a także szybkiego uczenia się i wykorzystywania zdobytej wiedzy w różnych sytuacjach
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Wymagania współczesnych firm wobec pracowników: umiejętność podejmowania efektywnych decyzji, rozwiązywania problemów oraz myślenia koncepcyjnego i analitycznego bardzo dobra znajomości języków obcych (szczególnie angielskiego)
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Cechy idealnego kandydata (absolwenta) do pracy Wykształcenie kierunkowe (często liczy się renoma uczelni) Wiedza specjalistyczna (zwłaszcza w odniesieniu do stanowisk inżynierskich) Znajomość języków obcych (co najmniej jednego w stopniu bardzo dobrym) Znajomość programów komputerowych Doświadczenie zawodowe zdobywane jeszcze w trakcie studiów
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY umiejętności interpersonelne i predyspozycje osobowościowe: komunikatywność systematyczność kreatywność samodzielność zdolności analityczne chęć uczenia się dyspozycyjność motywacja entuzjazm zaradność uczciwość otwartość na doświadczenia umiejętność pracy w grupie stabilność emocjonalna odporność na stres optymizm
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY ZAWODY, KTÓRE BĘDĄ SIĘ NAJLEPIEJ ROZWIJAŁY INFORMATYKA, TELEINFORMATYKA, TELEKOMUNIKACJA Analityk systemów informatycznych Administrator sieci komputerowych Administrator baz danych Informatyk/specjalista ds. telekomunikacji Grafik komputerowy Projektant stron www Programista Operator sprzętu komputerowego Specjalista ds. bezpieczeństwa sieci Specjalista ds. tworzenia i wdrażania systemów informatycznych
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY LOGISTYKA I SPEDYCJA Logistyk SPRZEDAŻ DÓBR I USLUG Przedstawiciel handlowy Przedstawiciel farmaceutyczny Specjalista ds. sprzedaży Merchendaiser (specjalista pozycjonowania produktu) Telemarketer Specjalista ds. obsługi klienta Pracownik call center Doradca klienta Negocjator
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY TURYSTYKA/ROZRYWKA Zawody związane z turystyką Zawody związane z organizacją czasu wolnego PSYCHOTERAPIA Terapeuta Psycholog Psychiatra PRAWNICY INŻYNIEROWIE/SPECJALIŚCI Elektronicy Elektrotechnicy Inżynier budowlany architekt
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY PUBLIC RELATION (PR) Specjalista ds. marketingu Specjalista ds. PR Specjalista ds. komunikacji międzyludzkiej HUMAN RESORCES (HR) Specjalista ds. personalnych Specjalista ds. rekrutacji Terener/szkoleniowiec REHABILITACJA I GERIATRIA Fizjoterapeuta Opiekun osób starszych Specjalista rehabilitacji ruchowej
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY DORADCY Doradca inwestycyjny Doradca finansowy Doradca zawodowy Doradca ds. funduszy europejskich FINANSE I UBEZPIECZENIA Analityk rynku Specjalista ds. kredytów Specjalista ds. finansów Ekonomista
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY OCHRONA ŚRODOWISKA Inspektor ochrony środowiska Inżynier ochrony środowiska Technolog recyklingu Edukator ekologiczny USŁUGI Archiwista dokumentów elektronicznych Pracownik usług domowych Pracownik usług gastronomicznych Pracownik usług ochrony Robotnik budowlany Goniec Bagażowy Portier
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY BRANŻE PRZYSZŁOŚCI: Spółki giełdowe Biura maklerskie Fundusze inwestycyjne Bankowość Ubezpieczenia Towarzystwa emerytalne Leasing Sprzedaż ratalna Telekomunikacja – producenci i operatorzy Produkcja oprogramowania Produkcja elektronicznego sprzętu biurowego Media Szkolnictwo wyższe Poligrafia Motoryzacja Transport Budownictwo
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY NOWE ZAWODY: Mediator Negocjator Menadżer programów pomocy pracownikom Prawnik zajmujący się sprawami zdrowotnymi Rehabilitant geriatryczny Organizator pracy wirtualnej Etyczny haker Specjalista ds. komunikacji międzykulturowej i międzykulturowego zarządzania Specjalista ds. zarządzania zmianą
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Elżbieta Czarnul Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Łodzi e-mail: e.czarnul@wup.lodz.pl (w prezentacji wykorzystano materiał E. Turskiej, UŚ)