H O L O C A U S T "Do niemieckiej wspólnoty narodowej mogą należeć tylko i wyłącznie ludzie krwi niemieckiej bez względu na wyznanie. Żyd (czy człowiek innej rasy) nie może być członkiem narodu, wobec tego nie powinien być obywatelem państwa niemieckiego". - zdanie to określa w jasny sposób jedną z głównych ideologicznych myśli hitlerowskich Niemiec W tle pomieszczenie komory gazowej
Największe obozy w Polsce W S T Ę P : Na początku 1933r. - NSDAP przejęła władzę w Niemczech a kanclerzem został Adolf Hitler - nastąpiła praktyczna realizacja programu partii. *** W 1935r. odebrano cudzoziemcom (m. in. Żydom, Rumunom) prawa obywatelskie. Później stopniowo ograniczano ich udział w życiu społecznym i gospodarczym. Inspirowano m. in. napady, nagonki, pogromy. *** Po rozpoczęciu wojny w 1939 r. przystąpiono do totalnego ludobójstwa nazywając je "ostatecznym rozwiązaniem kwestii żydowskiej". Początkowo - do 1941 r. - realizowani biologiczną zagładę w gettach i obozach pracy. Od 1942 r. unicestwiano miliony ofiar, głównie poprzez gazowanie w obozach śmierci.
KL Auschwitz - Birkenau (Oświęcim) - jeden z największych symboli terroru Zdjęcie lotnicze
Obóz Auschwitz stał się dla świata symbolem terroru, ludobójstwa i Holocaustu. Utworzony został przez Niemców na przedmieściach Oświęcimia, polskiego miasta, które zostało włączone przez nazistów do Trzeciej Rzeszy. Jego nazwa została zmieniona na Auschwitz i stała się również określeniem obozu Konzentrationslager Auschwitz. Obóz powstał w połowie 1940 roku, kilkanaście miesięcy przed przystąpieniem przez nazistów do "Endlösung der Judenfrage" (Ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej) - realizowanego systematycznie planu wymordowania Żydów zamieszkujących okupowane przez III Rzeszę tereny. Bezpośrednim powodem jego utworzenia była powiększająca się liczba aresztowanych masowo Polaków, przekraczająca możliwości "lokalowe" istniejących więzień. Początkowo miał to być kolejny z tworzonych przez nazistów już od początku lat trzydziestych obozów koncentracyjnych. Funkcję tę obóz spełniał zresztą przez cały okres swego istnienia, nawet gdy - od 1942 roku - stał się równocześnie największym obozem śmierci.
Treblinka Obóz pracy w Treblince (Treblinka I) powstał w czerwcu 1941r. Otoczony był ogrodzeniem z drutu kolczastego. W obozie osadzano Polaków i Żydów. Pobyt w obozie kończył się przeważnie śmiercią. Bez przerwy następowała ich wymiana. Więźniowie pracowali w kopalni żwiru i na stacji w Małkini przy ładowaniu wagonów. Część zatrudniano w warsztatach obozowych, a kobiety w prowadzonym przy obozie gospodarstwie rolnym. Wszyscy więźniowie byli głodzeni i terroryzowani. Przez obóz przeszło ponad 10.000 więźniów, z których połowa zmarła z wycieńczenia, głodu, wskutek tortur lub została rozstrzelana. Obóz został zlikwidowany w sierpniu 1944r. Obóz zagłady w Treblince (Treblinka II) wybudowany został w połowie 1942r. Otoczony był ogrodzeniem z zasiekami z drutu kolczastego, wzdłuż których co kilkadziesiąt metrów stały wieże strażnicze z karabinami maszynowymi. Zasadniczą część budynku stanowiły dwa budynki, w których łącznie mieściło się 13 komór gazowych. Uśmiercano w nim jednorazowo przeszło 2000 osób.
Chełmno Od 8 XII 1941r. do stycznia 1945r. w Chełmnie nad Nerem istniał obóz masowej zagłady (Sonderkommando Culmhof). SS-mani truli ofiary gazami spalinowymi w specjalnie skonstruowanych samochodach. Zwłoki palono w lasach rzuchowskich przy szosie z Koła do Dąbia. Wymordowano tu ok. 310.000 ludzi w tym: polskich Żydów z terenu województw łódzkiego i poznańskiego, dzieci z Zamojszczyzny, 88 dzieci czechosłowackich ze wsi Lidice, Polaków schwytanych w ulicznych łapankach, mieszkańców domu starców z Włocławka oraz 5.000 jeńców radzieckich. W lesie pod Chełmnem, na miejscu dawnych prowizorycznych palenisk i stosów kremacyjnych wniesiono pomnik dla uczczenia pamięci setek tysięcy ofiar.
Rogoźnica W 1940r. władze SS zorganizowały tu obóz koncentracyjny, Konzentrationslager Gross-Rosen, obliczony początkowo na 1000 więźniów, następnie rozbudowany tak, że w 1944r. mieścił już ok. 35.000 więźniów różnej narodowości. W dniach 5-10 II 1945r. wobec zbliżającego się frontu hitlerowcy przeprowadzili ewakuację więźniów. W obozie pozostali tylko nieliczni chorzy, których hitlerowcy nie zdążyli wymordować. Dzieje Gross-Rosen znacznie trudniej odtworzyć niż dzieje Oświęcimia, ponieważ nie działała tu organizacja podziemna, która zgromadziłaby dokumenty. Wrogie więźniom otoczenie obozu ułatwiało zbrodniarzom zatarcie śladów. Trudno nawet stwierdzić ilu więźniów przebywało w Gross-Rosen. Przyjmuje się zbliżoną liczbę więźniów 125.000, a ilość ofiar - 40.000. Najwięcej więźniów tego obozu pochodziło z Polski, ZSRR, i Czechosłowacji. Najgorzej traktowani byli Żydzi, Cyganie i obywatele radzieccy. Poza więźniami osadzonymi tutaj z rozkazu gestapo sprowadzono do Gross-Rosen także jeńców. Panował tu głód, notowano nawet przypadki ludożerstwa. Praca ponad siły i ciężki reżim dokonywały reszty.
Podsumowanie Obozy koncentracyjne w hitlerowskich Niemczech byly główną składową systemu represji i terroru. Przed wojną były one miejscem izolacji mniej lub bardziej zdeklarowanych przeciwników hitleryzmu, przestępców, niektórych grup naruszających nowe nazistowskie prawo (homoseksualici, członkowie sekty Badaczy Pisma Świętego), a od 1938 roku także przesladowanych ze względów rasowych. (Żydzi, Cyganie). W czasie wojny, gdy w obozach znaleźli się przedstawiciele ludnosci okupowanej, obozy stały sie narzędziem fizycznej zagłady.