Układ krążenia część II

krew Całkowita objętość krwi wypełniająca łożysko naczyniowe stanowi 1/20 masy ciała Krew składa się z elementów upostaciowanych:erytrocytów,leukocytów, trombocytów oraz z osocza Elementy morfotyczne stanowią mniej niż 50% objętości krwi W składzie krwi u mężczyzn i kobiet występują ilościowe róznice

Rola krwi w organizmie Transport tlenu z płuc do tkanek transport dwutlenku węgla z tkanek do płuc transport do wszystkich tkanek produktów energetycznych i budulcowych wchłoniętych z przewodu pokarmowego Transport produktów przemiany materii do nerek Transport hormonów Magazynuje hormony poprzez wiązanie ich z białkami osocza Wyrównuje ciśnienie osmotyczne we wszystkich tkankach

Wyrównuje stężenie jonów wodorowych w organizmie Bierze udział w termoregulacji Tworzy barierę przed inwazją drobnoustrojów:leukocyty ,makrofagi,przeciwciała,układ dopełniacza Pełni formę pamięci immunologicznej

Tkanka krwiotwórcza Centralne tkanki hematopetyczne:szpik czerwony i grasica Obwodowe tkanki hematopetyczne:węzły chłonne,grudki chłonne w błonach śluzowych i śledziona

Szpik kostny Zawarty jest w częściach gąbczastych kości płaskich,w mostku,żebrach,,kościach biodrowych,trzonach kręgów,w sąsiedztwie nasad kości długich W skład szpiku czerwonego wchodzą :komórki hamatopoetyczne w różnym stopniu zróżnicowania,adipocyty,komórki zrębu,komórki stanowiące ściany zatok szpikowych(komórki przydanki i śródbłonka),komórki bariery

Zrąb szpiku kostnego Komórki zrębu są to komórki siateczki które stanowią zawieszenie tkanki szpikowej.pełnia funkcję podporowa i żerną(pochłaniają jądra komórkowe wydalane przez dojrzałe erytrocyty),wydzielaja czynniki wzrostowe,leukotrieny,cytokininy,prostaglandyny,chemoprzekaźniki

Komórki bariery Komórki te mają zdolność kurczenia się łącząc się ze sobą otaczają kolonie komórek hematopoetycznych,chroniąc je przed działaniem czynników niepożądanych

Wszystkie elementy morfotyczne krwi powstają z z komórki szpiku pluripotencjalnej hematopoetycznej pnia Pod wpływem czynnika wzrostowego granulocytów(il-1,il-6,il-7,il-10,il-11,il-12) z komórki pluripotencjalnej powstają komórki macierzyste nieukierunkowane i komórki macierzyste limfoidalne

Komórki macierzyste nieukierunkowane Przekształcaja się w : Komórki ukierunkowane linii erytrocytów Komórki ukierunkowane granulocytów i makrofagów Komórki macierzyste linii eozynofilów Komórki macierzyste linii bazofilów Komórki ukierunkowane linii megakariocytów

Komórki macierzyste limfoidalne Przekształcają się w szpiku w limfocyty pre-B i limfocyty pre-T oraz limfocyty NK

erytropoeza Komórka ukierunkowana linii erytrocytów (BFU-E) Komórka macierzysta linii erytrocytów(CFU-E) Proerytroblasty Erytroblasty zasadochłonne Ii II Erytroblasty polichromatofilne W erytroblastach cytoplazma wypełnia się hemoglobiną Erytroblasty ortochromatyczne przechodzą do zatok żylnych szpiku zostawiając tam jądra komórkowe przechodząc w retikulocyty Cykl rozwojowy erytrocytów trwa ok..5 dni We krwi obwodowej retikulocyty stanowią ok..0,5%

Czynnikiem pobudzajacym erytropoezę jest ERYTROPOETYNA,wytwarzana w85% w nerkach i 15% w wątrobie Spadek prężności tlenu we krwi powoduje wzrost wytwarzania erytropoetyny Erytroblasty pozyskuja jony żelaza za pośrednictwem białka transferyny Prawidłowa erytropoeza zależy od witaminy B12i kwasu foliowego W regulacji erytropoezy uczestniczą hormony gruczołu tarczowego(T3iT4)pobudzajaco Hormony płciowe-androgeny pobudzaja,metabolity estrogenów hamuja

granulocytopoeza NEUTROFILE -granulocyty obojętnochłonne pochodzą z komórki macierzystej linii neutrofilów(CFU-G) Z nich powstają mieloblasty-promielocyty-mielocyty Proliferacja i dojrzewanie komórek linii neutrofilowej zachodzi po wpływem czynników:czynnika wzrosrowego granulocytów,czynnika wzrostowego pierwszego,czynnika wzrostowego granulocytów i makrofagów Dalszy etap to dojrzewanie bez mitotycznego podziału,powstają:matamielocyty i nuetrofile o jądrach komórkowych pałeczkowatych i segmentowych.Czas trwania cyklu wynosi 6-7 dni

makrofagi Duże komórki żerne występujące w tkankach i szpiku czerwonym Te same komórki krążące we krwi nazywamy monocytami Powstają z komórki macierzystej makrofagów CFU-M) proliferując i różnicując się przechodząc etapy:monoblastów ,promonocytów i monocytów Czas trwania cyklu wynosi od 1 do3 dni

trombocytopoeza TROMBOCYTY-płytki krwi są to krążące we krwi fragmenty cytoplazmy megakariocytów Komórka macierzysta megakariocytów kończy etap proliferacji w szpiku kostnym Komórka ta dzieli się od 2 do 5 razy pod wpływem IL-3 i czynnika wzrostowego granulocytów i makrofagów. Powstają kolejno :promegakarioblasty-megakarioblasty-megakariocyty-trombocyty. Czynnik powodujący uwalnianie do szpiku trombocytów to trombopoetyna

limfocytopoeza Zachodzi w tkankach limfoidalnych centralnych(szpik kostny i grasica)oraz obwodowych W szpiku kostnym czerwonym z komórek macierzystych powstają limfocyty pre-B,część komórek krążąc we krwi przechodzi przez grasicę dają początek limfocytom pre-T Limfocyty pre-B dojrzewając w szpiku przechodzą w limfocyty B wytwarzające przeciwciała limfocyty pre-T które wyszły w grasicy poza naczynia krwionośne przechodzą w tymocyty-limfocyty T

Limfocyty B i T krążą we krwi ,osiadają w tkankach limfoidalnych obwodowych,gdzie dzielą się i powracają do krwi. Limfocyty B opuszczając szpik mają w błonie komórkowej antygen głównego układu zgodności tkankowej(MHC)

grasica Limfocyt5y pre-T które z krwi dostają się do grasicy osiadają w korze grasicy,przekształcając się w tymocyty. Tymocyty przenikają w głąb kory do granicy rdzeniowej grasicy,przechodząc proces dojrzewania stykając się z komórkami zrębu grasicy Komórki zrębu grasicy oddziałują na dojrzewanie tymocytów poprzez wydzielanie tymozyny oraz kontrolują występowanie w błonie komórkowej ludzkiego leukocytarnego antygenu-HLA W procesie dojrzewania w grasicy około 95% tymocytów ginie,tylko5% jest uwalniane z grasicy do krwi jako limfocyty T -immunologicznie kompetentne,które docierają do śledziony i tam są ostatecznie kształtowane

Węzły chłonne i grudki chłonne Obwodowa tkanka limfoidalna Limfocyty napływają do węzłów z chłonką Limfocyty T zatrzymują się w miąższu węzłów w strefie przykorowej,tam dzielą się tworząc ośrodki rozmnażania Limfocyty B wnikają do warstwy podtorebkowej jako ośrodki rozmnażania

śledziona Przepływa przez nią krew -5% pojemności minutowej serca w spoczynku Krew tętnicza przepływa przez miazgę białą utworzoną przez grudki chłonne należące do obwodowego układu limfoidalnego Krew żylna odpływa od miazgi czerwonej Śledziona stanowi filtr dla elementów morfotycznych krwi Pierwszy filtr to miazga biała –zatrzymuje wybiórczo limfocyty T i B Drugi filtr to strefa przejściowa pomiędzy miazgą białą a czerwoną gdzie zatrzymują się uszkodzone erytrocyty,granulocyty,trombocyty,mikroorganiz-my,monocyty które przekształcają się w makrofagi

Miazga czerwona stanowi ostatni filtr zatrzymujący wszystkie elementy morfotyczne krwi Zachodzą w śledzionie procesy: Wytwarzanie limfocytów Niszczenie trombocytów Rozpad starych erytrocytów poprzez układ siateczkowo-śródbłonkowy