Czerniak

 To złośliwy nowotwór skóry, błon śluzowych albo błony naczyniowej gałki ocznej, wywodzący się z komórek barwnikowych wytwarzających melaninę. Charakteryzuje się on dużą złośliwością z powodu szybkiego wzrostu, wczesnych i licznych przerzutów. Czerniak złośliwy jest najbardziej złożony spośród wszystkich nowotworów skóry oraz wymaga innego podejścia diagnostycznego i terapeutycznego niż rak podstawnokomórkowy czy płaskonabłonkowy.

Dlaczego po tylu milionach lat ewolucji ludzka skóra jest tak wrażliwa na rozwój nowotworów? Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy zrozumieć, na czym polega jej prawidłowa reakcja na działanie promieni słonecznych. Promienie te powodują w skórze „włączenie” melanocytów, które zaczynają wytwarzać melaninę. Spełnia ona rolę wewnętrznego przeciwsłonecznego kremu chroniącego przed wystąpieniem uszkodzeń. 

Epidemiologia czerniaka Czerniak stanowi 5-7% nowotworów skóry. W Polsce w 2003 roku sytuowano czerniaka na 16- miejscu wśród wszystkich typów nowotworów złośliwych. Współczynnik umieralności obliczono na 1,5:100 000 u kobiet i 2:100 000 u mężczyzn. Największa zachorowalność na czerniaka notowana jest w Australii. Zapadalność na czerniaka złośliwego w Stanach Zjednoczonych wzrosła ponad 10 razy między 1935 a 1987 rokiem.

Czynniki ryzyka długotrwała ekspozycja na słońce i promieniowanie ultrafioletowe, oparzenia słoneczne w dzieciństwie

oparzenia spowodowane popiołem odroślinnym kolor skóry, włosów, oczu (rasa biała; jasna karnacja; rude lub blond włosy; niebieskie tęczówki; liczne piegi  skóra pergaminowa

bardzo duża liczba znamion barwnikowych czerniak występujący w rodzinie lub wcześniejsze zachorowanie u tego samego pacjenta

Im wcześniej zauważymy ognisko czerniaka na swojej skórze, tym większe są szanse na to, że zostanie on uchwycony przed wytworzeniem odległych przerzutów i że uzyska się trwałe wyleczenie !!! Istnieje duże prawdopodobieństwo, że zmiana na skórze jest czerniakiem, gdy jest niesymetryczna, ma nierówne obrysy, a ponadto jakby w sposób niezauważalny wnika w sąsiadującą z nią skórę, na jej powierzchni występują różnorodne odcienie koloru brązowego, czarnego lub niebieskiego i jej średnica przekracza 6 mm.

Leczenie: Chirurgiczne ( wycięciu nowotworu, wraz z marginesem skóry zdrowej  ) Badanie węzłów wartowniczych Radioterapia Immunoterapia Chemioterapia Wartowniczy węzeł chłonny wybarwiony na niebiesko 

A JAK SIĘ CHRONIĆ ? Zrezygnuj z solarium ! Podczas wystawiania skóry na ostre słońce stosuj kremy z wysokimi filtrami np. SPF 20,50 lub 100! W lecie unikaj pobytu na słońcu w godzinach od 11 do 15 ! Pamiętajmy, żeby po pływaniu w jeziorze bądź morzu zawsze ponownie nakładać filtry przeciwsłoneczne! Nie zapomnij regularnie obserwować skóry ! Chroń oczy okularami z filtrem! Przyjmowanie wapnia w połączeniu z witaminą D może w przypadku niektórych kobiet przyczynić się do zredukowania ryzyka czerniaka o połowę  !