Gromadzenie informacji
Ogólna charakterystyka fazy gromadzenia informacji w procesie informacyjnym Gromadzenie informacji w procesie informacyjnym polega na zbieraniu poszczególnych wiadomości, jakie pojawiają się w fazie generowania informacji w konkretnym procesie informacyjnym i w określonym miejscu, czasie, technologii (w tym na nośnikach), języku.
W fazie gromadzenia informacji w danym procesie informacyjnym są realizowane następujące czynności: identyfikacja miejsc generowania techniczne zebranie i transfer materialnych nośników informacji z miejsc generowania do miejsc, w których są gromadzone,, kontrola kompletności i jakości materialnych nośników, kontrola kompletności wiadomości i kontrola jakości danych, zorganizowanie zgromadzonych informacji w postaci zbiorów danych o określonej strukturze i formie technicznej.
Powinniśmy widzieć zawsze dwie strony procesu gromadzenia informacji: stronę materialną, czyli gromadzenie materialnych nośników informacji oraz stronę semiotyczną, czyli gromadzenie ciągów znaków danego języka, tworzących wiadomości.
Gromadzenie informacji wymaga też organizacji, systemu wzajemnego powiązania osób i urządzeń uczestniczących w procesach gromadzenia informacji, ustalonych reguł ich współdziałania. Szczególną rolę w gromadzeniu informacji w systemach społeczno-gospodarczych spełniają infrastrukturalne systemy informacyjne, których głównym zadaniem jest gromadzenie informacji na rzecz innych systemów.
Procesy informacyjne z punktu widzenia gromadzenia informacji klasyfikujemy według: miejsca, czasu, technologii, języka.
Miejsce Zgodnie z kryterium liczby miejsc ujmowania i gromadzenia informacji możemy wyróżnić następujące rodzaje procesów informacyjnych:
proces typu 1 : 1; czyli jedno miejsce generowania informacji i jedno miejsce ich gromadzenia, np. proces opracowania karty katalogowej w bibliotece, proces typu M : 1; czyli informacja jest generowana w wielu miejscach, a gromadzona w jednym, np. ankietowe badania statystyczne, proces typu 1 : N; czyli informacja jest generowana w jednym miejscu, a gromadzona w wielu miejscach, np. informacyjna obsługa przekazywania środków z budżetu państwa samorządom, proces typu M : N; informacja jest generowana w wielu miejscach i gromadzona w wielu miejscach, np. proces rozliczeń międzybankowych za pośrednictwem Krajowej Izby Rozliczeniowej.
Tryb, częstotliwość, czas Analizując czas gromadzenia informacji, rozpatrujemy trzy aspekty: tryb, częstotliwość, czas.
Tryb ciągły Tryb cykliczny Według kryterium czasu gromadzenia informacji wyróżniamy następujące tryby gromadzenia informacji w procesach informacyjnych: Tryb ciągły Tryb cykliczny Tryb alertowy, czyli gromadzenie informacji w przypadku zaistnienia określonych zdarzeń. Tryb jednorazowy
Technologia Technologia gromadzenia informacji zależy od funkcji, jakie proces informacyjny spełnia w danym systemie gospodarczym. Technologia gromadzenia informacji obejmuje: 1) rodzaj nośnika materialnego 2) techniki gromadzenia nośników materialnych
Wyróżniamy dwa modele organizacyjne gromadzenia informacji: 1) aktywne gromadzenie informacji 2) pasywne gromadzenie informacji
Model aktywnego gromadzenia informacji jest stosowany wtedy, gdy źródła informacji mają charakter bierny. Oznacza to, że gestor procesu informacyjnego nie może efektywnie nałożyć na źródła informacji obowiązku przekazywania informacji do odpowiednich komórek procesu lub w inny sposób skłonić do tego źródła informacji. On też ponosi zwykle koszty zbierania informacji. Zapewnia jednak lepszą kontrolę jakości informacji, terminowości jej gromadzenia, kompletności.
Model pasywnego gromadzenia informacji jest stosowany powszechnie w procesach działających w ramach takich systemów społeczno-gospodarczych, w których istnieje możliwość nałożenia na źródła informacji (pierwotne, wtórne, pochodne) administracyjnego obowiązku dostarczania informacji do odpowiedniej jednostki gromadzącej informacje w ramach danego procesu. Często niedopełnienie tego obowiązku jest zagrożone sankcjami, a odpowiedzialność – nawet karna za błędy w danych, także zawinione przez gestora procesu informacyjnego, nakładana jest na źródła informacji.
Język gromadzenia informacji W fazie gromadzenia informacji może zachodzić translacja wiadomości z języka, w jakim wiadomość jest generowana, na inne języki. Translacja ta jest stosowana wtedy, gdy następuje: 1) zmiana nośnika materialnego 2) wykorzystywanie informacji przez osoby korzystające z innych języków niż „oryginalny” język generowania informacji 3) stosowanie technologii informacyjnych wymagających użycia języków innych niż „oryginalny” język generowania informacji