ENDOMETRIOZA
Endometrioza definiowana jest jako występowanie błony śluzowej macicy (komórek gruczołowych i zrębu) poza jamą macicy.
Etiopatogeneza: Teoria transplantacji (1927) Teorie metaplazji (1870) Teorie indukcji (1955)
Teoria transplantacji Fragmenty nabłonka macicy, które znajdują się we krwi miesiączkowej, przedostają się na drodze odpływu wstecznego przez jajowody do jamy otrzewnej i mogą wszczepiać się do powierzchni otrzewnej każdego narządu miednicy mniejszej lub jamy brzusznej.
Teoria metaplazji: Zakłada proces metaplastycznej przemiany nieczynnych, niedojrzałych komórek, które w życiu płodowym wyścielają jamę brzuszną, wydaje się, że pod wpływem pobudzenia hormonalnego w przebiegu cyklu miesiączkowego komórki te ulegają metaplazji w elementy endometrium.
Teoria indukcji: Łączy elementy obu wcześniej cytowanych.
Kliniczne postacie endometriozy: Podział zależny od umiejscowienia: Endometriosis genitalis interna Endometriosis genitalis externa Endometriosis extragenitalis
Kliniczne postacie endometriozy: Mięsień macicy,jajowód Jajnik, pochwa, krocze i srom, część pochwowa szyjki macicy, zagłębienie maciczno – pochwowe, więzadła macicy Narządy miednicy mniejszej, narządy odległe
Kliniczne postacie endometriozy: Podział zależny od zaawansowania: Endometrioza łagodna drobne ogniska endometriozy drobne zrosty otrzewnowe w miednicy mniejszej
Kliniczne postacie endometriozy: Endometrioza o średniej ciężkości endometrioza o ogniskach średniej wielkości drobne zrosty okołojajnikowe i okołojajowodowe płaszczyznowe zrosty otrzewnej miednicznej
Kliniczne postacie endometriozy: Endometrioza o ciężkim przebiegu ogniska endometriozy większe niż 2 cm zrosty unieruchamiające jajniki i jajowody ogniska endometriozy w jelicie grubym lub pęcherzu moczowym
Rozpoznanie: Występowanie endometriozy powinno być brane pod uwagę w następujących stanach: w ograniczeniu płodności w zespole bólowym miednicy mniejszej w bolesnym miesiączkowaniu przy dolegliwościach bólowych związanych ze współżyciem
Rozpoznanie: badanie ginekologiczne badanie USG TK i MR białko CA 125 laparoskopia badanie histopatologiczne
Objawy: cyklicznie występujący ból plamienia lub krwawienia pozamiesiączkowe nadmierne krwawienia miesiączkowe krwiomocz lub krwawienia z przewodu pokarmowego plamienia kontaktowe
Leczenie: Zakres i sposób postępowania zależy od: wieku chorej chęci rozrodu zaawansowania choroby obecności zrostów umiejscowienia ognisk reakcji na uprzednio stosowane leczenie
Leczenie operacyjne: Obejmuje usunięcie izolowanych ognisk i (lub) torbieli endometrialnych, a także całego jajnika. Laparoskopia Wyłuszczenie torbieli endometrialnych Laparoskopowe odnerwienie macicy i przedkrzyżowa neurektomia
Leczenie farmakologiczne: Terapia hormonalna (danazol, analogi gonadoliberyn, progstageny, preparaty estrogenowo – progestagenowe, IUD, inhibitory aromatazy, Leczenie objawowe