Ruch robotniczy w Europie i jego nurty

Niekorzystne położenie społeczne robotników przemysłowych Masowa produkcja w przemyśle fabrycznym – wzrost ilości pracowników najemnych. Brak ustawodawstwa prawa pracy. Niskie zarobki, długi dzień pracy (11-16 godzin). Praca kobiet i dzieci w nocy, niższe płace. Brak ubezpieczeń społecznych przy wypadkach w pracy. Niska higiena pracy. Prymitywne warunki mieszkaniowe. Wysoka śmiertelność wśród robotników i ich rodzin.

Pierwsze akty oporu Strajki – zakazy prawne we Francji i Anglii. Nedd Ludd – niszczyciele maszyn (luddyści). Powstanie w Lyonie – 21.11.1831 r, 04.1834 r. – setki ofiar

Socjalizm utopijny Socjalizm – idea budowy ustroju sprawiedliwości społecznej, społeczna własność środków produkcji, likwidacja wyzysku, równy podział dóbr. Socjalizm utopijny – nierealistyczny.

Klaudiusz Henryk de Saint Simon Pochodził z arystokracji, władza dla ludzi pracy (bankierów, fabrykantów i robotników), krytyka spekulantów i arystokracji. Jego uczniowie domagali się zniesienia dziedziczenia dóbr i uspołecznienia środków produkcji. 1760-1825

Karol Fourier Kupiec. Postulat tworzenia organizacji spółdzielczych – falanstery. Wspólnoty o podobnych zdolnościach i upodobaniach. Dochody miały być dzielone wg wkłądu pracy, talentu i kapitału. Próby zakładania falasterów w Teksasie – przeciwnik rewolucji. 1772-1837

Robert Owen Pochodził z rodziny chłopskiej, właściciel manufaktur, skracanie czasu pracy, rzecznik zniesienia własności prywatnej i tworzenia organizacji robotniczych. Założyciel kolonii Nowa Harmonia w USA 1771-1858

Piotr Proudhon Idea tworzenia stowarzyszeń drobnych właścicieli, robotników i rękodzielników wymieniających bezgotówkowo rezultaty własnej pracy, krytykował własnośc kapitalistyczną i istnienie pieniądza. 1809-1865

Ludwik August Blanqui Działacz spiskowo-rewolucyjny, nawoływał do obalenia ustroju kapitalistycznego na drodze rewolucji, dokonać tego miałą nieduża grupa wyszkolonych wojskowo spiskowców, która po zwycięstwie miała rządzić państwem w imieniu i dla dobra ludu. 1801-1881

Rewolucjonizm, walka klasowa, konieczność upadku kapitalizmu Marksizm Studiował w Bon i Berlinie prawo, historie i filozofię, uzyskał tytuł doktora. Współtwórca Związku Komunistów (1847) autor Manifestu Komunistycznego. Rewolucjonizm, walka klasowa, konieczność upadku kapitalizmu

Reformizm Odrzucenie ideologii rewolucyjnej, socjalizm poprzez reformy parlamentarne, ustawodawstwo pracy i działalność partii robotniczych – socjaldemokracja Edward Berstein

Idea federacji autonomicznych gmin Anarchizm Walka z państwem jako źródłem nędzy i ucisku, negacja potrzeby utrzymywania takich organów jak: wojsko, policja, administracja, sądy. Idea federacji autonomicznych gmin MichałBakunin Piotr Kropotkin