Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Zwalczanie korupcji w administracji Definicja korupcji (Nadużycie powierzonej władzy dla korzyści prywatnych") Pomiędzy prywatnym i państwowym Pomiędzy przedsiębiorstwem państwowym i społeczeństwem Pomiędzy prywatnym i prywatnym Przekupstwo a płatności przyśpieszające załatwienie sprawy Popyt kontra podaż (akceptacja) Strukturalne kontra sytuacyjne Świadomość stanu przestępczości

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Gdzie i dlaczego? Gdzie? Administracja publiczna (zamówienia, prywatyzacja, koncesjonowanie) Przedsiębiorstwa państwowe lub przedsiębiorstwa z udziałem skarbu państwa. Przedsiębiorstwa sprywatyzowane ( organy nadzorujące ) (pomiędzy prywatnymi firmami) Dający & Biorący – wiele osób na wysokich stanowiskach Dlaczego zwalczać korupcję? Społeczne straty ekonomiczne i finansowe Zbyt drogo – złe inwestycje – słaba jakość Kwestie etyczne / moralne Erozja wartości Utrata zaufania do administracji

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Systemy i instrumenty praworządności Główne filary systemu praworządności Wolne i uczciwe wybory (finansowanie wyborów) Niezależny system sądownictwa Najwyższa Izba Kontroli Ombudsman / Adwokat zaufania Niezależna agencja antykorupcyjna

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Systemy i instrumenty praworządności Profesjonalna Służba Cywilna Niezależne i wolne media Firmy prywatne + związki zawodowe Obywatelskie społeczeństwo Prawo do informacji Tools to combat and prevent corruption: RepressionPenal laws and convictionsAdministrative finesDisciplinary actsDebarment/BlacklistingCorruption RegisterConditions for getting on and off the RegisterTools to combat and prevent corruption: RepressionPenal laws and convictionsAdministrative finesDisciplinary actsDebarment/BlacklistingCorruption RegisterConditions for getting on and off the Register

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Instrumenty prewencyjne i do zwalczania korupcji Represje Prawo karne i skazania Odpowiedzialność karna firm Kary administracyjne (włączając w to konfiskatę zysków pochodzących z nielegalnych źródeł) Regulacje dyscyplinarne Wykluczenie / czarna lista Rejestr korupcyjny (korupcja kontra nierzetelność) Warunki wpisania do rejestru i usunięcia z niego Brak wyroków skazujących (uzasadnione niepotwierdzone podejrzenie) Oddziaływanie rejestru

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Prewencja jako zarządzanie ryzykiem Analiza ryzyka (np. przez instytucje) Przejrzystość (na wstępie: internet /system zamówień/, media, debaty publiczne etc) Publiczny dostęp do informacji Ustawa o powszechnym dostępie do informacji Urzędnicy państwowi – dobrze wybrani, przeszkoleni, opłacani, nadzorowani i kontrolowani Zasady: integralność i odpowiedzialność Jasne proceduralne reguły (ograniczenie dowolności urzędników) Jasne reguły odnośnie zachowania (prezenty i zaproszenia)

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Prewencja (ciąg dalszy) Kodeks etyczny/konflikt interesów reguły/wytyczne dla Urzędników Przedsiębiorstw państwowych lub z udziałem Skarbu Państwa Ważne: stop nepotyzmowi & klientelizmowi Odpowiedzialność sektora/firm prywatnych w celu zagwarantowania praworządności Kodeks etyczny: TI/SAI Business Principles Reguły ICC Zachęcanie i ochrona informatorów (Whistleblower) Official Secrets Act? Administracja i firmy

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Wspólne administracyjne instrumenty prewencyjne Administracyjne instrumenty prewencyjne : Zasada czterech oczu (decyzje i spotkania) Rotacja Kontrola wewnętrzna i zewnętrzna oraz audyt Szkolenia ( przypominają i odświeżają ) Pisemne poświadczenie przez pracowników (regularnie)

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Wspólne administracyjne instrumenty prewencyjne (c.d.) Stworzenie wskaźników korupcji / alarmy Wystawny nieuzasadniony styl życia Częste kontakty społeczne z dostawcami / usługodawcami Dodatkowa praca Brak skarg, kiedy należałoby ich oczekiwać Brak urlopu, brak zwolnień Zgoda na dodatkowe prace Częste korekty / błędy w ofertach etc. Internetowy system zamówień: ten sam kontrahent, ten sam urzędnik Natychmiastowe zbadanie jeżeli wystąpią w/w wskaźniki

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Inne instrumenty Korupcja / urzędnicy ds. etyki – dostępni dla osób z zewnątrz i wewnątrz Hotline (BKMS) Ombudsman/ adwokat zaufania Sondaże opinii publicznej przedstawiające odbiór osiągnięć) w zwalczaniu korupcji (w celu zbadania postrzegania postępu programów antykorupcyjnych )

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Przykłady dobrej praktyki : Dyrektywa Rządu Federalnego odnośnie prewencji korupcyjnej z lipca 2004 Obejmuje: służbę cywilną, siły zbrojne, podmioty publiczne i z udziałem Skarbu Państwa Cztery oczy i transparentość Rotacja Osoba kontaktowa ds. raportów korupcyjnych Jednostka antykorupcyjna Szkolenie i uwrażliwienie personelu Systematyczny nadzór i kontrola Działanie w momencie zaistnienia podejrzenia

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Dyrektywa Rządu Federalnego (c.d.) Wytyczne dotyczące zatrudniania: -Pierwszeństwo konkursów publicznych (wyjątki należy uzasadnić pisemnie) - Oddzielenie funkcji (określenie zapotrzebowania, kontrakty, nadzór, końcowe wyliczenie) -Wykluczenie za nierzetelność -Klauzule antykorupcyjne -Rozszerzenie zobowiązań dotyczących służby cywilnej na prywatnych zleceniobiorców -Reguły dotyczące sponsoringu

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Przykłady dobrej praktyki (c.d.) : - Rozszerzenie wytycznych na instytucje otrzymujące publiczne wsparcie -Praca dodatkowa (akceptacja i ujawnienie) -Whistleblowing (zachęta i ochrona) -Identyfikacja obszarów wysokiego ryzyka -Główne elementy analizy ryzyka

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Przykłady dobrej praktyki (c.d.) : Rząd kanadyjski – Kodeks dot. konfliktu interesów Rząd Wlk. Brytanii – Kodeks Służby Cywilnej Kolonia / Niemcy : Kodeks Honorowy dla członków Rady Miasta

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Zamówienia / kontrakty publiczne Nabywanie towarów Inwestycje budowlane Prywatyzacja Koncesje (wydobycie, usługi) Wybór konsultantów, usługodawców i dostawców i nadzór nad nimi

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Zamówienia publiczne (c.d.) Przejrzystość procesu podejmowania decyzji i odpowiedzialność za decyzje - Ocena potrzeb i przygotowanie - Zamawianie - Wykonanie Przykład : Budowa nowej elektrowni

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Ocena potrzeb Możliwe oszczędności energetyczne – aby uniknąć nowej budowy? Wybór rozwiązania technicznego: hydro, termalna, energia odnawialna, atomowa? Całkowite uwzględnienie narażonego społeczeństwa (debaty, NGO) Wybór konsultantów dla oceny potrzeb Konkurs Unikanie konfliktów interesów (konsultanci są powiązani ze specyficznymi rozwiązaniami)

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Zamówienia Publiczne wyniki oceny potrzeb Zastosuj wysokiej jakości wytyczne kontraktacji (reguły UE lub Banku Światowego jako wzoru) Wybór usługodawcy: Przetarg międzynarodowy Ogłoszenie o przetargu musi być zrozumiałe i przejrzyste aby uniknąć koniecznościinterpretacji" w procesie ewaluacji

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Zamówienia (c.d.): Wykorzystywanie agentów/przedstawicieli lokalnych przez oferentów jako punktów zapalnych Zapytaj agenta o treść umowy (Charakterystyka świadczenia? Jak wysoka prowizja? Gdzie płacone?) Publiczne wyniki oceny oferty (nie tylko wyniku końcowego, ale porównując poszczególne elementy) Odpowiednia kontrola wewnętrzna i zewnętrzna Internetowy system zamówień (OPEN/Korea, PROCON/Mexico)

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Integrity Pact IP został stworzone przez TI, stosowany jest globalnie Oświadczenie zobowiązujące wszystkich oferentów do nie popełniania czynów korupcyjnych Ministerialne oświadczenie zobowiązujące pracowników do powstrzymywania się od przyjmowania lub żądania łapówki Niezależny zewnętrzny monitoring

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Integrity Pact (c.d.): Sankcje: - Oferenci: utrata kontraktów przepadek gwarancji bezpieczeństwa oferenta odpowiedzialność za szkody (wobec ministerstwa i konkurentów) Wykluczenie/czarna lista -Urzędnicy państwowi: sankcje dyscyplinarne, cywilne i/lub kryminalne - Zastosowanie sankcji Szkody: wcześniej określony procent wartości kontraktu Przynajmniej: oświadczenie zobowiązujące każdego oferenta

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Wykonanie umowy Główne pole korupcji (zmowa z pracownikami) Połowiczna realizacja (niezgodność ze specyfikacją) Zmiana lub modyfikacja zamówień (ceny lub zakresu) - Jeżeli >15%: wymaga całkowitej rewizji i akceptacji wysokiego szczebla - Dokładne rozliczenie końcowe Odpowiednia, niezależna kontrola wewnętrzna i zewnętrzna Publikacja końcowych kosztów (porównanie z szacunkowymi kosztami) Publikacja ekonomicznej stopy zwrotu (szacowanej i faktycznej)