1

Zwyczaje zakupowe Polaków Badanie zrealizowane zostało w dniach stycznia 2009 roku na 1000 osobowej reprezentatywnej próbie Polaków. Maksymalny błąd statystyczny dla takiej wielkości próby wynosi +/-3,1%, przy wiarygodności oszacowania równej 95%.

UOGÓLNIENIE WYNIKÓW Pentor Research International już od kilku lat prowadzi badania dotyczące zachowań zakupowych Polaków. Narzędziem, które pozwala zebrać tę wiedzę są badania omnibusowe, oparte na 1000 osobowej, reprezentatywnej próbie Polaków w wieku od 15 lat i powyżej. Poniższy raport jest próbą analizy w jaki sposób kształtują się zachowania konsumenckie Polaków oraz jaki mają charakter. 55% respondentów twierdziło, że obowiązek robienia codziennych zakupów należy do obowiązków kobiet, co pokrywa się z danymi sprzed 3 lat. Od kilku lat natomiast utrzymuje się na tym samym poziomie odsetek osób, które twierdzą że w ich domach funkcjonuje model wspólnego dokonywania zakupów przez oboje małżonków – 20%. Tylko niespełna co dziesiąty mężczyzna w Polsce bierze na siebie obowiązek robienia zakupów samodzielnie, co przekłada się również na mniejszą ilość czasu, który poświęcają na zakupy (średnio: kobiety - 3,4 godziny, mężczyźni – 2,6 godziny). Warto zauważyć, że im wyższe jest wykształcenie kobiet tym rzadziej jest ona całkowicie odpowiedzialna za zaopatrywanie gospodarstwa domowego. W podobny sposób zależność tą różnicuje wielkość miejsca zamieszkania. Im większe miasto tym rzadziej płeć piękna jest odpowiedzialna za sprawunki. Warto zwrócić uwagę że wraz ze wzrostem wykształcenia i klasy społecznej coraz bardziej powszechny jest model wspólnego robienia zakupów przez małżonków/partnerów. 28% małżonków pochodzących z rodzin o najwyższej klasie społecznej (wg Pentora - klasa A) twierdzi, że razem robi zakupy, podczas gdy w najniższej klasie społecznej zachowanie takie występuje w 15 procentach gospodarstw. Przeciętny Polak poświęca 3 godziny w tygodniu na zakupy, największa część tego czasu przypada na piątek i sobotę. 34% badanych deklaruje bowiem, iż właśnie w te dwa dni robi największe sprawunki. Tyle samo twierdzi, że nie planuje zakupów na konkretny dzień ale robi je na bieżąco. Ponad połowa badanych nie ma sprecyzowanej pory dnia, którą przeznacza na wizyty w sklepach. Niemniej możemy zauważyć pewne prawidłowości. Osoby starsze z podstawowym wykształceniem, mieszkańcy wsi oraz osoby niepracujące (gospodynie domowe, emeryci) relatywnie częściej robią zakupy w godzinach przedpołudniowych. Z drugiej strony mieszkańcy największych miast, osoby czynne zawodowe a także osoby młodsze częściej odwiedzają sklep po godzinie 16. Od 1998 r. widoczna jest wzrostowa tendencja odsetka osób, które kwotę przeznaczoną na sprawunki w całości lub w większej części wydają na zakupy w sklepach samoobsługowych. W tym roku wyniósł on 48%. Od 2001 r. obserwowany jest również systematyczny spadek liczby osób wydających całość lub większość kwot przeznaczonych na zakupy w sklepach z obsługą sprzedawcy. Ostatni pomiar odnotował jednak nieznaczny wzrost

UOGÓLNIENIE WYNIKÓW Polacy podają różne powody wyboru danego sklepu, jako miejsca, w którym najchętniej i najczęściej robią zakupy. Do najważniejszych z nich należą: bliskość miejsca zamieszkania, jakość towarów, ceny, atrakcyjność oferowanych towarów, wielkość sklepu i łatwość poruszania się, przeceny i wyprzedaże. Nieco mniej ważne jest: oddalenie sklepu od miejsca pracy możliwość płacenia kartami płatniczymi i kredytowymi. Waga tego ostatniego czynnika powoli acz systematycznie rośnie. Mimo wszystko jednak gotówka jest częstszym środkiem płatniczym w związku z tym ten czynnik ma najmniejszy wpływ na kształtowanie procesów decyzyjnych. Największym zainteresowaniem cieszą się sklepy, które rywalizują z pozostałymi atrakcyjnymi cenami. Dla 81% Polaków ma to znaczenie decydujące bądź ważne. 70 procent respondentów ma swój własny, ulubiony sklep w którym przeważnie robi zakupy. Głównie odnotowuje się to wśród osób po 60 roku życia (78%) oraz wśród gospodyń domowych (78%). Z reguły respondenci (52%) mają ściśle wyznaczoną ilość pieniędzy jaką przeznaczają na sprawunki w ciągu miesiąca. Innego zdania są osoby z wyższym wykształceniem (51%), a także osoby z najwyższej klasy społecznej (57%). 58 procent Polaków zawsze dokładnie sprawdza datę ważności towarów, zwłaszcza jest to powszechne wśród gospodyń domowych (81%). Istotnym czynnikiem jest cena produktów. 58 procent respondentów kontroluje za każdym razem cenę wybieranego produktu.

Osoby odpowiedzialne za zakup produktów spożywczych i codziennego użytku w gospodarstwie domowym

Liczba godzin przeznaczanych tygodniowo na dokonywanie zakupów Średnia: ,6; 2005 – 3,3.; 2008 – 3,0

Dni w których zwyczajowo dokonywane są największe zakupy

Alokacja wydatków przeznaczanych na normalne zakupy w ciągu tygodnia

Znaczenie czynników warunkujących wybór miejsca dokonywania zakupów Dla 81% decydujące lub ważneDla 79% decydujące lub ważne

Preferencje i upodobania zakupowe

Upodobania i przyzwyczajenia zakupowe Polaków Źródło: Omnibus XII , Pentor Research International.

Upodobania i przyzwyczajenia zakupowe Polaków - dane proc.

Akcje promocyjne, sklepy wielkopowierzchniowe Akcje promocyjne, sklepy wielkopowierzchniowe

Wybrane efekty stosowania akcji promocyjnych

Ulubione formy akcji promocyjnych

Ulubione formy akcji promocyjnych – dane proc.

Poparcie dla rozwoju sieci supermarketów Źródło: Omnibus XII , Pentor.

18